Баш бит
| ||||
| Ничек язарга? · Мәкалә язу · Ярдәм · Безнең турында матбугатта · Мобиль юрама | Latin yazuı · Wikiquote проекты · Embassy · Эчтәлек |
Сайланган мәкалә
_-_BEIC_6353768.jpg)
Стоиклык, яки стоицизм — Рим һәм грек дөньясында безнең эраның 3 гасырына кадәр чәчәк аткан эллинистик фәлсәфә мәктәбе. Стоиклыкка безнең чорга кадәр 3 гасыр башында Афиналарда Китийлы Зенон нигез сала, аңа Сократның аерым өйрәтмәләре җитди йогынты ясый. Стоик физикасы исә Һераклитның өйрәтмәсенә нигезләнә. Стоицизм барыннан да бигрәк, үзенең мантыйк системасы һәм табигый дөньяга карашларыннан формалашкан шәхси этика фәлсәфәсе булып тора. Аның өйрәтмәсенә караганда, иҗтимагый затлар — кешеләрнең — бәхеткә таба юллары шушы мизгелне хәзерге вакыт итеп кабул итүгә, ләззәткә омтылыш яки авыртудан курку кебек хисләргә үзеңне контрольдә тотарга ирек бирмәүгә, әйләнә-тирә дөньяны һәм табигать сөрешендә безнең өлешебезне аңлар өчен акылыбызны куллануга һәм бергәләп хезмәт куюга, башкаларга гаделлек белән карауга нигезләнә.
Яхшы мәкалә
| ||||
Кием — тукымадан, күннән, мехтан һ.б.ш. тегелгән, эшләнгән һәм тәнне каплау өчен хезмәт итә торган предметлар җыелмасы.
Евразиянең шактый кырыс шартларында киемнән башка тереклек итү мөмкин түгел: ул салкыннан һәм эсседән, яңгырдан һәм кардан, җилдән саклый; шул ук вакытта эстетик функция дә үти, ягъни кеше кием белән үзен тыштан берникадәр бизи дә.
Иң борынгы кешеләр суыклар һәм салкын кышлар булмый торган җылы якларда яшәгәннәр, шуңа күрә аларга кием кирәк булмаган.Йөз меңнәрчә еллар үткән, борынгы кешеләр акрынлап Европа һәм Азиянең салкын илләрендә дә яши башлаганнар. Алар кырыс һәм салкын кышлардан саклану өчен кием-салым уйлап тапканнар.
Киемне җәнлек тиресеннән теккәннәр. Тиренең эчке ягын таш кыргычлар белән чистартканнар. Аннан соң тишекләр уеп, җәнлек сеңере белән теккәннәр. Соңрак хатын-кызлар җеп эрләргә һәм тукырга өйрәнгәннәр. Алар җепне йорт хайваннары йоныннан яисә җитен һәм киндер сүсләрдән эрләгәннәр. Туку станогы да ясаганнар. Кешеләр җитен һәм йон тукымадан тегелгән кием кия башлаганнар. Һәр милләтнең киемендә үзенә генә хас булган үзенчәлекләр булган. Мәсәлән, татар халкының тормыш-көнкүрешендә XIX гасырның икенче яртысы һәм XX гасыр башларында кием-салым иң үзенчәлекле һәм оригиналь бер өлкә булып тора. Аның формалашуына халыкның социаль-экономик, тормыш-көнкүреш һәм табигать шартлары, гасырлар буена килгән традицияләре, эстетик зәвыгы, шулай ук башка халыклар белән культура бәйләнеше дә йогынты ясаган. Идел буе татарларының киемнәрендә төрки кабиләләренең традицияләре билгеле бер дәрәҗәдә чагыла. Моңа төрки халыклар киеменең төп үзенчәлекләрен саклаган киң итәкле күлмәк, камзул, бишмәт, билле казаки, туры билле чикмән һ.б.ш. күрсәтергә була. Хатын-кызлар өчен дә күлмәкне озын һәм киң итеп теккәннәр. Бу киемнәрнең барысы да затлы тукымалардан тегелгән. ↪ Дәвамы
Сез беләсезме?
- Индонезия, Тайланд һәм Алтай Республикасы гербларында Гаруда кошы сурәтләнгән.
- Хәтерендә 1000 нән артык җыр, бәет, әкият саклаган сукыр җырчы-музыкант сугыш вакытында һәм сугыштан соңгы авыр елларда поездларда һәм ярминкәләрдә чыгышлар ясап уңыш казана.
