Karacorce

Karadjordje, yä Karađorđe (Kirill älifbasında: Карађорђе), (1768, 3. Nöyäber? – 1817, 13. Yül) ul Ğosman İmperiäsenä qarşı Berençe Serb Fetnäse citäkçese, Serbiäneñ Karadjordjević näselenä nigez saluçı bulğan. Đorđe (George) Petrović (Ђорђе Петровић) bulıp tua. Qoñğırt çäçle buluı säbäple, Đorđe'ğa Qara (Törekçä Kara)quşamatı birelä.

Karađorđe

Karadjordje Viševci awılında tua häm balaçağında kötüçe bulıp eşli. 1787. yılda Törekne üterüdän soñ ul Habsburglar Austriäsenä qaça häm Freikorps'qa kerep, 1787-1791. yıllardağı Austro-Törek Suğışında qatnaşa. Sistova solıxınnan soñ, ul Serbiägä qayta häm Topolada urnaşıp, mal kötep, säwdä belän şöğellänep, görlep yäşi häm oçraqlı räweştä Hayduklarğa quşa.

19. yöz başlarında Serbiägä qarşı Ğosman repressiäläre köçäyälär häm 1804. yılnıñ Ğínwarında iñ yuğarı däräcäsenä ütep citälär. Yanıçarlar başlıqları, dahilar, xakimiät üz qullarına alalar, aqsöyäklärne, ataqaylarnı, ğísyançılarnı, yoğıntılı säwdägärlärne cäzalap üterälär. Dahilar Karadjordje'ne üterergä tırışalar, läkin ul üterergä cibärelgän ike keşeneñ maqsatın tanıp häm alarnı üterep, uñışlı saw qala. Şuña cawap itep, Serblar Orašac'ta 1804.nıñ 14. Febrälendä (Julian täqwimendäge 2. Febrälendä) qorıltay ütkärälär, häm Karadjordje'nı başlıq bulıp saylílar. Ğísyançılarğa fetnäne qabızıp cibärergä uñí, baştan Karadjordje suğışçıları dahilar zolımına qarşı, läkin 1805.täge Ivankovac suğışınnan soñ soltanğa qarğı köräşällär.

Berniçä möhim suğışlardan, mäsälän Mišar (1805), Deligrad häm Belgrad (1806) suğışlarınnan, ğísyançılar ciñep çığalar, annan Serblar häm Ğosmannar solıx yazarğa qarar itälär. Ämmä, 1807.dä Karadjordje Räsäy İmperiäsenä Töreklärgä qarşı koalisiä tözep quşıla. 1812. yılda, Napoléonnıñ Fransuz İmperiäse qurqınıçında, Räsäy Ğosmannar belän tizräk solıx tözi. 1813.dä Ğosman İmperiäse Serbiägä zur yaw oyıştıra, häm 21. Sentäberdä Karadjordje, başqa ğísyan başlıqları belän Austriä İmperiäsenä qaça, annan soñ Bessarabiägä küçä, anda Filiki Eteria'gä, Ğosmannardan barlıq Xristiannarnı azat itergä cíınuçı yäşeren Yunan cämğiätenä quşıla. Eteria yärdämendä, Karadjordje yalğan pasport belän 1817.neñ 28. Yülendä Serbiägä qayta. 1817. 24. Yülendä Karadjordje Ğosmannarğa buysınğan Miloš Obrenović'neñ keşeläre tarafınnan üterelä.