Йөрәккүл (милли парк)

Йөрәккүл
Нигезләнү датасы	1993
Дәүләт	Россия
Административ-территориаль берәмлек	Чиләбе өлкәсе
Мәйдан	882 км²
Рәсми веб-сайт	zuratkul.ru
Йөрәккүл Викиҗыентыкта

«Йөрәккүл» милли паркы — рус. Зюраткуль — Чиләбе өлкәсенең Саткы районы Саткы шәһәреннән 30 км көньякта, Чиләбе шәһәреннән 200 км көнбатыштарак урнашкан милли парк. 1993 елның 3 ноябрендә оештырылган. Гомуми мәйданы — 88 249 гектар, төньяктан көньякка озынлыгы — 49 км, көнбатыштан көнчыгышка озынлыгы — 28 км.

Башкорт телендәге "йөрәк" һәм "күл" сүзләреннән алынган. Бу җирләрдә олы Табын ыруының Куакан тармагы башкортлары һәм бу ыруның кече ярчыгы булган Саткы башкортлары яшәгән. Рус галиме Петр Симон язмасыннан:

«В углу меж ими находится посредственная гора Сатка-Тау, которая кажется есть отделенная часть большой и пространной вверх по Большой Сатке к югу лежащей горы Юрак-Тау… Юрак-Тау значит сердце-гора, и, кажется, она получила своё название по причине возвысившейся тупой верхушки, которая совсем гола и камениста. На сей горе лежит достопамятное озеро Юрак-Куль, в которое многие впадают ручьи и из которого проистекает Большая Сатка»

. Вакыт үтү белән рус телендә Зюраткуль дип әйтә башлаганнар.

Парк түбәндәге төп бурычларны үти: эталонлы һәм уникаль табигать комплексларын, тарих, мәдәният, археологик һәм башка мәдәни мирас объектларын саклау; экологик яктан халыкны агарту эшмәкәрлеге; рекреацион куллану шартларында тәбигатне саклауның фәнни ысулларын эшләү һәм кертү; экологик мониторинг; җимерелгән табигый һәм тарихи-мәдәни комплексларны яңарту; яйга салынган туризм һәм ял өчен шартлар булдыру.

Милли парк Россия Федерациясе Табигый ресурслар һәм экология министрлыгы сайты карамагында.

Географиясе

«Йөрәккүл» милли паркының схемасы

Парк территориясендә Йөрәккүл сусаклагычы — Көньяк Уралның (диңгез биеклеге дәрәҗәсеннән 724 метр) көнбатыш битләвендәге бердәнбер тау күле һәм бик күп тау сыртлары, шул исәптән Йөрәккүл (озынлыгы 8 км, биеклеге 1175,2 м), Нөргеш (1406 м биеклектә) урнашкан.

«Йөрәккүл» паркы ике табигать зонасы — тайга һәм урман-дала — чигендә урнашканлыгы флора һәм фауна байлыгын билгели.

Сылтамалар

• Зюраткуль//Большая российская энциклопедия 2019 елның 26 май көнендә архивланган.
• Официальный сайт Национального Парка «Юрткуль»
• Национальный Парк «Юрткуль»
• Федеральная система ООПТ