Бүген 2021 елның 23 октябрь көне (шимбә) – Вакыт 19:35 UTC (Битне яңартырга) – Күренеш: мобиль / санак

Бу көнне ... (23 октябрь)

Халыкара моль, Бразилияда — авиаторлар, Маҗарстанда — җөмһүрият, Таиландта — Чулалонгкорн патшасы көне

1689 — Инглиз парламенты Хокуклар турында Билльне кабул итә.
1917 — РСДРП утырышында хәрби түнтәрелеш хакында карар кабул ителә.
1920 — итальян балалар язучысы Джанни Родари дөньяга килә.
1931 — татар язучысы, журналист, Тукай премиясе лауреаты Марсель Зарипов туа.

1940 — Пеле, Бразилия футболчысы дөньяга килә.
1941 — татар шагыйре Аитзәк Аитов Бөек Ватан сугышында һәлак була.
1942 — Икенче бөтендөнья сугышы барышында Мисырда инглиз һәм алман гаскәрләре арасында сугыш башлана.
1946 — БМО Генераль Ассамблеясенең беренче утырышы башлана.
1974 — Венада XXII Олимпия уеннары Мәскәүдә узачак дигән карар чыгарыла.

Башка вакыйгалар • Үзгәртү • Проект • Яңартырга

Раймон Лулли (лат. Raymundus Lullius, исп. Lulio, кат. Ramon Llull; 1235, Пальма де Мальорка - 1315, шунда ук) ― каталан миссионеры, шагыйрь, фәлсәфәче һәм дин белгече, Аурупаның урта гасырлардагы иң абруйлы фикер ияләренең берсе. Аурупа арабистика һәм комбинаторика фәннәренә нигез салучыларның берсе булып санала, псевдо-эпиграфик алхимик трактатлар корпусы белән дә танылган. Раймон Луллиның балачагы һәм яшьлек еллары турында мәгълүмат күп түгел, әмма утыз яшеннән соңгы вакыйгалар яхшы мәгълүм. Аның тормышы турында төп мәгълүмат чыганагы билгесез автор тарафыннан Вовер шәһәре заһидханәсендә 1311 елда язылган "Vida coetània" тексты. Текстның Лулли үзе, билгесез монах яки Аррас шәһәренең канонигы Томас Ле Мизер тарафыннан язылуы фараз. Лулли үзе күпчелек әсәрләрендә бу бәхәсле язмасы турында сүз кузгата. Бу аның шәкертләре һәм замандашлары тарафыннан искә алынган әсәрдә аның тормыш юлы турында мәгълүматка ия тарихи документлар исемлеге бар. Гомумән, аның тәрҗемәи хәле бик яхшы өйрәнелгән дип әйтеп булмый.↪ Дәвамы

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Сез беләсезме?

1939 елда Кәләй авылы басуында тракторны «җир йоткан» урында карст күле хасил булган.
2015 елга кадәр азәрбайҗанча Википедиядә мәкаләләр латин һәм гарәп графикаларында язылса, 2015 елның декабрендә гарәп графикасы нигезендә язылган азәрбайҗанча Википедия латинча язылган Азәрбайҗан Википедиясеннән аерылып чыга.
Татар хатын-кызларыннан югары белемле беренче рәссам-график Гражданнар сугышында хәбәрсез югалган.
Әзербайҗан һәм Гөрҗистан дәүләтләренең төп елгасы Төркия тауларында башлана.
Татарстанның Күлле Ил авылында урнашкан музейдагы җил тегермәне Россиядә иң биек җил тегермәне булып тора.
Балида дини һәм церемониаль функцияләргә ия Бали телендә өч дәрәҗә әдәплелек регистры буларак, телнең югары регистрларында Ява теленнән һәм Санскрит теленнән алынма сүзләр күп булып, сүзләрдә басым соңгы иҗеккә төшә.
АКШта укып, докторлык гыйльми дәрәҗәсен алган беренче Төркия хатын-кызы — мөһаҗир Казан татарлары кызы.
Мәскәү консерваториясе 2020 елда оештырган «Мәскәү — мәдәниятләр чаты» интернет проектының беренче чыгарылышы фарсы җырчысы иҗатына багышлана.
Борис Кузнецов — Татарстан территориясендә яшәгән иң соңгы Советлар Берлеге Каһарманы.
Вьетнамдагы Мишон Һинд дине гыйбадәтханәләре комплексы Индонезиядә Явада Боробудур, Камбоджада Ангкор Ват, Мьянмада Баган һәм Таиландта Айюттһайя белән чагыштырыла.

