Марилар: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Марилар latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
MerlIwBot (бәхәс | кертем)
к робот өстәде: an,be,ca,crh,cs,cv,da,de,en,eo,es,et,fi,fr,hr,hu,it,ja,kk,ko,kv,lt,mhr,nl,nn,os,pl,ru,sah,sh,sr,sv,tr,uk,zh
кТөзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1: Юл номеры - 1:
{{Халык
{{twinLAT|Марилар}}
|халык = Чирмешләр
'''Çirmeş xalqı''' (üzatama ''Mari''), Fin-Uğır xalıqları törkemennän, [[İdel-Ural xalıqları]]nnan berse. Ğömümi sanı 670 900 keşe ([[1989]]), şül ısäbendä [[Marii El]]'da 324 400, Tatarstanda 19 500 keşe. Zur öleşe [[Başqortstan]]da yäşi.
|Рәсем =
|коммент =
|үз аталышы = Марий, Мары, Маре, Мӓрӹ
|гомуми сан = 604 мең
|яшәү җире = [[Идел буе]], [[Урал]]
|үлеп беткән =
|арх =
|тел = [[чирмеш теле]]
|раса =
|дин = [[Христианлык]]
|тамырдаш =
|бүтән халыкка керүе =
|кертә =
|чыгуы =
}}
'''Марилар''' яки '''чирмешләр''' (үзаталышлары ''Марий, Мары, Маре, Мӓрӹ'') — [[Русия]]дә, күбесенчә [[Мари Ил]] [[республика]]сында яшәүче [[фин-угыр халыклары|фин-угыр]] халкы. Барлыгы якынча 604 мең чирмеш исәпләнә.


[[Марий Эл]] республикасында 324,4 мең чирмеш яши. Халык шулай ук [[Башкортостан]]да (105 мең), [[Татарстан]]да (19,5 мең), [[Удмуртия]]дә (9,5 мең), [[Свердловск өлкәсе]]ндә (28 мең), [[Пермь өлкәсе]]ндә (5,4 мең), [[Ханты-Манси автоном округы]]нда, [[Киров өлкәсе]]ндә, [[Түбән Новгород өлкәсе]]ндә, [[Кострома өлкәсе]]ндә яши. Чит илләргә килгәндә исә, марилар [[Казакъстан]]да (12 мең), [[Украина]]да (7 мең), [[Үзбәкстан]]да (3 мең) яшиләр.
Çirmeş xalqı 3 eçxalqınnan tora: Taw Yağı, Bolın wä Könçığış Çirmeşläre. [[Çirmeş tele]]ndä 4 söyläm bar: Taw, Bolın, Könçığış (Qır?), Tönyaq-Könbatış (Urman?)). Çirmeşlärneñ şaqtí öleşe haman da [[Tatar tele]]ndä söyläşä.


Мариларның өч төркеме аерыла: болын чирмешләре, тау чирмешләре һәм көнчыгыш чирмешләр. [[Мари теле|Чирмеш]] һәм [[Тау чирмеш теле|Тау чирмеш]] телләрен кулланалар. [[Татарстан]] һәм [[Башкортстан]]да яшәүче чирмешләр [[татар теле]]ндә дә сөйләшәләр. Халыкның күпчелеге [[православие]] динендә, шулай ук мәҗүсиләр һәм мөселманнар бар.
[[Marii El]] Çirmeşläreneñ şaqtí öleşe [[Ortodoks Xristianlığı]] tarafdarı bulıp sanala, [[Mäcüsilek|mäcüsi]] ''[[Marla vera]]'' tarafdarları da bar (Xristian yolaları da kürenä), alarda soñğı waqıtta Xristian dinennän kitü bara. [[Başqortstan]] Çirmeşläre ul [[Tatarlar]] belän bergä çuqındırudan qaçqan xalıqnıñ zur öleşe, wä bügen dä şulay uq Tatarlar arasında yäşep toralar.


[[Төркем:чирмешләр]]
Mädäniät wä ğöref-ğädätlärendä [[Tatar]] wä [[Urıs]] yoğıntısı çağıla.
[[Төркем:Фин-угыр халыклары]]
[[Төркем:Русия халыклары]]
[[Төркем:Казакъстан халыклары]]
[[Төркем:Украина халыклары]]


[[he:מארי (עם)]]
{{töpçek}}
== Monı da qara ==
* [[Fin-Uğır xalıqları]]
* [[İdel-Ural xalıqları]]
* [[Çirmeş tele]]
* [[Marii El]]

[[Törkem:Xalıqlar]]

[[an:Cheremises]]
[[be:Марыйцы]]
[[ca:Mari (poble)]]
[[crh:Çirmişler]]
[[cs:Marijci]]
[[cv:Çармăссем]]
[[da:Marier]]
[[de:Mari (Volk)]]
[[en:Mari people]]
[[eo:Marioj]]
[[es:Mari (pueblo)]]
[[et:Marid]]
[[fi:Marit]]
[[fr:Maris (peuple)]]
[[hr:Čeremisi]]
[[hu:Marik]]
[[it:Mari (popolo)]]
[[ja:マリ人]]
[[kk:Марилер]]
[[ko:마리인]]
[[kv:Мари]]
[[lt:Mariai]]
[[mhr:Марий]]
[[nl:Mari (volk)]]
[[nn:Mariar]]
[[os:Мариаг адæм]]
[[pl:Maryjczycy]]
[[ru:Марийцы]]
[[ru:Марийцы]]
[[sah:Марийдар]]
[[sh:Marijci]]
[[sr:Маријци]]
[[sv:Marier]]
[[tr:Çirmişler]]
[[uk:Марійці]]
[[zh:马里人]]

24 гый 2013, 14:53 юрамасы

Марилар
Үз аталышы

Марий, Мары, Маре, Мӓрӹ

гомуми сан

557 000

яшәү җире

Идел буе, Урал

Теле

чирмеш теле

Дине

Христианлык

 Марилар Викиҗыентыкта

Марилар яки чирмешләр (үзаталышлары Марий, Мары, Маре, Мӓрӹ) — Русиядә, күбесенчә Мари Ил республикасында яшәүче фин-угыр халкы. Барлыгы якынча 604 мең чирмеш исәпләнә.

Марий Эл республикасында 324,4 мең чирмеш яши. Халык шулай ук Башкортостанда (105 мең), Татарстанда (19,5 мең), Удмуртиядә (9,5 мең), Свердловск өлкәсендә (28 мең), Пермь өлкәсендә (5,4 мең), Ханты-Манси автоном округында, Киров өлкәсендә, Түбән Новгород өлкәсендә, Кострома өлкәсендә яши. Чит илләргә килгәндә исә, марилар Казакъстанда (12 мең), Украинада (7 мең), Үзбәкстанда (3 мең) яшиләр.

Мариларның өч төркеме аерыла: болын чирмешләре, тау чирмешләре һәм көнчыгыш чирмешләр. Чирмеш һәм Тау чирмеш телләрен кулланалар. Татарстан һәм Башкортстанда яшәүче чирмешләр татар телендә дә сөйләшәләр. Халыкның күпчелеге православие динендә, шулай ук мәҗүсиләр һәм мөселманнар бар.