Гамма-400
ГАММА-400 (Гамма — астрономик күп функцияле модульле аппаратура) — астрономик иярчен, космоста югары энергетик гамма-нурланышны тикшерү өчен орбиталь астрофизик обсерваториянең халыкара проекты.
ГАММА-400 космик обсерваториясендә урнаштырылган фәнни аппаратура комплексы Галәмдәге «караңгы материя» нең табигатен өйрәнү, югары энергияле космик нурларның килеп чыгышын өйрәнү, 20 Мэвтан берничә Тэвка кадәр югары энергияләр диапазонындагы космик гамма-квантларны тикшерү, космик нурларның зарядлы кисәкчәләрен теркәү, шулай ук эзләү һәм өйрәнү өчен кирәкле мәгълүмат алу өчен билгеләнгән гамма-укшынулар[1].
Тикшеренүләрнең төп юнәлешләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- «Кара материя» роленә гипотетик зәгыйфь тәэсир итүче массив кисәкчекләрнең (вимпларның) һәм башка мөмкин булган кандидатларның табигатен һәм үзлекләрен эзләү һәм тикшерү;
- Гамма-нурланыш диапазонында төрле астрофизик объектларның (аерым йолдызлардан галактикалар тупланмаларына кадәр) үзгә активлыгы үзлекләрен өйрәнү;
- Галактик һәм галактикалар арасындагы киңлекләрдә космик нурлар һәм югары энергияле зарядлы кисәкчекләрнең үзлекләрен (Генерацияләү, тизләтү, таралу һәм үзара тәэсир итешү механизмнарын) тикшерү.
ГАММА-400 телескобының фәнни бурычлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Галактик һәм галактикадан тыш диффуз һәм изотроп гамма-нурланышның энергия спектры үзенчәлекләрен үлчәү һәм өйрәнү;
- Дискрет гамма-чыганакларның нурланыш спектрында, шулай ук «караңгы материя» нең фаразланган компонентларының аннигиляциясе, таркалуы һәм флуктуацияләре вакытында барлыкка килгән диффуз һәм изотроп гамма-нурланышта «гамма-линияләр» эзләү;
- 1 ГэВ энергиясеннән югарырак энергияле югары энергияле электроннар һәм позитроннар агымнарын теркәү, аларның энергия спектрын үлчәү, шулай ук «караңгы материя» кисәкчәләренең аннигиляция һәм таркалу процессы белән бәйле булган үзенчәлекләрне эзләү;
- Гамма-нурланышның югары энергетик галактик һәм галактикадан тыш дискрет чыганакларын (суперноваларның калдык эффектлары, пульсарлар, аккреция эффекты булган астрономик объектлар, микроквазарлар, Галактикаларның актив ядролары, блазарлар, квазарлар һәм башкалар) яңаларын эзләү һәм тикшерү (энергетик спектрларны һәм яктылыкны үлчәү);
- Дискрет гамма-чыганакларны башка энергия диапазонындагы билгеле нурланыш чыганаклары белән чагыштыру, шул исәптән, һәм Җирдәге гамма-телескоплар тарафыннан теркәлгән дискрет чыганаклар белән чагыштыру;
- Югары энергиянең дискрет гамма-чыганакларының яктылык үзгәрешлелеген һәм энергия спектрын үлчәү;
- Химик элементларның җиңел ядролары һәм ядроларының галактик агымнарын үлчәү тимер төркеменә кадәр химик элементларның периодик системасы;
- 10 кэВ 100 МэВ һәм 100 МэВ 3 ТэВ энергия диапазонында гамма-укшынуларны эзләү һәм тикшерү;
- Югары энергияле гамма-нурланышны, шулай ук кояш януларыннан зарядлы кисәкчекләр агымын теркәү һәм өйрәнү.
Төзелеш
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]ГАММА-400 проектының конструкциясен һәм узелларын эшләү һәм тикшеренүләр үткәрү Россия Федерациясенең 2006—2015 һәм 2016—2025 еллардагы Федераль космик программалары кысаларында башкарыла[2].
ГАММА-400 космик аппаратының фәнни аппаратурасы комплексын Лавочкин ис. НПО тарафыннан эшләнгән «Навигатор» спутник платформасында урнаштыру күздә тотыла.[2]
Мәкаләләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]2013 елга
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- А. М. Гальпер и др. Characteristics of the GAMMA400 GammaRay Telescope for Searching for Dark Matter Signatures(ингл.) : конференция. — В. November. — Т. 77. — № 11. — С. 1339—1342. — ISSN 1062-8738. — DOI:10.3103/S1062873813110105
- А. А. Моисеев, А. М. Гальпер и др. Dark Matter Search Perspectives with GAMMA-400(ингл.) : конференция. — Калып:Arxiv
- А. М. Гальпер и др. The GAMMA-400 Space Experiment: Gammas, Electrons and Nuclei Measurements(ингл.) : журнал. — Калып:Arxiv
- А. М. Гальпер и др. The Space-Based Gamma-Ray Telescope GAMMA-400 and Its Scientific Goals(ингл.) : конференция. — № 239—240. — С. 204—209.
