Леонардо да Винчи: юрамалар арасында аерма
к робот өстәде: min:Leonardo da Vinci |
к Bot: Migrating 173 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q762 (translate me) |
||
| Юл номеры - 77: | Юл номеры - 77: | ||
{{Link GA|en}} |
{{Link GA|en}} |
||
{{Link GA|es}} |
{{Link GA|es}} |
||
[[ab:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[af:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[als:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[am:ሊዮናርዶ ዳቬንቺ]] |
|||
[[an:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ar:ليوناردو دا فينشي]] |
|||
[[arc:ܠܝܘܢܪܕܘ ܕܗ ܒܢܬܫܝ]] |
|||
[[arz:ليوناردو دافينشى]] |
|||
[[as:লিঅ'নাৰ্ড' দা ভিন্সি]] |
|||
[[ast:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ay:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[az:Leonardo da Vinçi]] |
|||
[[ba:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[bat-smg:Leuonards da Vėnčės]] |
|||
[[bcl:Leonardo Da Vinci]] |
|||
[[be:Леанарда да Вінчы]] |
|||
[[be-x-old:Леанарда да Вінчы]] |
|||
[[bg:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[bn:লিওনার্দো দা ভিঞ্চি]] |
|||
[[bo:ལེ་ཨོ་ན་ཏོ་ཏ་ཧྥིན་ཆི།]] |
|||
[[br:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[bs:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[bxr:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[ca:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ch:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ckb:لیۆناردۆ دا ڤینچی]] |
|||
[[crh:Leonardo da Vinçi]] |
|||
[[cs:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[cv:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[cy:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[da:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[de:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[diq:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[el:Λεονάρντο ντα Βίντσι]] |
|||
[[en:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[eo:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[es:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[et:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[eu:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ext:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[fa:لئوناردو داوینچی]] |
|||
[[fi:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[fiu-vro:Da Vinci Leonardo]] |
|||
[[fr:Léonard de Vinci]] |
|||
[[frr:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[fy:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ga:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[gan:達芬奇]] |
|||
[[gd:Leonardo Da Vinci]] |
|||
[[gl:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[gn:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[got:𐌻𐌴𐍉𐌽𐌰𐍂𐌳𐍉 𐌳𐌰 𐍅𐌹𐌽𐍄𐍃𐌾𐌹]] |
|||
[[gv:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[haw:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[he:לאונרדו דה וינצ'י]] |
|||
[[hi:लिओनार्दो दा विंची]] |
|||
[[hif:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[hr:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[hu:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[hy:Լեոնարդո դա Վինչի]] |
|||
[[ia:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[id:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ilo:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[io:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[is:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[it:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ja:レオナルド・ダ・ヴィンチ]] |
|||
[[jbo:leonardos.davintcis]] |
|||
[[jv:Leonardo Da Vinci]] |
|||
[[ka:ლეონარდო და ვინჩი]] |
|||
[[kaa:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[kab:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[kbd:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[kk:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[kl:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[kn:ಲಿಯನಾರ್ಡೊ ಡ ವಿಂಚಿ]] |
|||
[[ko:레오나르도 다 빈치]] |
|||
[[krc:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[ksh:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ku:Leonardo Da Vinci]] |
|||
[[kw:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[la:Leonardus Vincius]] |
|||
[[lad:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[lb:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[lez:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[li:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[lij:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[lmo:Leonard da Vinci]] |
|||
[[lt:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[lv:Leonardo da Vinči]] |
|||
[[map-bms:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[mhr:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[mi:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[min:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[mk:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[ml:ലിയനാർഡോ ഡാ വിഞ്ചി]] |
|||
[[mn:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[mr:लिओनार्दो दा विंची]] |
|||
[[ms:Leonardo Da Vinci]] |
|||
