13 март исемле битнең чыганагын карау

'''13 март''' – [[Милади тәкъвиме]]ндә өченче айның унөченче көне. Ел ахырына кадәр 293 көн кала.
{{Март тәкъвиме}}
{{Шулай ук карагыз/Көн}}
{{Тарихта бу көн}}
=={{Бәйрәмнәр һәм вакыйгалар}}==
[[File:Elephant_parades_in_Ban_Tuk_(Si_Satchanalai)5.jpg|thumb|{{THA}}та [[фил]]ләр парады]]
==={{Халыкара истәлекле период}}===
==={{Илләр буенча бәйрәмнәр}}===
* {{Байрак/Гренада}} [[Гренада]] — '''''Милли көн''''' <small>({{lang-en|National Day}})</small>, [[1979 ел]]гы инкыйлаб көне.<ref>{{ref-en}} [http://www.gov.gd/articles/revolution/march_13th_1979.html The Grenada Revolution - March 13th 1979] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305042610/http://www.gov.gd/articles/revolution/march_13th_1979.html |date=2016-03-05 }}</ref><ref>{{ref-en}} [http://www.pb.com/MailServices/Resource-Center/International-Postal-Holidays.shtml INTERNATIONAL POSTAL HOLIDAYS] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130531173116/http://www.pb.com/MailServices/Resource-Center/International-Postal-Holidays.shtml |date=2013-05-31 }}</ref>
* {{Байрак/Таиланд}} [[Таиланд]] — '''''Фил көне''''' <small>({{lang-th|[[:th:วันช้างไทย|วันช้างไทย]]}})</small>.

==={{Һөнәри һәм җәмгыяви бәйрәмнәр}}===
* '''''[[Африка]] скаутчылык көне''''' <small>({{lang-en|[[:en:Scouts' Day#Africa Scout Day|Africa Scout Day]]}})</small>.
* {{USA}} / {{Иллинойс штаты байрагы}} — '''''[[Плутон]] көне''''' <small>({{lang-en|[[:en:Pluto#Reaction|Pluto Day]]}})</small>.
* {{TUR}} / Эрзурум иле <small>([[:tr:Erzurum (il)|tr]])</small> / Пасинләр <small>([[:tr:Pasinler|tr]])</small> — ''[[Брест]] тынычлык аңлашуы'' <small>([[:ru:Брестский мир|ru]])</small> нәтиҗәсендә, [[Беренче бөтендөнья сугышы]]ның ''Кавказ фронты'' <small>([[:tr:Kafkasya Cephesi|tr]])</small> бәрелешләренең театрына керү сәбәпле,  1915-1918 еллар дәвамында ябырылуга дүчар булган Пасинләр/Хасанкалә шәһәрнең {{Россия империясе байрагы}} / {{Россия республикасы байрагы}}  / {{RSFSR}} хәрби көчләренең китүе сәбәпле '''''азат ителү көне''''' <small>({{lang-tr|Erzurum-Pasinler'in Kurtuluş Günü}})</small>.<ref>{{ref-tr}} [http://puskulcu.blogspot.ru/2013/03/13-mart-1918-hasankale-pasinler-in.html 13 Mart 1918 - HASANKALE (PASİNLER) İN KURTULUŞU]</ref>
* {{TUN}} — '''''Милли Интернет азатлыгы көне''''' <small>({{lang-fr|Journée nationale pour la liberté d'Internet}})</small>.<ref>{{ref-fr}} [http://www.tap.info.tn/fr/fr/economie/technologie/20993-le-mardi-13-mars-decrete-journee-nationale-pour-la-liberte-dinternet-.html Journée nationale pour la liberté d'Internet] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120314071628/http://www.tap.info.tn/fr/fr/economie/technologie/20993-le-mardi-13-mars-decrete-journee-nationale-pour-la-liberte-dinternet-.html |date=2012-03-14 }} Tunisie 13 mars, décrétée pour rendre hommage au [[:fr:cyberdissident|cyberdissident]] [[:fr:Zouhair Yahyaoui|Zouhair Yahyaoui]]</ref>
* {{JPN}} / [[File:Emblem of Nara Prefecture.svg|20px]] Нара префектурасы <small>([[:en:Nara Prefecture|en]])</small> / [[File:Nara_City_Emblem.svg|20px]] Нара шәһәре <small>([[:ja:奈良市|奈良市]])</small> — '''''Касуга Мацури''''' <small>({{lang-ja|[[:ja:春日大社|春日大社]]}}, {{lang-en|[[:en:Kasuga-taisha#Festivals|Kasuga Matsuri]]}})</small>, яз (маймыллар) бәйрәме.