- А. М. Гальпер и др. Design and performance of the GAMMA-400 gamma-ray telescope for dark matter searches(ингл.) : журнал. — American Institute of Physics. — В. 26—28 June 2012. — № 1516. — С. 288—292. — ISBN 978-0-7354-1137-1. — ISSN 0094-243X. — DOI:10.1063/1.4792586
- А. М. Гальпер и др. Status of the GAMMA-400 project(ингл.) : журнал. — Elsevier Ltd. — № 51. — С. 297—300. — ISSN 0273-1177. — DOI:10.1016/j.asr.2012.01.019
2012 елга
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- А. М. Гальпер Гамма-астрономия и тёмная материя(рус.) : журнал. — В. сентябрь — октябрь. — № 5. — ISSN 0044-3948.
- А. М. Гальпер и др. Design and Performance of the GAMMA-400 Gamma-Ray Telescope for the Dark Matter Searches(ингл.) : журнал. — Калып:Arxiv
2011 елга
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- А. М. Гальпер, C. В. Борисов и др. Метод восстановления направления прилёта гамма-квантов в системе конвертер и калориметр(рус.) : журнал. — Физический институт им. П.Н. Лебедева РАН. — Т. 38. — № 7. — С. 14—23. — ISSN 0455-0595.
- А. М. Гальпер, C. В. Колдашов, А. А. Улитин Локальные возмущения радиационного пояса Земли(рус.) : журнал. — Физический институт им. П.Н. Лебедева РАН. — Т. 38. — № 7. — С. 41—50. — ISSN 0455-0595.
- А. М. Гальпер и др. GAMMA-400 space observatory(ингл.) : журнал. — В. May — June. — Т. 34 C. — № 3. — С. 71—75. — DOI:10.1393/ncc/i2011-10850-9
- А. М. Гальпер и др. Научные задачи и современное состояние проекта «ГАММА-400»(рус.) : журнал. — Наука. — Т. 75. — № 6. — С. 926—928. — ISSN 0367-6765. — DOI:10.3103/S1062873811030178
- М. В. Пустобаев, Ф. Х. Енгалычёв, И. А. Мещихин, С. В. Чеботарёв Разработка и предварительные расчёты конструкции космического гамма-телескопа «Гамма-400»(рус.) : журнал. — НПП ВНИИЭМ. — Т. 123. — № 4. — С. 35—40. — ISSN 0205-9428.
2005—2009 елларга
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- В. Л. Гинзбург, В. А. Каплин, М. Ф. Рунцо, Н. П. Топчиев, М. И. Фрадкин Модернизированный гамма-телескоп «ГАММА-400» для регистрации космического гамма-излучения с энергиями до 3 ТэВ(рус.) : журнал. — Наука. — Т. 73. — № 5. — С. 703—705. — ISSN 0367-6765.
- В. А. Каплин, М. Ф. Рунцо, Н. П. Топчиев, М. И. Фрадкин Экспериментальная проверка метода регистрации событий с «обратным током» от калориметра(рус.) : Сборник трудов. — Московский инженерно-физический институт. — Т. 9. — С. 150—152.
- В. Л. Гинзбург, В. А. Каплин, А. И. Каракаш, Л. В. Курносова, А. Г. Лабенский, М. Ф. Рунцо, А. П. Солдатов, Н. П. Топчиев, М. И. Фрадкин, С. К. Черниченко, И. В. Шеин Разработка гамма-телескопа «ГАММА-400» для регистрации космического гамма-излучения с энергиями до 1 ТэВ(рус.) : журнал. — Наука. — Т. 45. — № 5. — С. 475—477. — ISSN 0023-4206.
- В. Л. Гинзбург, В. А. Каплин, А. И. Каракаш, Л. В. Курносова, М. Ф. Рунцо, А. П. Солдатов, Н. П. Топчиев, С. Черниченко, И. В. Шеин, М. И. Фрадкин Российский вариант телескопа для регистрации диффузного гамма-излучения в области энергий 10—1000 ГэВ(рус.) : журнал. — Наука. — Т. 69. — № 3. — С. 428—430. — ISSN 0367-6765.
