Гагаузия

Гагавызстан
Gagauz Yeri

Рәсми теле

гагавызча, романча, русча

Башкаласы

Һимн

- 1848,46 km²

Милләте

гагаузлар (82%), болгарлар, молдованнар (романнар), руслар

Халык саны

162 200 (2012)

Гагаузия яки Гагавызстан, Гагавыз Җире (гаг. Gagauz Yeri, молдав. Găgăuzia) — Молдова Республикасы көньягындахы автономияле төбәк.

Гагавызлар төрки телләрнең угыз төркемендәге телдә сөйләшә. Күпчелек гагавызлар праваслау динен тота.

Тарих

Гагавызларның чыгышы хакында берничә карашлар бар:

Гагавызлар нәселен төрки телләрдә сөйләшкән күчмә халыклар — угызлар, бөҗәнәкләр һәм кыпчаклар нигезләгән.
Гагавызлар — Госман империясе вакытында төркиләшкән болгарлардан барлыкка килгән халык.
Сәлҗүкләр теориясе: XIII йөздә Добруҗага күчкән төрекләрнең нәселеннән пәйда булган халык.
Гагавызлар — VII йөзлектә күчкән борынгы болгарлардан чыккан һәм IX гасырда христиан динен кабул иткән халык.

1400-1812 елларда - гагавызлар Госман империясенә керә.

Бер карасы буенча Болгарстанның Варна шәһәренең асаба халкы нәкъ гагавызлар булган.

1812-1917 елларда - гагавызлар Россия империясенә күченә.

1917-1940 елларда - Романия территориясендә.

9.08.1990 — 23.12.1994 - танылмаган Гагавыз Республикасы чоры

1994 елда - Молдова эчендәге Гагавыз автономияле төбәге.

2014 елда Гагавызстанда узган референдумда Тамгаханә Берлегенә керү өчен 90% тавыш бирелә, ләкин Молдова хакимияте референдумны танымый.

Гагавызстан ТӨРЕКСОЙ оешмасына керә.