Mingrellär: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Mingrellär latin yazuında])
Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмә
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
IanraBot (бәхәс | кертем)
1 234 896 үзгәртергә
к /
Тамга: кире кагылган
MBHbot (бәхәс | кертем)
Ботлар
17 609 үзгәртергә
Тамга: кире кайтару
 
Юл номеры - 2: Юл номеры - 2:
[[Рәсем:Scènes, paysages, moeurs et costumes du Caucase dessinés d'aprés nature par le prince G. Gagarine.6.jpg|250px|thumb]]
[[Рәсем:Scènes, paysages, moeurs et costumes du Caucase dessinés d'aprés nature par le prince G. Gagarine.6.jpg|250px|thumb]]
[[Рәсем:Mercier. Mingrelien (Asie). Auguste Wahlen. Moeurs, usages et costumes de tous les peuples du monde. 1843.jpg|250px|thumb]]
[[Рәсем:Mercier. Mingrelien (Asie). Auguste Wahlen. Moeurs, usages et costumes de tous les peuples du monde. 1843.jpg|250px|thumb]]
'''Mingrellər''', yə '''Megrellar''' (üzataması '''Margali''') – [[Gɵrcestan]]da (Gruziədə) xalıq, ilneꞑ kɵnbatış rayonnarında yəşilər. Gɵrcelərneꞑ ber subetnik tɵrkeme sanlalar. ɵydə Megrel telendə sɵyləşələr. Bu tel qayber oçraqlarda Gɵrce telenə dip qarílar, ləkin başqa Gɵrce sɵyləmnərennən ul bik nıq ayırıla (Gɵrcedəge 7 kileş urınına 9 kileş). Bu tel rəsmi bulmaƣan rəweştə [[Gɵrce əlifbası]] qullana. Xəzerge Mingrellar Gɵrceçə də, [[Urısça]] da belələr, [[Abxazía]]də yəşəgənnər Abxazça da sɵyləşə alalar. Típik Mingrel familiələr ''-ia'' (''-iə''), ''-aya'', ''-ava'', ''ua'' quşamçılarına betə (''Jvania'', ''Şengelaya'', ''Eliava'', ''Çkadua''). Mingrel familiələre Abxazlarda oçrílar.
'''Mingrellär''', yä '''Megrellar''' (üzataması '''Margali''') – [[Görcestan]]da (Gruziädä) xalıq, ilneñ könbatış rayonnarında yäşilär. Görcelärneñ ber subetnik törkeme sanlalar. Öydä Megrel telendä söyläşälär. Bu tel qayber oçraqlarda Görce telenä dip qarílar, läkin başqa Görce söylämnärennän ul bik nıq ayırıla (Görcedäge 7 kileş urınına 9 kileş). Bu tel räsmi bulmağan räweştä [[Görce älifbası]] qullana. Xäzerge Mingrellar Görceçä dä, [[Urısça]] da belälär, [[Abxazía]]dä yäşägännär Abxazça da söyläşä alalar. Típik Mingrel familiälär ''-ia'' (''-iä''), ''-aya'', ''-ava'', ''ua'' quşamçılarına betä (''Jvania'', ''Şengelaya'', ''Eliava'', ''Çkadua''). Mingrel familiäläre Abxazlarda oçrílar.


Soꞑƣı Urta ƣasırlarda Mingrellər Gɵrce patşalarınnan autonomiə itep yəşəgənnər, üze Samegrelo kenəzlegen nigezlənep.Kenəzlegendə Dadiani nəsele idarə itkən. [[1803]]. yılda Samegrelo [[Rəsəy İmperiəse]]nə (Kutaisi gubernasına) kerə, Mingrellər Aleksander I patşaƣa ant itələr. Dadianilarnı Rəsəy aqsɵyəklekkə quşalar ([[1857]]). [[1918]]. yılda Mingrellar Gɵrcestan Demokratik Cɵmhüriətenə kerə.
Soñğı Urta Ğasırlarda Mingrellär Görce patşalarınnan autonomiä itep yäşägännär, üze Samegrelo kenäzlegen nigezlänep.Kenäzlegendä Dadiani näsele idarä itkän. [[1803]]. yılda Samegrelo [[Räsäy İmperiäse]]nä (Kutaisi gubernasına) kerä, Mingrellär Aleksander I patşağa ant itälär. Dadianilarnı Räsäy aqsöyäklekkä quşalar ([[1857]]). [[1918]]. yılda Mingrellar Görcestan Demokratik Cömhüriätenä kerä.


[[1920. yıllar]]da [[Sovetlar Berlege]]ndə Mingrellar mədəni autonomiəne üsterələr (səyəsi autonomiə bulmaƣanda), Mingrel telendə gəzetlər bastırıp çıƣalar. Belem aluda həm ədəbiəttə Gɵrce teleneꞑ qullanışı dəwam itə. [[1950. yıllar]]da Mingrel Lavrenti Berianıꞑ səyəsi doşmannarı Mingrel Partiə eşlekleselərgə qarşı ''Mingrellər ƣəməle'' çıƣaralar, ƣəməl nəticəsendə Mingrellər ayırım xalıq sanamílar, Mingrel telendə nəşer itü tíıla. Stalin ülemennən soꞑ uzƣan reabilitasiəgə qaramastan Mingrel tele küxnə tele bulıp qala.
[[1920. yıllar]]da [[Sovetlar Berlege]]ndä Mingrellar mädäni autonomiäne üsterälär (säyäsi autonomiä bulmağanda), Mingrel telendä gäzetlär bastırıp çığalar. Belem aluda häm ädäbiättä Görce teleneñ qullanışı däwam itä. [[1950. yıllar]]da Mingrel Lavrenti Berianıñ säyäsi doşmannarı Mingrel Partiä eşlekleselärgä qarşı ''Mingrellär ğämäle'' çığaralar, ğämäl näticäsendä Mingrellär ayırım xalıq sanamílar, Mingrel telendä näşer itü tíıla. Stalin ülemennän soñ uzğan reabilitasiägä qaramastan Mingrel tele küxnä tele bulıp qala.