1988—1999 елларга
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- M. I. Fradkin, E. V. Gorchakov, V. A. Kaplin, D. V. Kaplin, L. V. Kurnosova, A. G. Labenskij, M. F. Runtso, N. P. Topchiev The possibility of gamma-ray astronomy measurements on the Russian segment of the International Space Station(рус.) : журнал. — Т. 9. — № 3. — С. 181—185. — Калып:Bibcode
- В. Л. Гинзбург, Л. В. Курносова, А. Г. Лабенский, Н. П. Топчиев, М. И. Фрадкин, В. А. Каплин, Д. В. Каплин, В. А. Логинов, Е. Ф. Макляев, М. Ф. Рунцо, Е. В. Горчаков К вопросу о роли альбедо из калориметра телескопа «ГАММА-400» при регистрации первичного гамма-излучения(ингл.) : журнал. — Наука. — Т. 61. — № 3. — С. 613—615. — ISSN 1062-8738. — Калып:Bibcode
- В. Гинзбург, Л. Курносова, Л. Разоренов, М. Фрадкин, А. Лабенский, Н. Топчиев, М. Русакович, В. Каплин, М. Рунцо, Е. Макляев, В. Логинов, Е. Горчаков, А. Хованская Космическое гамма-излучение высокой энергии и проект гамма-телескопа «ГАММА-400»(рус.). — Физический институт им. П. Н. Лебедева.
- В. Л. Гинзбург, Л. В. Курносова, А. Г. Лабенский, Н. П. Топчиев, М. И. Фрадкин, В. А. Каплин, Д. В. Каплин, В. А. Логинов, Е. Ф. Макляев, М. Ф. Рунцо, Е. В. Горчаков К вопросу о роли альбедо из калориметра телескопа «ГАММА-400» при регистрации первичного гамма-излучения(ингл.) : журнал. — Наука. — Т. 61. — № 3. — С. 613—615. — ISSN 1062-8738. — Калып:Bibcode
- V. Dogiel, M. Fradkin, L. Kurnosova, L. Razorenov, M. Rusakovich, N. Topchiev Some tasks of observational gamma-ray astronomy in the energy range 5-400 GeV(ингл.) : журнал. — Springer. — Т. 49. — № 3. — С. 215—226.
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ А. М. Гальпер и др. The Space-Based Gamma-Ray Telescope GAMMA-400 and Its Scientific Goals (англ.) // ICRC 2013 : конференция. — Рио-де-Жанейро, 2013. — No. 239—240. — P. 204—209.
- ↑ 2,0 2,1 А. М. Гальпер и др. The Space-Based Gamma-Ray Telescope GAMMA-400 and Its Scientific Goals (англ.) // ICRC 2013 : конференция. — Рио-де-Жанейро, 2013. — No. 239—240. — P. 204—209.
Сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Комплекс научной аппаратуры «ГАММА-400». Официальный сайт. 2013-05-03 тикшерелгән.
- Создание космической обсерватории для исследований гамма-излучения в интервале энергий 30-1000 ГэВ в части разработки эскизного проекта КК. Федеральное космическое агентство «Роскосмос». әлеге чыганактан 2013-10-04 архивланды. 2013-05-03 тикшерелгән.
- ФИАН. 3000 ГэВ – новая планка для поисков темной материи. Темная материя и темная энергия. 2013-05-03 тикшерелгән.
- Интерфакс-АВН (2011-12-27). В 2016 году планируется запустить новую российскую космическую обсерваторию «Гамма-400». Российские космические системы. әлеге чыганактан 2013-10-05 архивланды. 2013-05-03 тикшерелгән.
- Интерфакс-АВН (2011-04-22). Роскосмос готов выделить дополнительно почти 100 млн руб. в рамках программы по созданию космической обсерватории. Российские космические системы. әлеге чыганактан 2013-10-05 архивланды. 2013-05-03 тикшерелгән.
- Интерфакс-АВН (2012-12-06). Бюджет на 2013 год предполагает рекордное финансирование космонавтики. Российские космические системы. әлеге чыганактан 2013-10-04 архивланды. 2013-05-03 тикшерелгән.
- Интерфакс-АВН (2012-02-12). Российские ученые создали новую технологию для космических телескопов. Российские космические системы. әлеге чыганактан 2013-10-05 архивланды. 2013-05-03 тикшерелгән.
- Интерфакс-АВН (2012-02-12). Два десятка проектов по исследованию Солнечной системы и Вселенной будет реализовано до 2015 года. Российские космические системы. әлеге чыганактан 2013-10-05 архивланды. 2013-05-03 тикшерелгән.