Сөрмә исемле битнең чыганагын карау

{{Химик элемент|prev=[[Аккургаш]]|next=[[Теллур]]|Сөрмә / Stibium (Sb) |51|<!-- Матдәнең тышкы күренеше-->|121,760 (1)|<!-- Атом радиусы-->|<!-- Ионизация энергиясе-->|<!-- Электрон конфигурациясе-->|<!-- Ковалент радиусы-->|<!-- Ион радиусы-->|<!-- Электр тискәрелеге-->|<!--Электрод потенциалы-->|<!-- Оксидлашу дәрәҗәсе-->|6,69|<!-- Моляр җылы сыешлыгы-->|<!-- Җылы үткәрүчелек-->|<!-- Эрү температурасы-->|630,7|1750|<!-- Парга әйләнү җылылыгы-->|<!-- Моляр күләм-->|<!-- Рәшәткә төзелеше-->||<!-- Рәшәткә параметрлары-->|<!--<!--Дебай температурасы-->}}
'''Сөрмә''' ({{lang-lat|Stibium}}, Sb) — [[Менделеевның периодик таблицасы]]ның 5 период,  15 төркем элементы. Тәртип номеры - 51. Гади сөрмә матдәсе көмөшсу-ак, күксел төсмерле ярмаланып торган ярым металл. Төрле басым вакытында дүрт металл аллотроп модификациясе һәм өч аморф модификациясе (шартлаучан, кара һәм сары сөрмә) билгеле.

== Символы ==
Сөрмә элементының символы — Sb (''Стибиум'' дип укыла).

=== Ятмалары ===
Сөрмә ятмалары [[Көньяк Африка Республикасы]], [[Алжир]], [[Азәрбайҗан]], [[Таҗикстан]], [[Болгария]], [[Рәсәй Федерациясе|Рәсәй]], [[Финляндия]], [[Казакъстан]], [[Сербия]], [[Кытай Халык Республикасы|Кытай]], [[Кыргызстан]] дәүләтләрендә билгеле<ref>[http://kosmopark.com/poleznie-iskopaemie/mestorozhdenie-surmi Месторождение сурьмы]</ref><ref>[http://wiki.web.ru/wiki/Категория:Месторождения_сурьмы Категория: Месторождения сурьмы — wiki.web.ru]</ref>.

=== Микъдары ===
АКШ Геология хезмәте статистика мәглүматы буенча:
{| class="wikitable"
|+2010 елда сөрмәнең дөнья резервы (сөрмә микъдары тонналарда)<ref>{{Cite web|title=Antimony Uses, Production and Prices Primer|url=http://tri-starresources.com/assets/Antimony%20Primer%20Final%20Jan%202012(1).pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121025010012/http://tri-starresources.com/assets/Antimony%20Primer%20Final%20Jan%202012%281%29.pdf|archivedate=2012-10-25|accessdate=2012-04-09}} {{Citation |title=архив күчермәсе |url=http://tri-starresources.com/assets/Antimony%20Primer%20Final%20Jan%202012%281%29.pdf |access-date=2022-11-17 |archive-date=2012-10-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121025010012/http://tri-starresources.com/assets/Antimony%20Primer%20Final%20Jan%202012%281%29.pdf |dead-url=yes }}</ref>
!Илдә
!Резерв
!%
|-
|{{CHN}}
|950 000
|51,88
|-
|{{RUS}}
|350 000
|19,12
|-
|{{BOL}}
|310 000
|16,93
|-
|{{TJK}}
|50 000
|2,73
|-
|{{ZAF}}
|21 000
|1,15
|-
|Башка (Канада/Австралия)
|150 000
|8,19
|-
!Дөньяда бөтенесе
!831 1 000
!100,0
|}

== Әдәбият ==
* Сурьма// Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. 25-й т. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.

== Сылтамалар ==
* [https://bigenc.ru/literature/text/4174637 Сурьма//Большая российская энциклопедия]{{Deadlink|date=April 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.webelements.com/webelements/elements/text/Sb/key.html Сурьма на Webelements]
* [http://n-t.ru/ri/ps/pb051.htm Сурьма в Популярной библиотеке химических элементов] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161205085315/http://n-t.ru/ri/ps/pb051.htm |date=2016-12-05 }}
* [http://wiki.web.ru/wiki/_%D0%9C%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B6%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D0%BE%D0%BA%D0%B8 Сеннайоки (Финляндия) — уникальное месторождение самородной сурьмы]

== Чыганаклар ==
* Atomic Weights of the Elements 2001, [http://www.iupac.org/publications/pac/2003/7508/7508x1107.html Pure Appl. Chem. 75(8), 1107—1122, 2003]. Retrieved June 30, 2005. Atomic weights of elements with atomic numbers from 1-109 taken from this source.{{ref-en}}
* [http://www.iupac.org/news/archives/2005/atomic-weights_revised05.html IUPAC Standard Atomic Weights Revised] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080305062433/http://www.iupac.org/news/archives/2005/atomic-weights_revised05.html |date=2008-03-05 }} (2005).{{ref-en}}

{{Менделеев таблицасы}}

== Искәрмәләр ==
{{Искәрмәләр}}

[[Төркем:Химик элементлар]]