Гудермес

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Гудермес latin yazuında])
Гудермес
чеч. Гуьмсе
Нигезләнү датасы 1941
Сурәт
Рәсми исем Гуьмсе
Рәсми тел чечен теле һәм рус теле
Дәүләт  Россия[1]
Нәрсәнең башкаласы Гудермес районы[d][1] һәм Гудермесское городское поселение[d][1]
Административ-территориаль берәмлек Гудермесское городское поселение[d][1]
Сәгать поясы UTC+03:00
Халык саны 2976 (1926)[2],
3300 (1931)[3],
10 737 (1939)[3],
18 553 (1959)[4],
29 000 (1967)[3],
32 445 (1970)[5],
34 012 (1979)[6],
38 089 (1989)[7],
39 700 (1992)[3],
30 800 (1996)[3],
33 756 (2002)[8],
36 400 (2005)[3],
39 000 (2006)[3],
40 100 (2007)[3],
41 200 (2008)[3],
42 605 (2009)[9],
45 631 (2010)[10],
45 600 (2011)[11],
47 690 (2012)[12],
49 029 (2013)[13],
50 009 (2014)[14],
51 215 (2015)[15],
52 407 (2016)[16],
51 776 (2017)[17],
52 908 (2018)[18],
53 957 (2019)[19],
55 863 (2020)[20],
64 376 (2021)[21]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 55 метр
Мәйдан 92 км²
Почта индексы 366200
Рәсми веб-сайт gudermes1.ru
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Карта
 Гудермес Викиҗыентыкта

Гудермес (чеч. Гуьмсе[22], рус. Гудермес) — Чичәнстанда урнашкан шәһәр, республиканың халык саны буенча дүртенче шәһәре.

Халык саны — 45 643 кеше.[23]

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шәһәр Чичән (Грозный) тау алдынгы тигезлегенең көнчыгышында, Белка елгасыда, Грозныйдан 40 километр көнчыгышрак урнашкан. Тимер юл станциясе.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

XVIII гасырда нигезләнгән.

1929 елда — шәһәр тибындагы бистә, 1941 елда — шәһәр статусы бирелә. Чечен сугышлары вакытында зур зыян күргән.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1939[24] 1959[25] 1970[26] 1979[27] 1989[28] 2002[29] 2010[23]
~10 700 18 553 32 445 34 012 38 089 33 756 45 643

Милли состав[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Милләт 1926[30] 1939[31] 1959[32] 1970[30] 1979[30] 1989[30] 2002[30]
чеченнар 2,4% 9,9% 16,4% 34,0% 46,8% 59,4% 93,7%
руслар 68,8% 78,6% 75,2% 55,7% 46,6% 33,6% 4,5%

Галерея[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Гудермес капкалары
    Гудермес капкалары
  • Мәчет
    Мәчет

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 ОКТМО. 185/2016. Северо-Кавказский ФО
  2. ↑ Поселенные итоги переписи 1926 года по Северо-Кавказскому краю. Ростов-на-Дону. 1929
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 Народная энциклопедия «Мой город». Гудермес
  4. ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. Демоскоп Weekly. 2013-09-25 тикшерелгән.
  5. ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.. Демоскоп Weekly. 2013-09-25 тикшерелгән.
  6. ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.. Демоскоп Weekly. 2013-09-25 тикшерелгән.
  7. ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.
  8. ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более.
  9. ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года. 2014-01-02 тикшерелгән.
  10. ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1. Численность и размещение населения Чеченской Республики. әлеге чыганактан 2014-04-24 архивланды. 2014-05-09 тикшерелгән.
  11. ↑ Число городских населенных пунктов Чеченской Республики на 1 января 2011 года. әлеге чыганактан 2016-05-11 архивланды. 2016-05-11 тикшерелгән.
  12. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. 2014-05-31 тикшерелгән.
  13. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). 2013-11-16 тикшерелгән.
  14. ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. 2014-08-02 тикшерелгән.
  15. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. 2015-08-06 тикшерелгән.
  16. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года (2018-10-05). әлеге чыганактан 2021-05-08 архивланды. 2021-05-15 тикшерелгән.
  17. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (2017-07-31). әлеге чыганактан 2017-07-31 архивланды. 2017-07-31 тикшерелгән.
  18. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. әлеге чыганактан 2018-07-26 архивланды. 2018-07-25 тикшерелгән.
  19. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года.
  20. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года.
  21. ↑ Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более (XLSX). 2022-09-01 тикшерелгән.
  22. ↑ Гүмсе кебек укыла
  23. ↑ 23,0 23,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2013-12-10 
  24. ↑ http://www.mojgorod.ru/chechen_r/gudermes/index.html
  25. ↑ 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  26. ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  27. ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  28. ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  29. ↑ 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  30. ↑ 30,0 30,1 30,2 30,3 30,4 http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/rnchechenia.html
  31. ↑ http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/gudermes39.html
  32. ↑ http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/gudermes59.html
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Гудермес&oldid=3519933