1940 ел
Внешний вид
Еллар |
---|
1936 · 1937 · 1938 · 1939 — 1940 — 1941 · 1942 · 1943 · 1944 |
Унъеллык |
1920-еллар · 1930-еллар — 1940-еллар — 1950-еллар · 1960-еллар |
Гасырлар |
XIX гасыр — XX гасыр — XXI гасыр |
1940 (бер мең тугыз йөз кыргынчы) ел — кәбисә ел, милади тәкъвим буенча дүшәмбе көнне башлана. Бу безнең эраның 1940 елы, II меңьеллыкның 940 елы, XX гасырның 40 елы, XX гасырның 4 унъеллыгының 10 елы, 1940 елларның 1 елы. 1940 елдан бирле 84 ел үтте.
Вакыйгалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 28 март — Америка галимнәре уран — плутоний-239-ның яңа изотопын ачу турында игълан иттеләр.
- 9 апрель — Нацист Алмания Норвегия һәм Даниягә гаскәрләрен кертә.
- 10 апрель — Исландия Даниядән аерылып чыкты.
- 17 июнь — Латвия һәм Эстониягә совет гаскәрләре кертелгән.
- 22 июнь — Икенче бөтендөнья сугышында Франция капитуляциясе.
- 6 август — Эстония ССРБ составына керә.
- 27 август — «Буржуаз милләтчеләрнең Совет хакимиятенә каршы оешмасы» эше буенча бер төркем татарлар хөкем ителә.
- 7 сентябрь — 50 төн дәвам иткән Лондон бомбардировкасы башлана.
- 13 сентябрь — Икенче дөнья сугышы: Итальян гаскәрләре Мисырга керәләр.
- 18 декабрь — Алмания диктаторы Адольф Гитлер ССРБ-га бәреп керү турындагы «Барбаросса планын» раслый.
Туулар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шулай ук карагыз: Төркем:1940 елда туганнар
- 1 февраль — Рафаэль Билялов, татар композиторы.
- 8 февраль — Мәхмүт Газизов, татар шагыйре.
- 11 февраль — Пётр Прихожан (1940—2010), шагыйрь.
- 22 февраль — Әзһәр Шакиров, татар артисты.
- 25 февраль — Рим Һидиятуллин, Башкортстанда яшәп иҗат иткән татар шагыйре.
- 16 март — Җәгъфәр Пончаев, Ленинград мәчете имамы.
- 1 май — Мансур Шиһапов, татар шагыйре.
- 19 май — Хәлимә Искәндәрова, Камал театры артисты.
- 5 апрель — Гайнан Мөхәммәтҗанов, журналист.
- 27 апрель — Хәлим Җәлалов, артист.
- 23 июнь — Исмәгыйль Шәрифҗанов, тарихчы, профессор.
- 6 июль — Нурсолтан Назарбаев, беренче Казакстан президенты.
- 4 август — Энгель Таһиров, татар галиме, тарих фәннәре докторы.
- 6 сентябрь — Зөфәр Фәтхетдинов, татар язучысы, хокук белгече, профессор, хокук фәннәре докторы.
- 8 октябрь — Наил Сәхибуллин, татар галиме, астрофизик.
- 9 октябрь — Джон Леннон (John Winston Ono Lennon), АКШ җырчысы.
- 12 октябрь — Галина Стаханова, киноактриса.
- 21 октябрь — Пеле, Бразилия футболчысы.
- 18 ноябрь — Наилә Гәрәева, татар артисткасы.
Вафатлар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шулай ук карагыз: Төркем:1940 елда вафатлар
- 27 гыйнвар — Шәйгардан Шәймәрдәнов, ТАССР дәүләт эшлеклесе.
- 28 гыйнвар — Мирсәет Солтангалиев, атаклы совет сәясәт һәм дәүләт эшлеклесе.
- 10 март — Михаил Булгаков, рус язучысы һәм драматургы.
- 17 июнь — Артур Гарден, инглиз биохимигы.
- 21 август — Лев Троцкий, Россия сәясәт эшлеклесе.
- 17 ноябрь — Хуҗа Бәдигый, тел галиме, фольклорчы.