- Татарстанның башка төбәк музейларыннан аермалы буларак, Әтнә туган якны өйрәнү музее тарихи бинада урнашкан.
- 1909 елда 40 еллык эшчәнлеге уңаеннан татар газеталары нашир И.Н. Харитоновка мактау мәкаләләре багышлыйлар, «Татар Гутенбергы» дип атыйлар.
- Бакый Урманченың киң билгеле «Бикбулатов портреты»нда Татарларны гыйльми өйрәнү җәмгыятенең археографик комиссиясе рәисе Сөнгатулла Бикбулат сурәтләнгән.
- Салих Сәйдәшевнең «Совет Армиясе маршы» Казанда беренче мәртәбә 1929 елда, Мәскәүдә 1934 елда яңгырый. Кызыл мәйданда узган хәрби парадтан соң нарком К. Е. Ворошилов композиторга алтын сәгать бүләк итә.
- Ерак Көнчыгышта хезмәт иткән хәрби төзүче Җиһаншин утырган көймәне давыл океанга алып китә, шулай итеп аның җир шары тирәли сәяхәте башлана.
- Татарстан җитәкчелегенең үзенчәлекле менталитетын беренче булып Тәлгать Миңнебаев сурәтләп чыга.
- Риваятьләр буенча Чаллыдагы Ватан-ана һәйкәленең авторы халык нәфрәтеннән качып йөрергә мәҗбүр була.
Сайланган исемлекләр һәм порталлар
| Сайланган cоңгы портал: |  |
Татарлар тарихы |
| Сайланган cоңгы исемлек: |  |
Татарлар — Советлар Берлеге Каһарманнары исемлеге |
Сайланган рәсем
Бу көнне ... (14 ноябрь)
- Халыкара шикәр авыруы белән көрәшү көне.
Һиндстан — Балалар көне.
Бу көнне
- 1321 — Данте Алигьери, итальян шагыйре вафат.
- 1888 — Гыйбадулла Алпаров, хәзерге татар грамматикасына нигез салучыларның берсе дөньяга килә.
- 1912 — Әхмәт Тимер, дөньякүләм танылган төрки телләр белгече дөньяга килә.
- 1930 — Ифрат Хисамов, татар композиторы туа.
- 1950 — Шамил Бариев, татар артисты туа.
- 1963 — Суасты вулкан тетрәве Суртсей утравы барлыкка килеүнә китерде (рәсемдә).
- 1969 — Айга американ «Аполлон-12» корабы утырды.
- 1989 — ССРБ Югары Шурасы Сталин оештырган милләтләрне туган җирләреннән сөрү гамәлләрен хокуксыз һәм җинаятьчел дип тапты.
- 2009 — Риф Гайнанов, Халыкара билбаулы көрәш Федерациясенең беренче президенты вафат.
- 2011 — Гариф Солтан, татар журналисты, «Азатлык радиосы»ның татар-башкорт хезмәтен оештыручы дөньядан китте.
Сайланган мультимедиа
Өмә
|
|
Соңгы өмәләр: |
Башка бүлекләр
Ярдәм бүлеге — Википедияны үзгәртү эшендә ярдәм итү бүлеге.
Җәмгыять үзәге — Яңалыклар, проектлар һ.б.
Бәхәслек — Татар Википедиясе форумы.
Тугандаш проектлар
Wikipedia проекты табышсыз Wikimedia Фонды тарафыннан оештырылды. Wikimedia шулай ук ирекле эчтәлек белән күптелле булган башка wiki проектларны да алып бара:
|
|
|
|
|
|
|
| Meta-Wiki Вики-проектлары |
Викисүзлек Күптелле сүзлек |
Викикитап Ирекле дәреслек |
Викихәбәрләр Ирекле яңалыклар |
Викиөзек Өзекләр җыентыгы |
Викиханә Ирекле китапханә |
Викисәфәр Юл күрсәткече |
- Deutsch (Алманча) – English (Инглизчә) – Español (Испанча) – Français (Франсузча) – 日本語 (Японча) – Português (Португалча) – Русский (Русча) – Türkçe (Төрекчә) – Тулы телләр исемлеге
- Азәрбайҗанча – Башкортча – Кырым татарча – Чуашча – Гагаузча – Каракалпакча – Карачай-Балкарча – Казакъча – Кыргызча – Төрекмәнчә – Төрекчә – Татарча – Тывача – Уйгырча – Үзбәкчә – Якутча
