Су үлчәү посты
| Су үлчәү посты | |
 | |
| Үлчәй | объёмный расход[d][1], скорость потока[d], уровень воды[d] һәм речной сток[d] |
|---|---|
 Су үлчәү посты Викиҗыентыкта | |
Су үлчәү посты - рус. Гидрологический пост - елгаларда, күлләрдә, диңгезләрдә, каналларда, шулай ук бу җайланмалар урнашкан урында гидрологик үлчәү һәм күзәтүләр өчен төрле җиһазлар һәм кораллар җыелмасы.
Тар мәгънәдә, су үлчәү посты - гидрологик күзәтүләр үткәрә торган учреждение. Дөньядагы төп рәсми гидрологик постларга гидрологик кодлар бирелгән. Русиядә, гидрологик постларның күпчелеге Росгидромет карамагында һәм Гидрометүзәкнең"су үлчәү посты - гидросистема станциясе - гидросистема обсерваториясе " [2] челтәре чылбырында аскы звено булып тора. Ләкин шулай ук суүткәргечләрдә, гидроэлектростанцияләрдә һ.б. ведомство постлары бар.
Постларның төрләре һәм рәтләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Күзәтелгән объектка һәм күзәтелгән күләмгә карап, гидрологик постларның билгеле бер төре һәм категориясе бар:
- Елгаларда һәм каналларда гидрологик постлар - ГП. Алар ГПларга бүленәләр: 1 нче (күзәтүләрнең тулы күләмен алып баручы) һәм 2,3 нче категория (су дәрәҗәсен үлчәү постлары һәм кыскартылган программа буенча эшләүче)
- күлләрдә һәм сусаклагычларда күл гидрологик постлары - ОГП
- диңгездәге диңгез гидрологик постлары - МГП
Күзәтү төрләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Гидрологик постта түбәндәге төр күзәтүләр үткәрелә:
- су объектындагы су дәрәҗәсе (барлык төрләр)
- су өслеге кыры (ГП-1)
- елгада яки каналда су агызу (ГП-1)
- су температурасы (барлык төрләр)
- су болганчыклыгы (ГП, ОГП)
- агып килгән һәм су төбеннән күченгән утырмалар күләме (ГП-1)
- дулкынлану (МГП, ОГП)
- акваторияләрдә рейд үткәрүләр (ОГП, МГП)
- су тозлылыгы (МГП)
- су пычрануының мониторингы (барлык төрләр)
Моннан тыш, кайбер постларда метеорологик күзәтүләр дә: һава температурасы, явым-төшем, карны тикшерү һ.б. үткәрелә.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Водомерный пост // Бөек Совет энциклопедиясе : [30 томда] / ч. ред. Прохоров А.М. - 3 нче басма. - М. : Совет энциклопедиясе, 1969-1978.
- Гидрометеорологическая сеть / В. А. Жук // Гермафродит - Григорьев. - М. : Бөек Россия энциклопедиясе, 2007. - ( Бөек Россия энциклопедиясе : [35 томда] / ч. ред. Os.С. Осипов ; 2004-2017, т. 7). - ISBN 978-5-85270-337-8 .