Зәрдөштлек: юрамалар арасында аерма
к r2.7.3) (робот өстәде: pms:Zoroastrianism |
к Бот: бу мәкаләнең интервики сылтамалары (99) хәзер Wikidata-да |
||
| Юл номеры - 35: | Юл номеры - 35: | ||
[[Төркем:Диннәр]] |
[[Төркем:Диннәр]] |
||
[[af:Zoroastrisme]] |
|||
[[als:Zoroastrismus]] |
|||
[[an:Zoroastrismo]] |
|||
[[ar:زرادشتية]] |
|||
[[ast:Zoroastrismu]] |
|||
[[az:Zərdüştilik]] |
|||
[[bat-smg:Zuoruoastrėzmos]] |
|||
[[be:Зараастрызм]] |
|||
[[be-x-old:Зараастрызм]] |
|||
[[bg:Зороастризъм]] |
|||
[[bo:ཛོ་ར་སིའི་ཆོས་ལུགས།]] |
|||
[[br:Zoroastregezh]] |
|||
[[bs:Zoroastrizam]] |
|||
[[ca:Zoroastrisme]] |
|||
[[ceb:Sorowastrismo]] |
|||
[[ckb:ئایینی زەردەشتی]] |
|||
[[cs:Zoroastrismus]] |
|||
[[cv:Сăртăш]] |
|||
[[cy:Zoroastriaeth]] |
|||
[[da:Zarathustrianisme]] |
|||
[[de:Zoroastrismus]] |
|||
[[dv:ފާރިސީދީން]] |
|||
[[el:Ζωροαστρισμός]] |
|||
[[en:Zoroastrianism]] |
|||
[[eo:Zaratuŝtrismo]] |
|||
[[es:Zoroastrismo]] |
|||
[[et:Zoroastrism]] |
|||
[[eu:Zoroastrismo]] |
|||
[[fa:مزدیسنا]] |
|||
[[fi:Zarathustralaisuus]] |
|||
[[fiu-vro:Zoroastrism]] |
|||
[[fr:Zoroastrisme]] |
|||
[[fy:Zoroastrisme]] |
|||
[[ga:An Sorastrachas]] |
|||
[[gl:Zoroastrismo]] |
|||
[[he:זורואסטריות]] |
|||
[[hi:पारसी धर्म]] |
|||
[[hif:Zoroastrianism]] |
|||
[[hr:Zoroastrizam]] |
|||
[[hu:Zoroasztrizmus]] |
|||
[[hy:Զրադաշտականություն]] |
|||
[[ia:Zoroastrismo]] |
|||
[[id:Zoroastrianisme]] |
|||
[[is:Sóróismi]] |
|||
[[it:Zoroastrismo]] |
|||
[[ja:ゾロアスター教]] |
|||
[[ka:ზოროასტრიზმი]] |
|||
[[kk:Заратуштрашылдық]] |
|||
[[ko:조로아스터교]] |
|||
[[ku:Zerdeştîtî]] |
|||
[[ky:Зороастризм]] |
|||
[[la:Zoroastrismus]] |
|||
[[lad:Zoroastrizmo]] |
|||
[[li:Zoroastrisme]] |
|||
[[lt:Zoroastrizmas]] |
|||
[[lv:Zoroastrisms]] |
|||
[[mdf:Зороастризма]] |
|||
[[mk:Зороастризам]] |
|||
[[ml:സൊറോസ്ട്രിയന് മതം]] |
[[ml:സൊറോസ്ട്രിയന് മതം]] |
||
[[mr:पारशी धर्म]] |
[[mr:पारशी धर्म]] |
||
[[ms:Majusi]] |
|||
[[mwl:Zoroastrismo]] |
|||
[[my:ဇိုရိုရက်စထရာဘာသာ]] |
|||
[[nds:Zoroastrismus]] |
|||
[[nl:Zoroastrisme]] |
|||
[[nn:Parsisme]] |
|||
[[no:Zoroastrisme]] |
|||
[[oc:Zoroastrisme]] |
|||
[[pa:ਪਾਰਸੀ ਧਰਮ]] |
|||
[[pl:Zaratusztrianizm]] |
|||
[[pms:Zoroastrianism]] |
|||
[[pnb:پارسی]] |
|||
[[ps:زرتشتيت]] |
|||
[[pt:Zoroastrismo]] |
|||
[[ro:Zoroastrism]] |
|||
[[ru:Зороастризм]] |
|||
[[rue:Зороастрізм]] |
|||
[[sah:Зороастризм]] |
|||
[[sco:Zoroastrianism]] |
|||
[[sh:Zoroastrizam]] |
|||
[[simple:Zoroastrianism]] |
|||
[[sk:Zoroastrizmus]] |
|||