=={{Вакыйгалар}}==
* [[1921 ел|1921]] – [[Монголия]] [[Кытай]]дан үз бәйсезлеген игълан итте.
* [[1938 ел|1938]] — [[ССРБ]]да [[урыс теле]] милли мәктәпләр өчен мәҗбүри ителә. 
* [[1989 ел|1989]] – [[Тим Бернерс-Ли]] [[Бөтендөнья пәрәвезе]] (World Wide Web, WWW) проектын башлаган.<ref>{{Citation |title=Тридцатилетие Всемирной паутины: юбилей самого полезного изобретения человечества |url=https://www.iguides.ru/main/other/tridtsatiletie_vsemirnoy_pautiny/ |access-date=2019-03-12 |archive-date=2020-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200920012608/https://www.iguides.ru/main/other/tridtsatiletie_vsemirnoy_pautiny/ |dead-url=yes }}</ref>

=={{Туулар}}==
{{Шулай ук карагыз|:Төркем:13 март көнне туганнар}} 
* [[1845 ел|1845]] — [[Николай Белелюбский]], 
* 1845 — [[Ян Бодуэн де Куртенэ]], [[поляклар|поляк]] [[тел галиме]].
* [[1860 ел|1860]] — [[Хуго Вольф]] ([[Алман теле|алм.]] ''Hugo Wolf''), [[Австрия]] композиторы һәм музыка тәнкыйтьчесе.
* [[1866 ел|1866]] — [[Ипполит Рындовский]], 
* [[1872 ел|1872]] — [[Александра Коллонтай]], 
* [[1874 ел|1874]] — [[Яков Турхан]], чуаш шагыйре, рухани.
* [[1878 ел|1878]] — [[Кәбир Туйкин]], татар мөгаллиме, язучы.
* [[1888 ел|1888]] — [[Алексей Галактионов]], [[ССРБ]] дәүләт эшлеклесе.
* [[1890 ел|1890]] — [[Яков Боярский-Шимшелевич]], 
* [[1894 ел|1894]] — [[Дмитрий Орлов]], [[ССРБ]] дәүләт эшлеклесе.
* [[1896 ел|1896]] — [[Айсә Хәкимҗан]], 
* [[1899 ел|1899]] — [[Җон Һасбрук ван Флек]], 
* [[1900 ел|1900]] — [[Йоргос Сеферис]], 
* [[1904 ел|1904]] — [[Зөләйха Әхмәтова]], 
* [[1907 ел|1907]] — [[Василий Радаев (1907)|Василий Радаев]], 
* [[1908 ел|1908]] — [[Борис Михайлов]], 
* [[1912 ел|1912]] — [[Алексей Иноземцев]], 
* [[1913 ел|1913]] — [[Михаил Скидский]], 
* [[1919 ел|1919]] — [[Зәкия Әхмәрова]], 
* [[1923 ел|1923]] — [[Мәргуб Исхаков]], [[КХР]] армиясе генерал-майоры, татар. 
* [[1928 ел|1928]] — [[Әнисә Хәмәтдинова]], 
* [[1937 ел|1937]] — [[Александр Брехман]], 
* [[1939 ел|1939]] — [[Мөхәммәт Илбаев]], 
* 1939 — [[Фридрих Овсиенко]], 
* 1939 — [[Шамил Шәйдуллин (язучы)|Шамил Шәйдуллин]], язучы-детектив.
* [[1942 ел|1942]] — [[Анатолий Емелин (1942)|Анатолий Емелин]], 
* [[1943 ел|1943]] — [[Алексей Суклетин]], 
* [[1945 ел|1945]] — [[Федор Симашев]], чаңгычы, [[Кышкы Олимпия уеннары 1972|Олимпия чемпионы]].
* [[1953 ел|1953]] — [[Алексей Захаров (1953)|Алексей Захаров]], 
* [[1955 ел|1955]] — [[Зиннәтулла Билалетдинов]], хоккейчы, тренер, [[Кышкы Олимпия уеннары 1984|Олимпия чемпионы]].
* 1955 — [[Равил Фәтхетдинов]], [[химия]] галиме.
* [[1956 ел|1956]] — [[Көнсылу Котлыбаева]], 
* [[1958 ел|1958]] — [[Валерий Чалый]], 
* [[1967 ел|1967]] — [[Римма Васильева]],
* [[1969 ел|1969]] — [[Виджаендра Сарасвати Свамигал]], 
* [[1972 ел|1972]] — [[Риза Мәһәдиев]], 
* [[1976]] — [[Фәрит Габделганиев]], дәүләт эшлеклесе.
* [[1981 ел|1981]] — [[Олег Сабиров]], 
* [[1984 ел|1984]] — [[Эдуард Шәрәфиев]], 
* [[1987 ел|1987]] — [[Сослан Җанаев]],

