Ярославль

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Ярославль latin yazuında])
(Ярыслау битеннән юнәлтелде)
Ярославль
Карта
Ил Россия
Регион Ярославль өлкәсе
Шәһәр округы Ярославль
Координатлар 57°37'0"тн, 39°51'0"кнч
Эчке бүленеш 6 район
Башлык Слепцов Владимир Витальевич[d]
Нигезләнгән 1010
Беренче телгә алу 1071
Мәйдан 205,80[1] км²
Мәркәз биеклеге 150 м
Халык саны 591 486 кеше
Сәгать кушагы UTC+4
Телефон коды +7 4852
почта индекслары 150000—150066[2]
Автомобиль коды 76
Рәсми сайт city-yar.ru
Кардәш шәһәрләр Палермо[3], Кассел, Һанау, Пуатье, Берлингтон, Коимбра, Йювяскюля[4], Калининград[5], Эксетер[6] һәм Северодвинск[7]
Кардәш шәһәрләр Палермо[3], Кассел, Һанау, Пуатье, Берлингтон, Коимбра, Йювяскюля[4], Калининград[5], Эксетер[6] һәм Северодвинск[7]
Бүләкләр Хезмәт Кызыл Байрагы ордены Октябрь Инкыйлабы ордены

Ярославль (Ярыслау[8], рус. Ярославль) — Россия шәһәре, Ярославль өлкәсенең административ үзәге.

Халык саны — 591 486 кеше (2010).[9]

Ярославль — Үзәк федераль округының халык саны буенча өченче шәһәре һәм мөһим транспорт төене — биредән тимер һәм автомобиль юллар Мәскәүгә, Вологдага, Рыбинскига, Кастрамага, Ивановога, Кировка таба тармакланып китәләр.

2010 елда шәһәр үзенең 1000-еллыгын бәйрәм итте.

Иделгә Которосль елгасы кушылу урыны янында урнашкан шәһәрнең тарихи үзәге 2005 елда ЮНЕСКОның Бөтендөнья мирасы исемлегенә кертелде.[10]

2020 елның 2 июленнән«Хезмәт даны шәһәре»[11].

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Төп мәкалә: Ярыслау тарихы

Шәһәрне нигезлэу[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Риваять буенча, Ярослов Зирәк Элҗен көнендә шәһәрне нигезләгән.

Шәһәр Ярослов Зирәк тарафыннан якынча 1010 елда нигезләнгән.

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Ярославль Көнчыгыш Европа тигезлегенең үзәгендә (Ярославль-Кастрама түбәнлегендә), Кторосльнең Иделгә кушылган урыныда, Мәскәүдән 282 километр төньяк-көнчыгыштарак урнашкан.

Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Ярославль уртача континенталь климаты зонасында урнашкан, ел айларының иң салкыны — гыйнвар, иң җылысы — июль, елның урта җил тизлеге — 4,2 м/с.

Ярославль климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Уртача максимум, °C −8,2 −5,8 0,1 9,0 17,8 21,4 23,3 21,5 14,9 7,2 −0,2 −5,2 8,0
Уртача температура, °C −12 −10 −4,3 4,5 12,0 15,8 17,9 16,1 10,4 4,1 −2,7 −8,4 3,6
Уртача минимум, °C −15,8 −14,2 −8,6 0,0 6,2 10,1 12,5 10,7 5,9 0,9 −5,2 −11,6 −0,8
Явым-төшем нормасы, мм 37 27 26 40 52 65 84 64 55 52 46 43 591
Чыганак: Гидрометцентр России

Сәгать поясы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Файл:Map of Russia — Moscow time zone.svg

Халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +4:00 гә тигез.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1811[12] 1840[13] 1856[12] 1897[14] 1913[12] 1926[12] 1931[12] 1939[12] 1959[15] 1970[16] 1979[17] 1989[18] 2002[19] 2010[9]
~23 800 33 197 ~26 900 71 616 ~83 600 ~111 200 ~155 200 ~299 400 407 071 517 314 596 951 632 991 613 088 591 486

Милли состав[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Милләт 2002[20] 2010[21]
руслар 94,1% 95,6%

Администратв бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Дзержинский районы
  • Идел арты районы
  • Киров районы
  • Красноперекопск районы
  • Ленин районы
  • Фрунзе районы

Кардәш шәһәрләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шәһәрдә туган шәхесләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Галерея[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. архив күчермәсе, archived from the original on 2015-02-05, retrieved 2014-07-25 
  2. Отделения связи. Почта России. әлеге чыганактан 2011-08-22 архивланды. 2013-06-09 тикшерелгән.
  3. 3,0 3,1 https://www.comune.palermo.it/js/server/uploads/_20032019122906.pdf
  4. 4,0 4,1 https://www.jyvaskyla.fi/organisaatio/konsernihallinto/kansainvaliset-yhteydet/verkostot/jyvaskylan-ystavyyskunnat
  5. 5,0 5,1 https://www.klgd.ru/city/pasport_07052021.pdf
  6. 6,0 6,1 http://www.eyta.org.uk/images/2017/charter.jpg
  7. 7,0 7,1 https://www.severodvinsk.info/?idmenu=237
  8. http://kazanutlary.ru/wp-content/uploads/2016/11/1928_11_12.pdf(үле сылтама)
  9. 9,0 9,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2014-01-04 
  10. http://whc.unesco.org/ru/list/1170#top
  11. Указ о присвоении почётного звания Российской Федерации «Город трудовой доблести»
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 http://www.mojgorod.ru/jaroslav_obl/jaroslavlj/
  13. Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
  14. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=1747
  15. 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  16. 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  17. 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  18. 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  19. 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  20. 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2017-11-11, retrieved 2014-01-04 
  21. Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года по Ярославской области. Т. 4 : Национальный состав и владение языками, гражданство 2016 елның 7 март көнендә архивланган. ]

Тышкы сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]