[[sl:Zaratustrstvo]] |
|||
[[sr:Зороастризам]] |
|||
[[su:Zoroastrianisme]] |
|||
[[sv:Zoroastrism]] |
|||
[[sw:Uzoroastro]] |
|||
[[ta:சரத்துஸ்திர சமயம்]] |
|||
[[te:జొరాస్ట్రియన్ మతము]] |
|||
[[tg:Дини зардуштӣ]] |
|||
[[th:ศาสนาโซโรอัสเตอร์]] |
|||
[[tl:Zoroastrianismo]] |
|||
[[tr:Zerdüştlük]] |
|||
[[uk:Зороастризм]] |
|||
[[ur:زرتشتیت]] |
|||
[[uz:Zardushtiylik]] |
|||
[[vi:Hỏa giáo]] |
|||
[[war:Zoroastrianismo]] |
|||
[[yi:זאראאסטריזם]] |
|||
[[zh:琐罗亚斯德教]] |
|||
[[zh-yue:瑣羅亞斯德教]] |
|||
14 мар 2013, 08:17 юрамасы
Зәрдөштлек[1], Зороастризм (авест. vahvī- daēnā- māzdayasna- — «Зирәкне тану игелекле ышануы», фар. «بهدین» — behdin, «Яхшы ышану») – борынгы иранлылар дине. Аңа Зәрдөшт пәйгамбәр нигез салган. Ул моннан 2500-2600 еллар элек яшәгән. Аның өйрәтүе нигезендә шул ята: «Дөньяда явыз көчләр һәм әйбәт көчләр яши. Алар арасында туктаусыз көрәш бара».
Бу диндәгеләр бер Аллаһыга – утка табынганнар. Зәрдөштлек дине — җирдә тормыш барлыкка килү һәм аның үсеше турындагы дини, фәлсәфи тәгълимат, анда тормыш — ике капма-каршылык башлангычы — изгелек һәм явызлык, яктылык һәм караңгылык, җылы һәм салкынның көрәше, дип таныла. Изге көчләр башында — Ахура-Мазда алласы, явыз көчләр башында — Ахриман һәм кеше бу көрәштә теләсә нинди якны сайлый ала, шулай да аның Ахура-Мазда ягын сайлавы яхшырак дип исәпләнә.
Борынгы әдәбиятта III меңьеллык башлануга Ахура-Мазда идеяләре өстен булып чыгачак һәм җирдә “идиллик тәртип” урнашачак дигән фикерләр бар, бу фикер зәрдәштлек динендә дә очрый.
Заманында бу дин Ираннан тыш Әзәрбайҗанда, Һиндстанда нык таралган булган. Бакудан ерак түгел урында Зәрдөшт дине әһелләренең яшәү урыннары бар.
Дини бәйрәмнәре
Искәрмәләр
Әдәбият
- Авеста в русских переводах. И. В. Рак, 1997
- Зороастрийская мифология. И. В. Рак, 1998
- Катехизис зороастризма. Древняя религия магов. Джон В.Уотерхауз, 2002
- Гаты. Священные гимны Заратуштры. Ю. С. Лукашевич, Минск 2004
- Пехлевийский словарь зороастрийских терминов. О. М. Чунакова, 2004
- Зороастризм. В. Ю. Крюкова, 2005
- Авеста. В. С. Соколова, 2005
- Мамедов А. А. Религиозно-философские идеи Авесты. Москва, МГУ, 1995
- Мамедов А. А. Гуманистический ресурс зороастризма в современном мире. Вестник Московского государственного университета культуры и искусств. 2011, № 1.
- Хордэ Авеста. М.Чистяков, 2005
- Учение огня. Гаты и молитвы. А.Шапошников, И.Евса, 2006 г.
- Авеста. Закон против девов. Видевдад. Э. В. Ртвеладзе, 2008
- Гаты заратуштры. И.М. Стеблин-Каменский, 2009