Мәккә: юрамалар арасында аерма
к робот өстәде: min:Makah |
к Bot: Migrating 132 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q5806 (translate me) |
||
Юл номеры - 147: | Юл номеры - 147: | ||
{{Link FA|nn}} |
{{Link FA|nn}} |
||
{{Link GA|id}} |
{{Link GA|id}} |
||
[[ace:Meukah]] |
|||
[[af:Mekka]] |
|||
[[am:መካ]] |
|||
[[an:A Meca]] |
|||
[[ar:مكة]] |
|||
[[arz:مكه]] |
|||
[[ast:La Meca]] |
|||
[[az:Məkkə]] |
|||
[[ba:Мәккә]] |
|||
[[bat-smg:Meka]] |
|||
[[bcl:Meka]] |
|||
[[be:Горад Мекка]] |
|||
[[be-x-old:Мэка]] |
|||
[[bg:Мека]] |
|||
[[bn:মক্কা]] |
|||
[[bo:མ་ཁ།]] |
|||
[[br:Mekka]] |
|||
[[bs:Mekka]] |
|||
[[ca:La Meca]] |
|||
[[ceb:Meca]] |
|||
[[ckb:مەککە]] |
|||
[[cs:Mekka]] |
|||
[[cy:Mecca]] |
|||
[[da:Mekka]] |
|||
[[de:Mekka]] |
|||
[[dv:މައްކާ]] |
|||
[[el:Μέκκα]] |
|||
[[en:Mecca]] |
|||
[[eo:Mekko]] |
|||
[[es:La Meca]] |
|||
[[et:Meka]] |
|||
[[eu:Meka]] |
|||
[[ext:La Meca]] |
|||
[[fa:مکه]] |
|||
[[fi:Mekka]] |
|||
[[fiu-vro:Meka]] |
|||
[[fo:Mekka]] |
|||
[[fr:La Mecque]] |
|||
[[fy:Mekka]] |
|||
[[ga:Meice]] |
|||
[[gan:麥加]] |
|||
[[gd:Mecca]] |
|||
[[gl:A Meca - مكة]] |
|||
[[gn:Méka]] |
|||
[[gu:મક્કા]] |
|||
[[haw:Meka]] |
|||
[[he:מכה]] |
|||
[[hi:मक्का (शहर)]] |
|||
[[hif:Makka]] |
|||
[[hr:Meka]] |
|||
[[hsb:Mekka]] |
|||
[[hu:Mekka]] |
|||
[[hy:Մեքքա]] |
|||
[[ia:Mecca]] |
|||
[[id:Mekkah]] |
|||
[[ilo:Meka]] |
|||
[[io:Meka]] |
|||
[[is:Mekka]] |
|||
[[it:La Mecca]] |
|||
[[ja:メッカ]] |
|||
[[jbo:makax]] |
|||
[[jv:Mekkah]] |
|||
[[ka:მექა]] |
|||
[[kk:Мекке]] |
|||
[[kl:Mekka]] |
|||
[[kn:ಮೆಕ್ಕಾ]] |
|||
[[ko:메카]] |
|||
[[ku:Meke]] |
|||
[[kw:Mekka]] |
|||
[[ky:Меке]] |
|||
[[la:Mecca]] |
|||
[[lb:Mekka]] |
|||
[[lbe:Макка]] |
|||
[[lt:Meka]] |
|||
[[lv:Meka]] |
|||
[[min:Makah]] |
|||
[[mk:Мека]] |
|||
[[ml:മക്ക]] |
|||
[[mn:Мекка]] |
|||
[[mr:मक्का]] |
|||
[[ms:Makkah]] |
|||
[[mt:Mekka]] |
|||
[[mwl:Meca]] |
|||
[[my:မက္ကာမြို့]] |
|||
[[mzn:مکه]] |
|||
[[ne:मक्का (शहर)]] |
|||
[[new:मक्का]] |
|||
[[nl:Mekka]] |
|||
[[nn:Mekka]] |
|||
[[no:Mekka]] |
|||
[[oc:La Mèca]] |
|||
[[os:Меккæ]] |
|||
[[pa:ਮੱਕਾ]] |
|||
[[pam:Meka]] |
|||
[[pl:Mekka]] |
|||
[[pnb:مکہ]] |
|||
[[pt:Meca]] |
|||
[[ro:Mecca]] |
|||
[[roa-tara:'A Mecca]] |
|||
[[ru:Мекка]] |
|||
[[rue:Мекка]] |
|||
[[sah:Мекка]] |
|||
[[scn:Mecca]] |
|||
[[sco:Mecca]] |
|||
[[sh:Meka]] |
|||
[[si:මක්කම]] |
|||
[[simple:Mecca]] |
|||
[[sk:Mekka]] |
|||
[[sl:Meka]] |
|||
[[so:Mekka]] |
|||
[[sq:Meka]] |
|||
[[sr:Мека]] |
|||
[[su:Mekah]] |
|||
[[sv:Mekka]] |
|||
[[sw:Makka]] |
|||
[[ta:மக்கா]] |
|||
[[te:మక్కా]] |
|||
[[th:มักกะฮ์]] |
|||
[[tk:Mekge]] |
|||
[[tl:Meka]] |
|||
[[tr:Mekke]] |
|||
[[uk:Мекка]] |
|||
[[ur:مکہ]] |
|||
[[uz:Makka]] |
|||
[[vi:Mecca]] |
|||
[[vo:Mäkkä]] |
|||
[[war:Mecca]] |
|||
[[yi:מעקא]] |
|||
[[yo:Mẹ́kkà]] |
|||
[[zh:麥加]] |
