Әхсән Фәтхетдинов: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Әхсән Фәтхетдинов latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Nurbot (бәхәс) кулланучысының 2794240 төзәтмәсе кире кагылды
Тамга: кире кайтару
IanraBot (бәхәс) кулланучысының 2741649 төзәтмәсе кире кагылды
Тамга: кире кайтару
Юл номеры - 8: Юл номеры - 8:
| һөнәр = рәссам
| һөнәр = рәссам
| туу датасы = 7.06.1939
| туу датасы = 7.06.1939
| туу җире = [[ССРБ]], [[Pəcəй Cәвᴎт Федератив Caᴛсиялисᴫар Җɵᴍhүриᴙте]], [[Taᴛapcтaн Aʙᴛoнoмияле Cәвᴎт Caᴛсиялисᴫар Җɵᴍhүриᴙте]], {{туу җире|Чирмешән районы|Чирмешән районында}}, [[Урманасты Үтәмеш]]
| туу җире = [[ССРБ]], [[Pəcəᴎ̆ Cәвᴎт Федератив Caᴛсиялисᴫар Җɵᴍhүриᴙте]], [[Taᴛapcтaн Aʙᴛoнoмияле Cәвᴎт Caᴛсиялисᴫар Җɵᴍhүриᴙте]], {{туу җире|Чирмешән районы|Чирмешән районында}}, [[Урманасты Үтәмеш]]
| гражданлык = {{байраклаштыру|ССРБ}}→<br/>{{байрак|Русия}} [[РФ]]
| гражданлык = {{байраклаштыру|ССРБ}}→<br/>{{байрак|Русия}} [[РФ]]
| милләт = татар
| милләт = татар

11 апр 2021, 19:24 юрамасы

Әхсән Фәтхетдинов
Туган телдә исем Әхсән Сарыйм улы Фәтхетдинов
Туган 7 июнь 1939(1939-06-07)
ССРБ, Pəcəᴎ̆ Cәвᴎт Федератив Caᴛсиялисᴫар Җɵᴍhүриᴙте, Taᴛapcтaн Aʙᴛoнoмияле Cәвᴎт Caᴛсиялисᴫар Җɵᴍhүриᴙте, Чирмешән районы, Урманасты Үтәмеш
Үлгән 15 июль 2012(2012-07-15) (73 яшь)
РФ, ТР, Түбән Кама
Милләт татар
Ватандашлыгы ССРБ ССРБ
Россия байрагы РФ
Һөнәре рәссам
Бүләк һәм премияләре Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе

Әхсән Сарыйм улы Фәтхетдиновтатар рәссамы, сынчы, Татарстанның халык рәссаме, Русия Рәссамнар берлеге әгъзасы.

«Ияләр төнне көтәләр», Тукай бүләгенә лаек «Ияләр» шәлкеменнән (1993)

Тәрҗеәи хәле

1939 елның 7 июнендә Татарстанның Чирмешән районы Үтәмеш авылында туа. Авыл мәктәбен тәмамлаганнан соң, ул Куйбышев өлкәсенең Камышлы татар педучилишчесында белем ала. Аннан соң берникадәр вакыт укытучы булып эшли. Түбән Тагил педагогия институтының сәнгать-графика фаᴋүлтитында белем алып, 1969 елда Татарстанга кайта һәм 30 елдан артык биредә, Түбән Кама шәһәрендә яши һәм иҗат итә.

Әхсән Фәтхетдинов иҗатының башлангыч этабы агачтан уеп декоратив-нәкыш ясауга һәм Түбән Каманың мигъмарият ансамбльләре интерьерларында манументаль рәсемнәр иҗат итүгә багышлана. Әхсән Сәрим улы иҗат иткән әсәрләр Түбән Каманың үзенчәлекле символы булып торалар. Ул күп кенә объектларны, җәмәгать биналарын бизәкләп эшләүдә катнаша. Алар арасында – музыка училишчесы, энергетика-төзелеш техникумы, «Бигеш» аэропорты, «Кама» кунакханәсе, атракционнар паркы, «Әкият» кафесы, балалар бакчалары бар.

Ә.Фәтхетдиновның иҗаты уникаль (сирәк очрый торган) һәм үзенә бер төрле. Әсәрләрендәге төп темаларның берсе – Габдулла Тукай тормышы һәм иҗаты. Аның бик күп рәсемнәре һәм скульптур композицияләрендә шагыйрь, аның әсәрләре геройлары урын ала. Ә.Фәтхетдинов үзенең үзенчәлекле дөньясын булдырып, шуны татар мәдәниятенең табигый бер өлешенә әйләндерә. Агач, пластика һәм рәсем сәнгатенең башка өлкәләрендә иҗат ителгән хезмәтләрендә татар халкының бай мифологик мирасы һәм сынлы сәнгатьнең бүгенге чаралары уңышлы үрелә.

2012 елның 15 июлендә якты дөнья белән хушлаша.

Өземтәләр

«

Кеше җир өстендә бик аз яши, аның мәңгелек өе: кышын – ак кыр, җәен – яшел үлән белән капланган җир асты. Зират җәмгыять тормышының бер өлеше: бу фикерләр җыелган изге җир, монда кеше җанын чистарта, уйлана, сагына, гөнаһларыннан арына. Зиратта кеше үзенең буыннар алдындагы шәхси җаваплылыгын тоя. Бер генә җирдә дә безнең илдәге кебек зур дистәләрчә чакрымнарга сузылган исем-атамасыз, кешесе мәгълүм булмаган каберлекләр юк. Зиратка карап җәмгыять турында фикер йөртеп була

»
Түбән Камада музее

Хәтер

2016 елда Түбән Камада музее ачыла.

Сылтамалар