[[mt:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[mwl:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[my:လီယိုနာဒိုဒါဗင်ချီ]] |
|||
[[mzn:لئوناردو داوینچی]] |
|||
[[nah:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[nap:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[nds:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[nds-nl:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ne:लेओनार्दो दा भिञ्ची]] |
|||
[[new:लियोनार्दो दा भिन्सी]] |
|||
[[nl:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[nn:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[no:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[oc:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[os:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[pam:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[pfl:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[pl:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[pms:Leonard da Vinci]] |
|||
[[pnb:لیونارڈو ڈی ونچی]] |
|||
[[ps:ليونارډو ډاوېنچي]] |
|||
[[pt:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[qu:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ro:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[roa-tara:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ru:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[rue:Леонардо да Вінчі]] |
|||
[[sa:लियोनार्दो दा विन्सी]] |
|||
[[sah:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[sc:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[scn:Liunardu da Vinci]] |
|||
[[sco:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[se:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[sh:Leonardo Da Vinci]] |
|||
[[si:ලියනාඩෝ ඩා වින්සි]] |
|||
[[simple:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[sk:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[sl:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[so:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[sq:Leonardo da Vinçi]] |
|||
[[sr:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[srn:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[stq:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[su:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[sv:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[sw:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[szl:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[ta:லியொனார்டோ டா வின்சி]] |
|||
[[te:లియొనార్డో డావిన్సి]] |
|||
[[tet:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[tg:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[th:เลโอนาร์โด ดา วินชี]] |
|||
[[tl:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[tr:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[udm:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[ug:داۋېىنچى]] |
|||
[[uk:Леонардо да Вінчі]] |
|||
[[ur:لیونارڈو ڈا ونچی]] |
|||
[[uz:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[vec:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[vep:Leonardo da Vinči]] |
|||
[[vi:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[vls:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[vo:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[war:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[xal:Леонардо да Винчи]] |
|||
[[xmf:ლეონარდო და ვინჩი]] |
|||
[[yi:לעאנארדא דא ווינטשי]] |
|||
[[yo:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[zea:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[zh:列奥纳多·达·芬奇]] |
|||
[[zh-min-nan:Leonardo da Vinci]] |
|||
[[zh-yue:達文西]] |
|||
[[zu:Leonardo da Vinci]] |
|||
9 мар 2013, 01:37 юрамасы
| Леонардо да Винчи | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | Leonardo di ser Piero da Vinci |
| Туган | 15 апрель 1452 Винчи янында |
| Үлгән | 2 май 1519 (67 яшь) Турень, Франция |
| Үлем сәбәбе | мигә кан йөгерү[d] |
| Күмү урыны | Амбуаз[d] |
| Яшәгән урын | Венеция Флоренция Рим[1] Флоренция[1] Милан[1][2] |
| Ватандашлыгы |  Флоренция җөмһүрияте[d] |
| Һөнәре | рәссам һәм галим |
| Эш бирүче | Сфорца, Лодовико[d][2] һәм Чезаре Борджиа[d] |
| Ата-ана |
|
 | |
 | |
Леона́рдо ди сер Пье́ро да Ви́нчи (итал. Leonardo di ser Piero da Vinci; 1452 елның 15 апреле, Винчи — 1519 елның 2 мае, Турень, Франция) — бөек итальян рәссамы, сынчы, архитектор, галим. «Универсаль кеше» төрнең якты үрнәге.
Биографиясе
Балачагы
Леонардо да Винчи 1452 елның 15 апрелендә Винчи янында Анкиано авылында туа: Флоренция янында “төнге сәгать өчтә”, ягъни (хәзерге вакыт санавы белән) 22:30 да. Леонардо бабасының көндәлегендә шулай дип билгеләп үтелгән (сүзгә-сүз тәрҗемә): “Шимбә көнне, төнге сәгать өчтә, оныгым – улым Пьероның улы туды. Малайга Леонардо дигән исем куштылар. Аны әтисе Пьеро ди Бартоломео чукындыра”. Аның әти-әнисе 25-яшьлек нотариус Пьеро һәм аның сөйгән яры, крестьян кызы Катерина була. Леонардо тормышының беренче елларын әнисе белән уздырган. Тиздән аның әтисе бай һәм түрә кызга өйләнгән, ләкин бу никах баласыз булып чыга, һәм Пьеро өч яшьлек улын үз карамагына ала. Әнисеннән аерылган Леонардо тормыш буена аның сурәтен шедеврларында торгызырга маташкан. Бу вакытта ул бабасы белән яшәгән.
