Sofron Totış

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Sofron Totış latin yazuında])
Sofron Totış
Tuu datası

11 aprel 1907

Tuu urını

Tomazaq

Ülem datası

2 may 1981 (74 yäş)

Ülem urını

Mıski

Hönäre

yazuçı

Sofron Totış, Sofron Sergey ulı Totış (1907 yılnıñ 11 aprele, Tomazaq1980 yılnıñ 2 mayı, Mıski) — şor yazuçısı.

Biografiäse[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Tomazaq (xäzerge Mıski) awılında tuğan. Çirkäw-prixod mäktäben tämamlağan. 1916 yılnıñ yazında Kuznetsk şähärendäge prixod mäktäbenä uqırğa kergän. Patşalıq tarafınnan xalıqlarnı izügä qarşı äytemläre öçen Totış mäktäptän çığarılğan. Annarı Mıski şähäreneñ açılğan mäktäbendä uquın däwam itkän. İnqıylabi waqiğalarda aktiv qatnaşqan, komsomol saflarına kergän. Artilleriä uquxanäsendä uqığan.

Sofron Totış buxgalter belgeçlege alğan, ozaq waqıt Kemerovo ölkäseneñ transport häm tözeleş oyışmalarında xezmät itkän.

1951 yılda Novosibirsk kitap näşriätında Sofron Totışnıñ Şoriä turında biş xikäyäse «Yäş köçlär» cıyıntığında basılğan, ä ike yıldan soñ Novosibirskida anıñ «Taygada» (1953) dip atalğan berençe kitabı basılğan. 1959 yılda «İske Şapkay äkiätläre» cıyıntığı Kemerovo kitap näşriätı tarafınnan bastırılğan. 1961 yılda Kemerovo şähärendä «Taw xucası» dip atalğan aw turında xikäyälär cıyıntığı çığarılğan. 1980 yılda balalar öçen «Tayga ulı» dip atalğan kitap çıqqan.

Sofron Totış xatını belän sigez bala üstergän. 1981 yılda Mıskida wafat bulğan[1].

İskärmälär[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Ädäbiät[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Софрон Сергеевич Тотыш //Литературный портрет Шории: книга для учителя родной (шорской) литературы /сост.: Е. Н. Чайковская; КузГПА. — Кемерово: Примула, 2009. — С. 210—211
  • Софрон Тотыш //Союз писателей России. Кузбасс: фотолетопись: Кемеровскому областному отделению Союза писателей России 50 лет /[редкол. Бурмистров Б. В. и др.]. — Кемерово: Азия-принт, 2012. — С 66.: цв. ил., портр.
  • Тотыш С. С. //Голишев, С. Мыски. История. Судьбы. Современность. — Новокузнецк: Новокузнецкий полиграфкомбинат, 2006. — С. 38-39: фото
  • Тотыш С. С. //Ими гордится Шория: [биобиблиографический указатель] / Междуреченская информационная библиотечная система, Центральная городская библиотека; [авт.-сост.: Камзычакова Ю. М. и др.]. — Изд. 2-е, перераб. и доп. — Междуреченск: МИБС, 2007. — 52 с
  • Тотыш Софрон Сергеевич: некролог //Кузбасс. — 1981. — 2 мая.- С. 4: фото
  • Тотыш, Ю. С. Болея душой (из книги «Перкут» о жизни и судьбе шорского писателя Софрона Сергеевича Тотыша) //Литературный Кузбасс. — 2003—2004. — № 3-4
  • Тотыш, Ю. С. Перкут: история жизни шорского писателя. — Кемерово: СКИФ, 2005. — 240 с.
  • Утрачивание национального лица: о творчестве С. С. Тотыша (1907—1980) // Г. В. Косточаков. Лекции по шорской литературе. — Междуреченск: Междуреченское общество коренного населения, 1999. — С. 23-28
  • Чульжанова, Л. Литература предмет национальной гордости: Софрон Сергеевич Тотыш //Туган Чер. — 1997. — апрель. — С. 2.
  • Чульжанова, Л. Мудрое слово писателя //Туган Чер. — 2007.