Архив • Яңа чыгарылыш әзерләү • Үзгәртү

Көн үзәге темалары

COVID-19 коронавирус авыруы пандемиясе дәвам итә, SARS-CoV-2 вирусының яңа штаммнары тарала.

Япония башкаласы Токио шәһәрендә XXXII Җәйге Олимпия уеннары, Татарстан Республикасы башкаласы Казанда — KAZANSUMMIT Ислам банкчылык һәм финанслар конференциясе тәмамланды.

БМО оештырган дәүләтара климатология галимнәре комиссиясе Глобаль җылынуның тизләнүе турында хисап бастырды, углеводородларны яндыру нигезендәге энергия чыганакларны кулланудан ваз кичүне тизләтергә чакырды.

Татарстан Республикасы Президенты каршындагы татар телен саклау һәм үстерү мәсьәләләре комиссиясе

Шәхси ширкәтләрнең галәмгә очу сервисларын тәкъдим итә башлавы белән кешелек масс космик туризм чорына керде.

Әфганстан президенты Әшрәф Гани авырая барган хәрби югалтулар аркасында илдән китә, дәүләт таркала, башкаласы کا‌‌‌پل Кабулны үз кулына «Талибан» хәрәкате ала, игълан иткән танылмаган Әфганстан Ислам Әмирлегендә хакимият җитәкчесе буларак Һибәтулла Ахунзадә билгеләнә.

Яхшы мәкалә

Мишон — ул чам халкының Һиндләшкән патшалыгы Чампа патшалары тарафыннан 4-енче һәм 14-енче гасыр уртасында төзелгән үзәк Вьетнамда калдырылган һәм өлешчә хәрабә хәлендә Һинду гыйбадәтханәләре кластеры. Гыйбадәтханәләр Шива Ходаена табынуга багышланган, ул төрле асаба исемнәреннән мәгълүм, аларның иң әһәмиятлесе Бхадрешвара. Мишон Дуй Пһу авылы янында урнашкан, ул Үзәк Вьетнамда Куанг Нам провинциясендә Дуй Сюен административ районында, Да Нангтан 69 км көньяк-көнбатышта һәм тарихи Чампа башкаласы Тра Кьеудан якынча 10 км да. Гыйбадәтханәләр ике тау сырты белән уратылган якынча ике километр киңлегендәге үзәндә урнашкан..
↪ Дәвамы

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Сайланган исемлек һәм портал

Сайланган cоңгы портал:	Җәмгыять / Журналистика порталы
Сайланган cоңгы исемлек:	ТАССР / Татарстан / Актаныш районы күмәк хуҗалыклары исемлеге

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Сайланган мультимедиа

Көннең сайланган мультимедиасы
Медияфайл уйнату
(мультимедиа язмасын өстәү)

Таныш булыйк

Википедия — Бөтендөнья пәрәвезе киңлекләрендә Вики механизмы ярдәмендә универсаль энциклопедия үстерү проекты.

Дөньяның 300 телендә бүлекләре булган Википедиянең максаты — теләсә нинди кеше үзгәртүләр кертеп яхшырта алган, ирекле килеш кулланыла алырлык объектив һәм тикшеренә алырлык эчтәлек тәкъдим итү. Тел-ара координацияләү эшендә лингва-франка буларак инглиз теле кулланыла.

Проект табигате нигез принциплар белән билгеләнә. Эчтәлеге Creative Commons CC BY-SA хокуки лицензиясе буенча булдырыла һәм кулланыла.

Җаваплылыктан баш тарту

Википедия үз эчтәлегенең "дөрес булуы турында гарантия бирми"
Википедиянең Интернетта яшәвенә ярдәм итүче

Викимедиа фонды, проект чикләрендә тупланган мәгълүматлар арасында хаталарның булуы өчен җаваплы түгел. Шәхси кертемнәре өчен җаваплылык катнашучыларда кала.

