Альтинг

Альтинг
	Альтинг
	исл. Alþingi
Нигезләнү датасы	930 һәм 1 декабрь 1918
Җитәкче	Стейнгримюр Йохан Сигфуссон[d]
Дәүләт	Исландия
Административ-территориаль берәмлек	Рейкьявик
Юрисдикциягә карый	Исландия
Моның хуҗасы	Alþingishúsið[d]
Штаб-фатирының урнашуы	Alþingishúsið[d], Рейкьявик, Исландия
Урыннар саны	63
Рәсми веб-сайт	althingi.is(исланд.)(датча)(ингл.)
Әгъзалары төркеме	[d]
	Альтинг Викиҗыентыкта

А́льтинг (исланд телендәге Alþingi сүзеннән — «гомуми җыелыш») — Исландия парламенты. Формаль рәвештә дөньяда иң борынгысы дип санала; «альтинг» дип аталган хакимият органы эшләгәндә аның эчтәлеге бөтенхалык җыелышыннан хәзерге парламентка кадәр үзгәрсә дә, аның эше ярты гасырга туктатылган.

Альтинг рәисе — Биргир Арманнссон^[en] 2021 елның 1 декабреннән.

Халык хакимлеге чорында[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Төп мәкалә: Исландия халык хакимлеге чорында

Беренче тапкыр 930 елда утрауның көньяк-көнбатышындагы Тингведлир (Þingvellir) урынында җыелган. Бу урын үзенчәлекле, чөнки монда ике материк плитәсе аерыла, Төньяк Америка һәм Евразия. Америка плитәсе берничә дистә метр өскә күтәрелә, бу Закон кыясы (Lögberg). Ул вакытта альтингта катнашырга барлык ирекле ир атлар хокуклы булган. Башта альтинг законнар кабул итү генә түгел, ә бәхәсләрне хәл итү урыны да булган; законнар белән башлыча каһиннардан торган Логретта (Lögrétta) шөгыльләнгән. 1000 елда альтингта күпчелек христиан динен кабул итүне яклый.

Альтинг ике-өч елга бер тапкыр, тингвеллир дип аталган урында үткәрелгән. Тинг җәйге вакытта үткәрелгән, анда Исландиянең барлык халкы катнаша алсын өчен.

Борынгы вече кабул иткән кайбер законнар Исландиядә хәзер дә гамәлдә. Мәсәлән, утраудан читкә алып кителгән ат кире кайта алмый. Исландлар 982 елда шулай карар иткәннәр, һәм бу кагыйдәне юкка чыгарырга беркем дә җыенмый^[1].

Яңа вакыт[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Исландия Норвегия белән берләшкәннән соң, альтинг 1799 елга кадәр эшләвен дәвам иткән. Ул вакытта ул махсус Югары судка алыштырылган. 1844 елдан альтинг, Йоун Сигурдссонның актив катнашында, торгызылган һәм Рейкьявикта утыра. Хәзер (1991 елдан) бу 63 депутаттан торган бер палаталы парламент, аларны алты сайлау округында сайлыйлар.