Gɵrcestannıꞑ berençe prəzidente Zviad Gamsaxurdia Mingrel buluı səbəple, bərep tɵşerelüdən soꞑ Mingrel başqalsına Zugdidigə qaça. Ləkin Zviadistlar ciꞑelələr, şundí suƣış Samergeloƣa zían kiterə.
Görcestannıñ berençe präzidente Zviad Gamsaxurdia Mingrel buluı säbäple, bärep töşerelüdän soñ Mingrel başqalsına Zugdidigä qaça. Läkin Zviadistlar ciñelälär, şundí suğış Samergeloğa zían kiterä.


[[1990. yıllar]]daƣı [[Abxazía]]da bulƣan etnosara konfliktlar nəticəsendə Mingrelərneꞑ ber ɵleş hələk bula, kɵpçelege Abxazíadan Rəsəygə həm Gɵrcestanƣa qaçalar.
[[1990. yıllar]]dağı [[Abxazía]]da bulğan etnosara konfliktlar näticäsendä Mingrelärneñ ber öleş häläk bula, köpçelege Abxazíadan Räsäygä häm Görcestanğa qaçalar.


Mingrellər sanı 200 000 dən 700 000 gə tɵrlelənə, çɵnki küp Mingrel üzen Gɵrce bulıp belderələr. Rəsəydə Mingrel millətennən100 keşe isəplənə.
Mingrellär sanı 200 000 dän 700 000 gä törlelänä, çönki küp Mingrel üzen Görce bulıp belderälär. Räsäydä Mingrel millätennän100 keşe isäplänä.


==Kürenekle Mingrellər==
==Kürenekle Mingrellär==
{{commonscat|Mingrelians}}
{{commonscat|Mingrelians}}
*[[Lavrenti Beria]]
*[[Lavrenti Beria]]

3 гый 2021, 14:01 өчен соңгы юрама

 Бу мәкаләгә башка Википедия мәкаләләре сылтамыйлар.
Зинһар, ярдәмчене кулланып, кабул ителгән киңәшләргә күрә сылтамалар куегыз.

Mingrellär, yä Megrellar (üzataması Margali) – Görcestanda (Gruziädä) xalıq, ilneñ könbatış rayonnarında yäşilär. Görcelärneñ ber subetnik törkeme sanlalar. Öydä Megrel telendä söyläşälär. Bu tel qayber oçraqlarda Görce telenä dip qarílar, läkin başqa Görce söylämnärennän ul bik nıq ayırıla (Görcedäge 7 kileş urınına 9 kileş). Bu tel räsmi bulmağan räweştä Görce älifbası qullana. Xäzerge Mingrellar Görceçä dä, Urısça da belälär, Abxazíadä yäşägännär Abxazça da söyläşä alalar. Típik Mingrel familiälär -ia (-iä), -aya, -ava, ua quşamçılarına betä (Jvania, Şengelaya, Eliava, Çkadua). Mingrel familiäläre Abxazlarda oçrílar.

Soñğı Urta Ğasırlarda Mingrellär Görce patşalarınnan autonomiä itep yäşägännär, üze Samegrelo kenäzlegen nigezlänep.Kenäzlegendä Dadiani näsele idarä itkän. 1803. yılda Samegrelo Räsäy İmperiäsenä (Kutaisi gubernasına) kerä, Mingrellär Aleksander I patşağa ant itälär. Dadianilarnı Räsäy aqsöyäklekkä quşalar (1857). 1918. yılda Mingrellar Görcestan Demokratik Cömhüriätenä kerä.

1920. yıllarda Sovetlar Berlegendä Mingrellar mädäni autonomiäne üsterälär (säyäsi autonomiä bulmağanda), Mingrel telendä gäzetlär bastırıp çığalar. Belem aluda häm ädäbiättä Görce teleneñ qullanışı däwam itä. 1950. yıllarda Mingrel Lavrenti Berianıñ säyäsi doşmannarı Mingrel Partiä eşlekleselärgä qarşı Mingrellär ğämäle çığaralar, ğämäl näticäsendä Mingrellär ayırım xalıq sanamílar, Mingrel telendä näşer itü tíıla. Stalin ülemennän soñ uzğan reabilitasiägä qaramastan Mingrel tele küxnä tele bulıp qala.

Görcestannıñ berençe präzidente Zviad Gamsaxurdia Mingrel buluı säbäple, bärep töşerelüdän soñ Mingrel başqalsına Zugdidigä qaça. Läkin Zviadistlar ciñelälär, şundí suğış Samergeloğa zían kiterä.

1990. yıllardağı Abxazíada bulğan etnosara konfliktlar näticäsendä Mingrelärneñ ber öleş häläk bula, köpçelege Abxazíadan Räsäygä häm Görcestanğa qaçalar.

Mingrellär sanı 200 000 dän 700 000 gä törlelänä, çönki küp Mingrel üzen Görce bulıp belderälär. Räsäydä Mingrel millätennän100 keşe isäplänä.

Kürenekle Mingrellär[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Commons
Commons
Викиҗыентыкта бу тема буенча
 Bu bit mäqälä töpçege genä. Sez anı tulılandırıp, Wikipediägä yärdäm itä alasız.


Bu mäqäläne wikiläşterergä kiräk.
Zinhar, mäqäläne Wikipediä qağidäläre buyınça tözätegez.
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Mingrellär&oldid=2879766