Валаам инвалидлар йорты
Валаам инвалидлар йорты — Валаам утравында (Ладога күленең төньяк өлешендә) урнашкан инвалидлар йорты, сугыштан соң 1950-1984 елларда хезмәт күрсәткән, шул исәптән Карел-Фин ССРда яшәүче сугыш инвалидларына. Элеккеге монастырь биналарында урнашкан була. 1984 елда ябыла (Видлица, Олонец районына күчерелә).
Тарихы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Карел-Фин ССР Югары Советы Указы нигезендә 1950 елда утрауда инвалидлар йорты төзелә. 1950 елның 20 ноябренә утрауда 904 кеше була. Инвалидлар элек монастырь карамагында булган биналарда урнашкан була. Эшкә сәләтле инвалидлар эшләгәннәр. 1950 елның 28 июленә утрауда 50 инвалид эшкә урнаша.[1][2]
1959 елда анда 1500 инвалид була.
Интернатта яшәүчеләр арасында Григорий Волошин, Иван Калитаров, Матвей Котов, Николай Сергеевич Кошелев, Василий Меньшиков, Михаил Холодный, Качалов В.Н., Хатов Алексей Алексеевич, Ланев Федор Васильевич була.
1960 елларда архипелагка экскурсияләр килә башлый.
Валаам табигать музей-тыюлыгы директоры Владимир Высоцкий сүзләренә караганда, кызганычка каршы, зираттагы барлык җирләр дә юкка чыккан диярлек. Бүгенге көндә алар визуаль рәвештә каралмый. Теге яки бу инвалидның күмелгән урыны турында төгәл күрсәтмәләр юк. Фельдшер Любовь Щеглакова утрауда үлгән ветераннарның фамилияләрен торгызу белән шөгыльләнә. Бүләкләр һәм бүләк китаплары югалган мәгълүматлар сакланмаган.
Патриарх Кирилл утрауда Бөек Ватан сугышы ветераннары истәлегенә мемориалны изгеләндерелә. Исемлеккә 54 ветеранның исеме кергән. Санкт-Петербург һәм төньяк-көнбатыш төбәгенең җирләү тармагы предприятиеләре ассоциациясе вәкиле фикеренчә, булачак һәйкәл өчен тарихи белешмә әзерләгән зиратта барлыгы 200ләп инвалид җирләнергә тиеш. Игумен зиратындагы руханилар каберләре арасында вафат булган инвалидларны җирлиләр. Кабер өстенә кыска текстлы металл табличка куйганнар: фамилия, гомер еллары. Сугыш героеның каберенә дә билге юк.[3].
Сәнгатьтә[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Валаам интернат-йортының кайбер кешеләрен рәссам Геннадий Добров үз график эшләрендә сурәтләгән.
Мәскәү прог-рок/пост-метал төркеме 2015 елның февралендә Peine Forte Et Dure дигән җыр чыгара. Валентин Березин сүзләренә караганда, коллектив фронтмены, гитарачы һәм вокалчы, җыр тексты, шулай ук урта гасыр омтылышы метафоры Евгений Кузнецовның «Валаам дәфтәре»ннән илһамланган.
«Шимбә көннән дүшәмбегә кадәр ял вакыты» (рус. Время отдыха с субботы до понедельника) — Юрий Нагибинның «Центр» төркеме музыкасы белән «Терпор» хикәясе мотивлары буенча режиссер Игорь Таланкинның нәфис фильмы.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ Валаамская бессрочная — «Российская газета» — Федеральный выпуск № 5139 (60)
- ↑ Постановление коллегии министерства социального обеспечения Карело-Финской ССР от 28 июля 1950 г. «О трудоустройстве участников Великой Отечественной войны»
- ↑ Иванова М.. Мемориал героям Великой Отечественной появился на Валааме. Ассоциация предприятий похоронной отрасли Санкт-Петербурга и Северо-Западного региона. әлеге чыганактан 2014-07-22 архивланды. 2014-05-24 тикшерелгән.
Тышкы сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Дом инвалидов на Валааме. / Сердоболь. Городской альманах. — 2013. —№13/14. С. 20-24.
- Воспоминания художника Геннадия Доброва о валаамских инвалидах. / Сердоболь. Городской альманах. — 2013. —№13/14. С. 92-103.
- Документы Валаама. 2014-05-24 тикшерелгән.
- Неперспективные люди с острова Валаам (рус.)
- Праздник со слезами на глазах.(үле сылтама)
- Тайна острова Валаам (рус.)
- Светлана Цыганкова. Валаамская бессрочная. В архивах удалось найти фамилии фронтовиков-инвалидов, захороненных в братских могилах на монастырском острове (рус.)
- Алена Германова. На острове Валаам увековечат имена ветеранов-инвалидов Великой Отечественной 2017 елның 22 июнь көнендә архивланган. (рус.)
- Из серии «Еду я по Родине» | Валаам
- Игорь Мельников. Ненужные фронтовики
- Беате Физелер. "Нищие победители": инвалиды Великой Отечественной войны в Советском Союзе