Европа (иярчен): юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Европа (иярчен) latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
InternetArchiveBot (бәхәс | кертем)
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
{{УК}} == Искәрмәләр =={{искәрмәләр}}
Юл номеры - 1: Юл номеры - 1:
{{мәгънәләр|Аурупа}}
{{мәгънәләр|Аурупа}}
{{УК}}
[[Файл:Europa-moon.jpg|right|300px]]
[[Файл:Europa-moon.jpg|right|300px]]
[[Файл:Galilean moon Laplace resonance animation.gif|300px|мини|уңда|[[Ио (иярчен)|Ио]], [[Ганимед (иярчен)|Ганимед]] һәм Аурупа иярченнәре [[орбиталь резонанс]]ы]]
[[Файл:Galilean moon Laplace resonance animation.gif|300px|мини|уңда|[[Ио (иярчен)|Ио]], [[Ганимед (иярчен)|Ганимед]] һәм Аурупа иярченнәре [[орбиталь резонанс]]ы]]
Юл номеры - 23: Юл номеры - 24:


Иярченгә борынгы грек мифологиясе персонажы [[Аурупа (мифология)|Аурупа]] исеме бирелә. Бу атаманы [[1614 ел]]да Симон Мариус тәкъдим итә.
Иярченгә борынгы грек мифологиясе персонажы [[Аурупа (мифология)|Аурупа]] исеме бирелә. Бу атаманы [[1614 ел]]да Симон Мариус тәкъдим итә.

== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}


== Сылтамалар ==
== Сылтамалар ==

19 фев 2022, 18:38 юрамасы

Европа
Сурәт
Масса 47,986 ± 0,001 йоттаграмм[1]
... хөрмәтенә аталган Европа[d]
Исемне бирүче Марий, Симон[d]
Ачучы яки уйлап табучы Галилео Галилей һәм Марий, Симон[d]
Ачыш датасы 8 гыйнвар 1610
Астраномик ачыш урыны Падуя үнивирситите[d]
Ана җисем Юпитер
Апоүзәк 676 938 km
Периүзәк 664 862 km
Орбита эксцентриты 0,009
Орбита авышлыгы 0,47 °
Орбита дәвере 3,551 тәүлек
Зур ярымкүчәр 671 100 km
Күренмә йолдызча зурлык 5,29
Альбедо 0,64
Тыгызлык 3,013 кубик смга ... грамм
Температура 50 K, 102 K һәм 125 K[2]
Радиюс 1560,8 ± 0,5 km
Астрономический символ
Тема җәгърафиясе поверхность Европы[d]
Өслек гравитациясе 1,314 метр в секунду в квадрате
 Европа Викиҗыентыкта
Ио, Ганимед һәм Аурупа иярченнәре орбиталь резонансы
Аурупаның Юпитер өстеннән чыгуы

Ауру́па (бор. грек. Ἐυρώπη) — Юпитерның иярчене. Дүрт Галилей иярчене арасында иң кечкенәсе.

Аурупа иярчене күбесенчә силикат токымыннан тора, үзәгендә тимер төш урнашкан.

Аурупа уртача радиусы 1560,8±0,5 км, Юпитерга карата һәрвакыт тик бер ягы белән борылган (синхронланган).

Өслеге бик яссы һәм боздан тора, анда бик аз кратерлар, ләкин күп ярыклар бар.

Аурупа котыпларында температурасы -223 С (50 К), экваторында -163 С (110 К).

Өслегенең яшьлеге һәм тигезлеге булганга күрә аның астындагы су океандагы микроскопик тереклек хакында фараз бар.

Агылыш көчләре сәбәпле шушы фараз ителгән су океан катмый, ахры. Агылыш көчләренең периодик үзгәрешләре иярченнең деформациясенә китерә һәм асты катламнарны җылыта.

Иярчендә сирәк атмосфера бар, ул күбесенчә уттуардан тора, атмосфера басымы нибары 0,1 мкПа, яки 10−12 атм тәшкил итә.

Ачылыш тарихы һәм атамасы

Аурупа Галилео Галилей тарафыннан 1610 елда үзе уйлап тапкан телескоп ярдәмендә ачыла. Шулай ук иярченне ачуны немец астрономы Симон Мариус та дәгъвалый. Ул иярченне 1609 елда күзәтә, ләкин моның белән бәйле мәгълүматларны вакытында бастырмый.

Иярченгә борынгы грек мифологиясе персонажы Аурупа исеме бирелә. Бу атаманы 1614 елда Симон Мариус тәкъдим итә.

Искәрмәләр

Сылтамалар