Маха Ганапати Махаммайя Гыйбадәтханәсе

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Маха Ганапати Махаммайя Гыйбадәтханәсе latin yazuında])

Ширали Маха Ганапати Махаммайя Гыйбадәтханәсе Гоуд Сарасват Брамин җәмәгатенең Куладэвата Гыйбадәтханәсе (гаилә гыйбадәтханәсе). Гыйбадәтханә Карнатака штатында Уттар Каннада районында Ширалида урнашкан. Гыйбадәтханә якынча 400 ел элек төзелгән булган. Ул Бхаткалдан машина белән барып биш минут арада урнашкан. Ул 1904 елда янә төзекләндерелгән булган.[1]

Бу гаиләләр гыйбадәтханәнең Кулавилары дип аталган. Гыйбадәтханә Гоадан якынча 400-500 ел элек күчкән тугърылар тарафыннан нигезләнгән булган. Төп Ходайлар булып Шри Махаганапати (Винаяка) һәм Шри Махамайя (Шантадурга) тора.

Ходайлар Гоадагы Элладан якындагы Голтхи һәм Навелига күчерелгән булган. Голтхи/Голтим һәм Навели/Навелим Дивар Утравында, Гоаның Тисвади Талукасында урнашкан. Португаль хөкемдарлары 1560 елда дошман дини сәясәте булганга күрә, тугърылар Гоадан киткән. Үзләре белән потларны алып китә алмыйча, алар "саанидхья" ясаганнар, бу Ходайларның Ходай Ганешаның көмеш хартумында һәм Махамайя Алиһәнең битлегендә булуны китереп чыгарганнар. Алар Бхаткалга килеп җиткәндә, алар шунда ук гыйбадәтханәне төзи алмаганнар һәм бер тугърының кибетендә тотканнар. Соңрак алар Ширалида Бхаткалдан берничә миля төньякта Ширалида гыйбадәтханә төзегәннәр, ул шунда хәзергәчә кадәр тора. Ходайлар шулай ук Пете Винайяка һәм Шантадурга дип атала, чөнки алар "пете" да урнашкан, бу Каннада телендә шәһәрчек дигәнне аңлата. Гыйбадәтханәнең уникаль даршан севасы бар, ул "мали" дип атала.
Гоаның Археологик Тикшерүе буенча Махаганапати һәм Махамья потлары (алар шулай ук Дургадэви һәм Шантадурга дип атала) Эллада - Тисвади Гоада Шри Гомантешвар белән урнашкан. Гоага мөселманнар явы булгач (13-енче гасыр) Эллада гыйбадәтханә җимерелгән булган һәм потлар Навелимга һәм Голтимга күчерелгән булган. Иртә 16-ынчы гасырга кадәр утрауда табынганнар шуннан соң алар куркыныч Португалия миссионерлары табышы булган. Тугърыларның башкача эшләргә чара калмыйча, потларны Кхандепарга һәм аннан соңгы максат урыннарына Кхандолага күчергәннәр. Бу Португальләрнең катгый миссионер актларына күрә, күп тугърылар Гоадан киткәннәр һәм Карнатакага күчкәннәр. Моның эзләрен әле дә күрергә була. Карнатакага юлларында Карварда төпләнгән гаиләләр Аснотида гыйбадәтханә нигезләгәннәр. Анколада төпләнгәннәр өчен Шантадурга/Дургадэви/Махамьяның изге кокосы өйләрдә тотылмаган һәм биредәге гыйбадәтханәдә табыну өчен тотылган булган. Күп еллардан соң биредәге Алиһә Шантадурга дип аталган. Кайбер гаиләләр төньяк Карнатакадан Бхаткалның көньяк ярына ерак барган, анда алар үзләрен тыныч сизгән, һәм Ганеша һәм Махамья гыйбадәтханәсен нигезләгәннәр. Хәзерге көндә оригиналь 13-енче гасыр Элла/Навелим Ганеша потына Кхандолага һаман табыналар. Гыйбадәтханәдән берникадәр арада Голтим/Элладан китерелгән Шантадурга гыйбадәтханәсе. Филиаллар булып Бхагавати һәм Хапри Дэвта (Кэппо) Равалнатх тора.
Хәзерге вакытта Ширали гыйбадәтханәсендә төрле пуджалар үткәрелә, аларга Шасраганаяга, Ратхотсав, Ганахома һәм Сахасрачандикаһавана керә. Арбалар фестивале Ратхосав гыйбадәтханә тарафыннан Маргашира Шудда Навамида (Ноябрьда яки Декабрьда) бәйрәм ителә. Ратхосава дәвамында мәшһүр чаралар булып Маргашира Шудда Чаутхида Махаганапатиның пете утсавасы һәм Маргашира Шудда Аштамида Махамья булып тора, һәр төнне ратри утсава һәм Маргашира Шудда Дашамида окули.
Фараз ителгәнчә Ширали Махаганапати һәм Махаммая гыйбадәтханәсендә 125 Кулави, һәм барлыгы 6000 кешесе бар. Барлык Кулавилар гыйбадәтханәгә ел саен киләләр, һәм читтә яшәүче күп Куллавилар Һиндстанга килгәндә гыйбадәтханәгә ел саен киләләр.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. B. N. Sri Sathyan (1985). Karnataka State Gazetteer: Uttara Kannada. Director of Print., Stationery and Publications at the Government Press. p. 229. 

Тышкы сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]