|||
[[zh-classical:麥加]] |
|||
[[zh-yue:麥加]] |
9 мар 2013, 02:38 юрамасы
Мәккә | |
---|---|
Ил | Согуд Гарәбстаны |
Координатлар | 21°25'21"тн, 39°49'34"кнч |
Башлык | Халид ибн Фейсал Аль Сауд[d] |
Мәйдан | 400 км² |
Халык саны | 1 700 000 кеше |
Халык тыгызлыгы | 4200 кеше/км² |
Телефон коды | 1 |
Рәсми сайт | holymakkah.gov.sa |
Кардәш шәһәрләр | Мәдинә |
Мәккә́ (гарәп. مكة Мәккә, шулай ук مكة المكرّمة Мәккә әл-Муккәррамә ягъни Мәккәи-Мөкәррәмә) — Согуд Гарәбстанының көнбатыш өлешендә урнашкан шәһәр. Мөселманнарның Хаҗ кылу урыны. Мөселман булмаганнар өчен шәһәргә керү тыела.
Мәккә — мөселманнарның изге шәһәре. Мәккәнең үзәгендә Хәрам мәчете (Мәсҗидел-Хәрам) урнашкан.
Хәзерге вакытта Мәккәдә дөньядагы иң массив Әбраҗел-Бәйт манара-күксөзәрләр комплексы төзелеше алып барыла.
2010 елның ноябрендә Мәккәдә илдәге беренче җир-өсте метрополитены ачыла. Әлеге метрополитен шәһәр буенча һәм хаҗ кылу урыннарына (Мөздәлифә үзәнлеге һәм Гарәфәт тавы) күченүне тәэмин итә. Кытай ярдәмендә төзелә.
Демография
Шәһәр халкы саны күрсәткече:
Ел | 1965 | 1979 | 2003 | 2007 |
Халык (мең кеше) | 185 | 367 | 1541.8 | 1700.0 |
Климат
Мәккә климаты — чүлле тропик. Мәккә — дөньяның иң кызу шәһәрләренең берсе. Абсолют минимум +10 °C, ә абсолют максимум +50 °C. уртача еллык температура +30,7 °C (чагыштыру өчен, дөньяның иң кызу торак пункты саналучы Даллолның уртача еллык температурасы — ≈34 °C).
Мәккә климаты | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
Абсолют максимум, °C | 37,0 | 38,3 | 42,0 | 44,7 | 49,4 | 49,4 | 49,8 | 49,6 | 49,4 | 46,8 | 40,8 | 37,8 | 49,8 |
Уртача максимум, °C | 30,2 | 31,4 | 34,6 | 38,5 | 41,9 | 43,7 | 42,8 | 42,7 | 42,7 | 39,9 | 35,0 | 31,8 | |
Уртача температура, °C | 23,9 | 24,5 | 27,2 | 30,8 | 34,3 | 35,7 | 35,8 | 35,6 | 35,0 | 32,1 | 28,3 | 25,5 | |
Уртача минимум, °C | 18,6 | 18,9 | 21,0 | 24,3 | 27,5 | 28,3 | 29,0 | 29,3 | 28,8 | 25,8 | 22,9 | 20,2 | |
Абсолют минимум, °C | 11,0 | 10,0 | 13,0 | 15,6 | 20,3 | 22,0 | 23,4 | 23,4 | 22,0 | 18,0 | 16,4 | 12,4 | 10,0 |
Явым-төшем нормасы, мм | 20,6 | 1,4 | 6,2 | 11,6 | 0,6 | 0,0 | 1,5 | 5,6 | 5,3 | 14,2 | 21,7 | 21,4 | |
Чыганак: Мәккәдә һава торышы шартлары (урыс.) |
Мәккә тарихы
Мөселманнар фикере буенча, Мәккә тарихы Ибраһим һәм аның улы Исмәгыйль пәйгамбәр чорына — б.э.к. 19 гасырга барып тоташа. Ибраһим галәйһиссәләм гаиләсе белән Зәмзәм чишмәсе янына төпләнгәч, башка күп кабиләләр дә килә башлыйлар; беренче булып Җәхрамнан йәмән кабиләсе килеп урнаша. Өченче гасыр ахырында Рабига ибн әл-Харис җитәкчелегендәге Хузага кабиләсе, йәмән кабиләсен җиңеп, Мәккәгә килә.
Хузага кабиләсендәге эчке чуалышлар аркасында, 440-450 елларда корәеш кабиләсе Мәккәне куларына төшерәләр.
570 елда Фил елы вакыйгасы була.
Сылтамалар
Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link GA