Çjen He
| Çjen He qıtayça 鄭和 | |
|---|---|
 Çjen He sını, Malayziä | |
| Tulı iseme | 鄭和 |
| Hönäre | säyäxätçe, diñgezçe, diplomat |
| Tuu datası | 1371 yıl |
| Tuu cire | Qıtay |
| Watandaşlığı | Min imperiäse |
| Ülem datası | 1435 yıl |
Çjen He (qıtayça 鄭和, 1371-1435) - Qıtay säyäxätçese, diñgezçe, diplomat. Hindstan, Ğäräbstan yarımutrawı, Könçığış Afrika illärenä säyäxätlärne citäklägän. Şuşı illärgä Sun, Yuan' dinastiäläre waqıtında säyäxätlär dä bulğan, läkin Min dinastiäse çorda Çjen He säyäxätläre zurraq häm möhimräk bulıp çıqqan.
Çju He säyäxätlärennän soñ Malay yarımutrawı, İndoneziä, Şri-Lanka, Könyaq Hindstan illäre berniçä distä däwamında Min imperiäseneñ vassalarına äylänä.
Yäğni şuşı säyäxätlärdän soñ Malay yarımutrawına, Sumatra, Yawa utrawına qıtaylar küçä başlağannar.
Çjen Çjanzi imperatorı ülgännän soñ şuşı säyäxätlär tuqtağan, izolätsionizm säyäsäte başlanğan.
Räsmi "Min tarixı"nda Çjen He bik tänqitlängän.
XX ğasırnıñ başınnan Çjen He yañadan xalqı qaharmanğa äwerelä.
Tärcemäi xäle
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Çjen He babaları Üzäk Aziädän çıqqan, möselmannar bulğannar, Qıtayda semu dip yörtelä. Tatar-mongol basıp alu näticäsendä Qıtayda mongol dinastiäse Yuan' täxetkä utıra.
Yuan' dinastiäsen bärep töşergännän soñ törki möselmannar qıtaylı möselmannarğa - hueytzu quşıla.
Çjen He cide diñgez säyäxäten yasağan.
Ädäbiät
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Бокщанин А. А. Китай и страны южных морей в XIV—XVI вв. — М.: Наука. Главная редакция восточной литературы, 1968. — 212 с.
- Свет Я. М. За кормой сто тысяч ли. — М.: Географгиз, 1960. — 192 с. — 50 000 экз. (обл.)
- Chan, Hok-Lam. Chapter 4: The Chien-wen, Yung-lo, Hung-hsi, and Hsüan-te reigns // The Cambridge history of China: The Ming dynasty, 1368-1644, Part 1. — Cambridge: Cambridge University Press, 1988. — Vol. 7. — P. 182—204. — 976 p. — ISBN 0521243327
- Chunjiang Fu; Choo Yen Foo; Yaw Hoong Siew. The great explorer Cheng Ho : ambassador of peace. — Singapore: Asiapac, 2005. — 153 p. — (Asiapac culture). — ISBN 9812294104
- Langlois, John D., Jr. Chapter 3: The Hung-wu reign // The Cambridge history of China: The Ming dynasty, 1368–1644, Part 1. — Cambridge: Cambridge University Press, 1988. — Vol. 7. — P. 107—181. — 976 p. — ISBN 0521243327
- Needham J. 29. Nautical technology. // Science and civilisation in China: Physics and physical technology. — Cambridge: Cambridge University Press, 1971. — Vol. 4. — P. 477—484. — 990 p. — ISBN 0521070600
- Shih-Shan Henry Tsai. Perpetual Happiness: The Ming Emperor Yongle. — Seattle, Wash.: University of Washington Press ; Chesham : Combined Academic, 2002. — 286 p. — ISBN 0295981245
- Shih-shan Henry Tsai. Eunuchs in the Ming Dynasty. — New York: State University of New York Press, 1996. — 290 p. — (SUNY series in Chinese local studies). — ISBN 0791426874