=={{Вафатлар}}==
{{Шулай ук карагыз|:Төркем:13 март көнне вафатлар}}
* [[1447 ел|1447]] — [[Шахрух]], 
* [[1711 ел|1711]] — [[Никола Буало-Депрео]], француз шагыйре, әдәби тәнкыйтьче.
* [[1832 ел|1832]] — [[Александр Орловский]], 
* [[1847 ел|1847]] — [[Яков Тебенков]], 
* [[1874 ел|1874]] — [[Александр Корсак]], 
* [[1881 ел|1881]] — [[Александр II]], [[Россия]] императоры.
* [[1895 ел|1895]] — [[Борис Глинка-Маврин]], 
* [[1901 ел|1901]] — [[Бенҗамин Һәррисон]], 
* [[1912 ел|1912]] — [[Хөсәен Ямашев]], революцион хәрәкәт эшлеклесе, публицист.
* [[1914 ел|1914]] — [[Никодим (Боков)|Никодим]], 
* [[1915 ел|1915]] — [[Сергей Витте]], [[Россия]] дәүләт эшлеклесе.
* [[1928 ел|1928]] — [[Лаура Вальборг Аулин]], 
* 1928 — [[Франц Рубо]], 
* [[1938 ел|1938]] — [[Әкмал Икрамов]], үзбәк совет фирка-дәүләт эшлеклесе.
* 1938 — [[Григорий Трошин]], 
* [[1940 ел|1940]] — [[Александр Ксенофонтов]], 
* [[1945 ел|1945]] — [[Касыйм Ситдыйков]], [[Советлар Берлеге Каһарманы]], капитан (пехота).
* 1945 — [[Ягъфәр Әхмәтшин]], [[Советлар Берлеге Каһарманы]].
* [[1948 ел|1948]] — [[Алексей Недогонов]], 
* [[1951 ел|1951]] — [[Николай Мельников (1872)|Николай Мельников]], 
* [[1952 ел|1952]] — [[Николай Герасимов]], [[геология]] галиме, профессор.
* [[1957 ел|1957]] — [[Анна Хаава]], 
* [[1968 ел|1968]] — [[Николай Рябчиков]], мари совет дәүләт эшлеклесе.
* [[1969 ел|1969]] — [[Алексей Посконов]], 
* [[1975 ел|1975]] — [[Иво Андрич]], 
* 1975 — [[Ольга Молчанова]], 
* [[1983 ел|1983]] — [[Николай Батанов]], 
* 1983 — [[Сәйтнәфи Сәидвәлиев]], Советлар Берлеге Каһарманы, тупчы.
* 1983 — [[Сергей Сперанский]], 
* [[1992 ел|1992]] — [[Виктор Игнатьев]], 
* [[1995 ел|1995]] — [[Чыңгыз Әхмәров]], татар рәссамы. 
* [[1996 ел|1996]] — [[Үзбәк Байчура]], 
* [[1998 ел|1998]] — [[Солтан Яруллин]], 
* [[2002 ел|2002]] — [[Аяз Гыйләҗев]], татар язучысы.
* [[2003 ел|2003]] — [[Дмитрий Сергеев]], 
* [[2004 ел|2004]] — [[Наил Сибгатуллин]], 
* [[2006 ел|2006]] — [[Галина Буркацкая]], 
* [[2007 ел|2007]] — [[Саин Моратбәков]], 
* [[2010 ел|2010]] — [[Жан-Жозеф Санфурш]], 
* 2010 — [[Мансур Хәсәнов]], әдәбият галиме, Татар энциклопедиясе институты директоры.
* [[2011 ел|2011]] — [[Виталий Вульф]], 
* 2011 — [[Разия Кәримова]], 
* [[2018 ел|2018]] — [[Әхәт Мортазин]], 
* [[2020 ел|2020]] — [[Ирек Миңнеәхмәтов]], 
* 2020 — [[Ренат Еникиев]],

=={{Дини бәйрәмнәр}}==
===={{Исем бәйрәмнәре}}====
== Шулай ук карагыз ==
{{commonscat|13 March}}
== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}
{{Тәкъвим}}

[[Төркем:Ел көннәре]]
[[Төркем:13 март]]