Юпитер (планета): юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Юпитер (планета) latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
MerlIwBot (бәхәс | кертем)
к робот өстәде: mzn:مشتری
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 15: Юл номеры - 15:
|Искәрмә =
|Искәрмә =
}}
}}
'''Юпитер''' — [[Кояш системасы]]нда урнашкан [[Кояш]]тан бишенче планета. [[Кояш системасы]]нда иң зур планета. [[Сатурн (планета)|Сатурн]], [[Уран (планета)|Уран]] һәм [[Нептун (планета)|Нептун]] планеталары белән зур [[газлы планета]]лар исәбенә керә.


'''Юпитер''' — [[Кояш системасы]]нда урнашкан, [[Кояш]]тан бишенче планета. [[Кояш системасы]]нда иң зур планета. [[Сатурн (планета)|Сатурн]], [[Уран (планета)|Уран]] һәм [[Нептун (планета)|Нептун]] планеталары белән зур [[газлы планета]]лар исәбенә керә.
Юпитерның экватордагы радиусы 71,4 мең км тәшкил итә һәм [[Җир]]нең радиусыдан 11,2 тапкыр зуррак.

Юпитерның экватордагы радиусы 71,4 мең км тәшкил итә. Бу [[Җир|җир]]нең радиусыдан 11,2 тапкыр зуррак.


== Иярченнәр ==
== Иярченнәр ==
Юл номеры - 23: Юл номеры - 24:


== Атамалар ==
== Атамалар ==
Татар халкы, бөтен [[гарәп-мөселман мәдәнияте]] бер өлеше буларак, әүвәл планетаның ''Мөштәри'' ({{lang-tt3|مشتری}}) гарәп исеме да кулланды<ref>Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 428.</ref>, әмма хәзерге вакытта бу исем кулланмый.
Татар халкы, [[гарәп-мөселман мәдәнияте]]нең бер өлеше буларак, әүвәл планетаны ''Мөштәри'' ({{lang-tt3|مشتری}}) исеме белән дә атап йөрткән.<ref>Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 428.</ref>, әмма хәзерге вакытта бу исем кулланылмый.


== Искәрмәләр ==
== Искәрмәләр ==

16 ноя 2012, 01:46 юрамасы

Юпитер
Тәртип саны 5
Кояштан уртача ераклык 778 570 000 км
Максималь ераклык 816 620 000 км
Минималь ераклык 740 520 000 км
Радиус поляр: 66 854 ± 10 км, экваториаль: 71 492 ± 4 км
Масса 1,8986×1027 кг
Тыгызлык 1,326 г/см³
Тәүлек озынлыгы 9,925 сәг.
Ел озынлыгы 4332,589 җир тәүлеге (11,86 көн)
Иярченнәр 63

ЮпитерКояш системасында урнашкан, Кояштан бишенче планета. Кояш системасында иң зур планета. Сатурн, Уран һәм Нептун планеталары белән зур газлы планеталар исәбенә керә.

Юпитерның экватордагы радиусы 71,4 мең км тәшкил итә. Бу җирнең радиусыдан 11,2 тапкыр зуррак.

Иярченнәр

2005 елның мәгълүматлары буенча Юпитерның 63 иярчене бар. Бу Кояш системасы өчен рекордлы сан. 4 иң зур иярчен — Ио, Аурупа, Ганимед һәм Каллисто инде 1610 елда Галилео Галилей тарафыннан ачылган.

Атамалар

Татар халкы, гарәп-мөселман мәдәниятенең бер өлеше буларак, әүвәл планетаны Мөштәри (иске тат. مشتری‎) исеме белән дә атап йөрткән.[1], әмма хәзерге вакытта бу исем кулланылмый.

Искәрмәләр

  1. Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 428.



Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link GA Калып:Link GA Калып:Link GA Калып:Link GA