Хәмәл (йолдыз): юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к r2.7.2+) (Робот: cs:Alpha Arietis-ны cs:Hamal-ка үзгәртте |
к Bot: Migrating 26 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q13213 (translate me) |
||
| Юл номеры - 36: | Юл номеры - 36: | ||
[[Төркем:Йолдызлар әлифба буенча]] |
[[Төркем:Йолдызлар әлифба буенча]] |
||
[[Төркем:Хәмәл йолдызлыгы]] |
[[Төркем:Хәмәл йолдызлыгы]] |
||
[[be:Гамаль]] |
|||
[[ca:Alpha Arietis]] |
|||
[[cs:Hamal]] |
|||
[[de:Hamal]] |
|||
[[en:Alpha Arietis]] |
|||
[[es:Hamal]] |
|||
[[fa:آلفا بره]] |
|||
[[fi:Alfa Arietis]] |
|||
[[fr:Alpha Arietis]] |
|||
[[he:המל]] |
|||
[[hi:अल्फ़ा अरायटिस तारा]] |
|||
[[id:Alpha Arietis]] |
|||
[[it:Hamal]] |
|||
[[ja:ハマル]] |
|||
[[ko:하말]] |
|||
[[la:Alpha Arietis]] |
|||
[[lb:Hamal (Stär)]] |
|||
[[nl:Hamal]] |
|||
[[pl:Alfa Arietis]] |
|||
[[pt:Alpha Arietis]] |
|||
[[ro:Alpha Arietis]] |
|||
[[ru:Хамаль]] |
|||
[[sk:Hamal]] |
|||
[[sv:Alfa Arietis]] |
|||
[[uk:Гамаль]] |
|||
[[zh:娄宿三]] |
|||
11 мар 2013, 13:48 өчен соңгы юрама
Хәмәл (гарәп. رأس الحمل рә’с әл-хәмәл — «бәрәннең башы»[1]; Хәмәл α, Хәмәл альфасы, α Ari) — Хәмәл йолдызлыгының иң якты йолдызы. Аның күренмә йолдызча зурлыгы +2,00m тәшкил итә.
Планеталар системасы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Бу йолдыз тирәсендә бер зур планета ачылган. Аның иң аз массасы Юпитерныкы 1,8 ± 0,2 массасы, орбитаның зур ярымкүчәре — 1,2 а.б., эксцентриситеты — 0,25, әйләнеп чыгу вакыты — 380,8 ± 0,3 җир тәүлеге тәшкил итә.[2]
| Планета |
Масса (MJ) |
Радиус (RJ) |
Әйләнеп чыгу вакыты (көн) |
Орбитаның зур ярымкүчәре(а.б.) | Орбитаның эксцентриситеты |
|---|---|---|---|---|---|
| b | 1,8±0,2 | ? | 380,8±0,3 | 1,2 | 0,25±0,03 |
Тарих һә исемнәр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Йолдызның гарәп теленнән алынган исеме Хәмәл (гарәп. حمل хәмәл, ингл. Hamal, рус. Хамаль) Рәэселхәмәл (гарәп. رأس الحمل рә’с әл-хәмәл — «бәрәннең башы») исеменең кыскартылган варианты. Птолемей һәм аның артыннан әл-Бируни йолдызны «Башың астында; Гиппарх аны борында урнаштырды» дип тасвирлады[3].
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ Рәэс — баш; хәмәл — сарык бәрәне. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 489, 680.
- ↑ B.-C. Lee, D. E. Mkrtichian, I. Han, K.-M.Kim, M.-G. Park. A likely exoplanet orbiting the oscillating K-giant α Arietis. Arxiv.org. 2011-04-27 тикшерелгән.
- ↑ Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси // Историко-астрономические исследования. Вып. VIII. — М.: Физматгиз, 1962. — С. 112.