Ул вакытта Италиядә никахтан тыш туган балаларга мөнәсәбәт законлы варисларга кебек үк булган. Винчи шәһәренең күп мөһим кешеләре Леонардоның киләчәк язмышында катнашканнар.
Леонардога 13 яшь булганда, аның үги әнисе бала тапканда үлә. Әтисе янә өйләнә – һәм тиздән тагын тол ир булып кала. Ул 67 яшь яшәгән, дүрт мәртәбә өйләнгән булган һәм аның 12 баласы булган. Әтисе Леонардоны гаилә һөнәренә җәлеп итеп караган, әмма уңышка ирешмәгән: улы җәмгыять кануннары белән кызыксынмаган. Хәзерге мәгънәдә Леонардоның фамилиясе булмаган; “да Винчи” фәкать " Винчи шәһәрчегеннән дигәнне аңлата ». Аның тулы исеме - Leonardo di ser Piero da Vinci, ягъни, “Винчи шәһәреннән Леонардо, Пьероның улы”.
Медуза Калканы турында риваять
Вазари үзенең “Иң мәшһүр рәссамнарның, сынчыларның һәм архитекторларның тормышлары тасвиры”нда сөйләгәнчә, бер вакыт бер таныш авыл хезмәткәре Леонардоның әтисеннән түгәрәк агач калкан өстенә рәсем ясау өчен рәссам табырга сораган. Сер Пьеро калканны үз улына биргән. Леонардо Медуза башын сурәтләргә уйлаган, ә карап торучыга тиешлечә тәэсир итсен өчен, натура буларак кәлтә, елан, чикерткә, күбәләк кортларын, очучы тычкан һәм “башка җан ияләрен” кулланган, “шуларның күбесеннән шактый шыксыз һәм куркыныч җанвар ясаган, ул үзенең сулавы белән һаваны агулаган һәм яндырган”. Нәтиҗә аның өметеннән дә артык булган: ясап бетергән эшен Леонардо әтисенә күрсәткәч, ул курыккан. Улы аңа шулай дип әйткән: “Бу әсәр ясалган максатына хезмәт итә. Аны алыгыз һәм бирегез, чөнки бу сәнгать әсәрләреннән көтелгән гамәл”. Шулай да, Сер Пьеро Леонардоның эшен Флоренциядә 100 дукатка саткан. Риваять буенча, бу калкан Медичи гаиләсенә күчкән, ә югалгач, Флоренциянең тулы хакимияткә ия хуҗаларын халык куган. Күп елдан соң, кардинал дель Монте Медуза Горгона сурәте белән рәсемгә Караваджога заказ биргән. Яңа талисман Фердинанд I Медичига улы өйләнүенә бүләк ителгән.
Вероккьо остаханәсе
Вероккьо остаханәсе шул вакыт Италиянең интеллектуаль үзәгендә, Флоренциядә урнашкан, бу Леонардога гуманитар фәннәрне өйрәнергә һәм шулай ук кайбер техник алымнарны өйрәнергә мөмкин иткән. Ул сызым, химия, металлургия, металл, гипс һәм тире белән эшне өйрәнгән. Моннан тыш, яшь өйрәнчек рәсем, сынчылык сәнгате һәм модельләр ясау белән шөгыльләнгән. Остаханәдә Гирландайо, Перуджино, Боттичелли һәм Лоренцо ди Креди кебек мәшһүр осталар еш булган. Соңыннан, хәтта Леонародоның әтисе аны үз остаханәсенә алганнан соң да, ул Вероккьо остаханәсе белән хезмәттәшлеген дәвам иткән. 1473 елда, 20 яшендә, Леонардо да Винчи Изге Лука Гильдиясендә оста квалификациясенә ия була.
 |
Башка телле бүлектә тулырак мәкалә бар: Леонардо да Винчи (рус.) Сез тәрҗемә ярдәме белән бу мәкаләне язып бетереп проектка ярдәм итә аласыз.
|
Сылтамалар
|
Викиҗыентыктагы медиафайллар? |
|---|
Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link GA Калып:Link GA
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118640445 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
- ↑ 2,0 2,1 http://mini-site.louvre.fr/trimestriel/2019/léonard_de_vinci/6/