Эчтәлеккә күчү

Боҗан (бөҗәк)

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Боҗан (бөҗәк) latin yazuında])
Боҗан
Сурәт
Кыскача исем V. crabro
Халыкара фәнни исем Vespa crabro L., 1758[1]
Таксономик ранг төр[1]
Югарырак таксон Боҗаннар[1]
Таксонның халык атамасы Hornet[2][3]
Төрләр ареалы харитасы
Тәүлек циклы көндез актив[d][4]
 Боҗан Викиҗыентыкта

Боҗан, гади боҗан — Европа территориясендә яшәүче иң зур шөпшә. Ареал шулай ук Азиянең гаять зур өлешен дә, Төньяк Американың кайбер төбәкләрен дә колачлый.

Августта, хәтта сентябрь аенда да чагучы гвардиядән — шөпшә (оса), бал кортлары, божаннан (шершень) күпләр зыян күрә. Бу бөҗәкләрнең активлык пигы шушы чорга туры килә.

Кеше сәламәтлегенә божан чагуы куркыныч тудырырга мөмкин.

Аның токсины һәм зыянлы агуы бик җитди ялкынсынуга, сулыш алу бозылуга, йөрәк кагуына, буыннар авыртуга китерә. Божан башны чакса, анафилактик шокка, Квинке шешенә китерергә мөмкин һәм бу очракта зыян күрүчене хастаханәгә салып дәвалыйлар. Божан кискен хәрәкәтләрне һәм тавышны яратмый. Шуңа күрә аның яныннан кискен хәрәкәтләр ’ ясамый гына китәргә тырышыгыз яки тыныч кына торыгыз, хәрәкәтсез предметлар белән кызыксынмый алар.