Катнашу

Катнашырга: Нигез тәртипләр һәм башка кагыйдә-киңәшләр белән танышып алыгыз, һәм вики-этикетны хөрмәт итегез; теркәлү киңәш ителә, әмма мәҗбүри түгел.
Ярдәм кирәк: Ярдәм битләрне карап чыгыгыз, анда хәл ителмәгән сорауларны исә булышу үзәгебездә сорагыз; теркәлгән катнашучылар ярдәм күрсәтергә әзерлеген белдергәннәре арасыннан актив волонтёрларга мөрәҗәгать итеп, остаз булулары турында сорый алалар.
Көчләрегезне тикшерергә: Өйрәнү урынында үзгәртүләр кертеп карагыз яки мәкаләләрне язу / төзәтү киңәшләре белән танышыгыз.
Акча белән ярдәм итү: Википедия укучылары ясаган иганәләре аркасында энциклопедиябез тулысынча бушлай һәм рекламадан азат. Иганәгез аны үстерергә һәм ирекле буларак сакларга ярдәм итә ала.
Википедия турында фикерләр: Нәрсә уйлаганыгызны белдерегез - Facebook / VK.com / Telegram.
Русия Федерациясе буенча илкүләм Викимедиа оешмасы ВМРУ (мета) һәм аның коллегалары уздыра торган онлайн һәм офлайн вакыйгалары
Бөтендөнья Викимедиа җәмгыятьләренең күптелле хезмәттәшлекләрендә вәкилебез "Татар телле викимедиачылары" төркеме (мета) оештыра торган вакыйгаларда катнашу.

Җәмгыять

Җәмгыятебез мәкаләләргә үз өлешен тематик проектлар кысаларында һәм бит эчтәлеге турында аралашу урыннары ярдәмендә уртак хезмәттәшлеген башкарган катнашучылардан оеша.
Уртак идеалыбыз — "һәрбер кеше бар булган гыйлемгә ирекле килеш ирешә алган бер дөньяны барлыкка китерү".

Википедиянең татар телле бүлеге җәмгыяте 39 364 теркәлгән катнашучыдан тора, алардан 93 соңгы ай дәвамында кимендә бер үзгәртү кертте. Проектыбызның тотрыклы үсүе өчен 6 катнашучыбыз хезмәт функцияләрен башкаруга сайланган.

Проектыбыз кече, автохтон, Россия һәм Төрки халыклар телләрендәге Википедияләр төркемнәренә керә һәм дөньяның төрле илләрдәге күптеллелекнең әһәмиятен аңлаганнарның ярдәмен күреп яши.

Вики-кырларыбыз

Хәзерге вакыйгалар
Көн тәртибендәге мәсьәләләр
Соңгы яңалыклар
Статистика
Вазыйфалар
Стратегия
Эшчәнлек планы
Алдынгыларыбыз
Тиешле мәкаләләр исемлекләре:
- 1 000 • 10 000 • 50 000
- Татар теле: мәкалә - портал - татВП проекты (ВМРУ проекты) - тематик агач
- Татарнамә: мәкалә - портал - проект (бүлекләре) - тематик агач - күптелле исемлек
- Татарстан: мәкалә - портал - проект - тематик агач - күптелле исемлек
Ай хезмәттәшлеге темасы
Сайланган эчтәлек
Соңгы үзгәртүләр
Яңа битләр

Тирә якта

Атнаның тәрҗемәсе

Тәкъдим ителгән мәкалә: Q1564911 — ингл. Acids in wine / фр. Acides du vin / кыт. 葡萄酒中的酸 — тат. Шәраб кислоталары

Сайланган вики-китап

Түбән Каманың 29 нчы мәктәп тарихы

Сайланган өзек

Кеше баштан аякка кадәр түгел, баштан күккә кадәр үлчәнә...

Конфуций

Сайланган сүз

халык

Соңгы хәбәрләр

Башкорт википедиячеләре Башкортстан Республикасы башлыгы гранты исәбенә биш бәйге һәм алты онлайн курс үткәрәчәк (12.03.2021)

Оригиналь әсәрләрне уку тәкъдиме

Батырлык турында

...Ни мәгънә бар эзсез яшәүдә,

Түбәнлектә, тарлык, кимлектә?
Яшәү хозурлыгы хөрлектә,

Гомер озынлыгы ирлектә...
↪ Дәвамы...

Муса Җәлил (Моабит дәфтәрләре)

Тугандаш проектлар

Википедия проектының үсешен кайгыручы коммерциячел булмаган Викимедиа Фонды шулай ук башка ирекле эчтәлекле күптелле wiki-проектларның тормышын тәэмин итә:

Викиверситет — белем бирү аланы