İzge Petr Bazilikası

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/İzge Petr Bazilikası latin yazuında])
Katolik çirkäw
İzge Petr Bazilikası
İzge Pötr Çirkäwe

lat. Basilica Sancti Petri‎‎
ital. Basilica di San Pietro
İl

Vatikan

Urın

İzge Petr mäydanı, Vatikan

Din

Katolik xristianlıq

Bina töre

Kafedral' çirkäw

Miğmariät töre

Yañarış, Barokko

Miğmar

Rosselino, Bernardo, Sangallo, Bramante, Rafael Santi, Covanni Cokondo, Sangallo, Perutsi, Baldassare, Mikelancelo, Cakomo, Ligorio, Pirro, Maderna,Karlo, Bernini

Salınğan

1626 yıl

İñ qäderle närsä

İzge Petr qäbere

Үрнәк: КарауБәхәсҮзгәртү
Çirkäw aldı mäydanı küreneşe

İzge Petr Bazilikası yäki İzge Pötr Çirkäwe (lat. Basilica Sancti Petri, ital. Basilica di San Pietro) — Vatikannıñ üzäk, iñ ere qorılması, katolik çirkäw, dönyanıñ iñ zur tarixi xristian çirkäwe.

Rim-katolik çirkäweneñ yolalar üzäge, Rim papası bazilikası.

Çirkäw 60 000 keşe sıya, häm 400 keşe mäydanda urnaşa.

Çirkäwneñ tözeleşendä böyek ostalar Bramante, Rafael Santi, Mikelancelo, Bernini qatnaşqan.

Tarix[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Gömbäz

Xäzerge çirkäw torğan urında elek Neron kämite baqçaları urnaşqan bulğan.

326 yılda xristian imperatorı Konstantin idärä itkän çorda berençe bazilika tözelä.

66 yılda Neron kämitendä ğazaplı ülemgä duçar bulğan İzge Petr uylanılağan qäbere östendä çirkäwneñ altare urnaşqan.

800 yılda papa Lev III ikençe çirkäwdä Karl Böyek kä Könbatış imperatorı itep tac kiä.

1503 yılda papa Yuliy II borınğı bazilikası urınında yaña zur çirkäwne tözergä quşa.

1506 yılda miğmar Donato Bramanti proyektı raslana.

Bramanti ülgännän soñ, tözeleşne Rafael Santi citäkli, soñraq Baldassare, Perutsi, Antonio Sangallo, Mikelancelo.

1656-1667 yılda Covanni Lorentso Bernini çirkäw aldı mäydanın tözi.

Miğmariät[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Miğmar Maderna tözegän fasad bieklege 48 m, kiñlege 118,6 m. Attik oçında Ğaysä Mäsix sını, Çuqındıruçı İoan, unber apostol (Petrtan tış) sınnarı urnaşqan.

Portik yağınnan çirkäwgä 5 portal bara. Üzäk portal işekläre iske bazilikadan qalğan. Bu portal qarşında mäşhür Cotto mozaikası bar (XIII ğ).

Sul portalda Cakomo Matsu 1949-1964 yılda yasalğan bizäleşlär "Ülem qapqası" urnaşqan.

Bazilikanıñ ğomum ozınlığı 211,6 m.

Gömbäzneñ eçke bieklege 119 m, diametr 42 m, ul 4 bağnağa tayana. Gömbäzneñ ğomum bieklege 136,57 m, bu dönyanıñ iñ biek gömbäze.

Küreneşlär[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Sıltamalar[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]