Юпитер (планета): юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Юпитер (планета) latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
MerlIwBot (бәхәс | кертем)
к робот бетерде: zu:UJupitheri (deleted)
HRoestBot (бәхәс | кертем)
к r2.6.5) (робот кушты: ky:Юпитер
Юл номеры - 109: Юл номеры - 109:
[[kv:Юпитер]]
[[kv:Юпитер]]
[[kw:Yow (planet)]]
[[kw:Yow (planet)]]
[[ky:Юпитер]]
[[la:Iuppiter (planeta)]]
[[la:Iuppiter (planeta)]]
[[lb:Jupiter (Planéit)]]
[[lb:Jupiter (Planéit)]]

19 сен 2011, 02:46 юрамасы

Юпитер
Тәртип саны 5
Кояштан уртача ераклык 778 570 000 км
Максималь ераклык 816 620 000 км
Минималь ераклык 740 520 000 км
Радиус поляр: 66 854 ± 10 км, экваториаль: 71 492 ± 4 км
Масса 1,8986×1027 кг
Тыгызлык 1,326 г/см³
Тәүлек озынлыгы 9,925 сәг.
Ел озынлыгы 4332,589 җир тәүлеге (11,86 көн)
Иярченнәр 63

ЮпитерКояш системасында урнашкан Кояштан бишенче планета. Кояш системасында иң зур планета. Сатурн, Уран һәм Нептун планеталары белән зур газлы планеталар исәбенә керә.

Юпитерның экватордагы радиусы 71,4 мең км тәшкил итә һәм Җирнең радиусыдан 11,2 тапкыр зуррак.

Иярченнәр

2005 елның мәгълүматлары буенча Юпитерның 63 иярчене бар. Бу Кояш системасы өчен рекордлы сан. 4 иң зур иярчен — Ио, Аурупа, Ганимед һәм Каллисто инде 1610 елда Галилео Галилей тарафыннан ачылган.

Атамалар

Татар халкы, бөтен гарәп-мөселман мәдәнияте бер өлеше буларак, әүвәл планетаның Мөштәри (иске тат. مشتری‎) гарәп исеме да кулланды[1], әмма хәзерге вакытта бу исем кулланмый.

Искәрмәләр

  1. Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 428.