Алеут утраулары: юрамалар арасында аерма

	Алеут утраулары ; ингл. Aleutian Islands
	52°5′49″ т. к. 173°30'2" кб. о. (G) (T)
Акватория	Тын океан
Утраулар саны	110
Иң эре утрау	Унимак
Гомуми мәйдан	37 800 км²
Иң биек ноктасы	2857 м
Ил	АКШ
Беренче дәрәҗә АБ	Әләскә
Халык саны	8162 кеше
Халык тыгызлыгы	0,216 кеше/км²
	Алеут утраулары Викиҗыентыкта

Тарихны интерактив карап чыгу

← Алдагы төзәтмә Киләсе төзәтмә →

Контент бетерелгән Контент өстәлгән

КүрсәтмәлеВики-текст

Кертелгән

11 фев 2018, 10:23 юрамасы

Алеут утраулары (рус. Алеутские острова, ингл. Aleutian Islands) — Тын океанның төньякгында, Әләскә ярымутравыннан көньякка 1740 километрга дуга шәкелендә сузылган архипелаг. АКШның Әләскә штатына карый. Утрауларда АКШ хәрби базалар бар.

География

110 утрау һәм күп кыялардан гыйбарәт. Беринг диңгезен көньяктан урап тора. Мәйданы — 37,8 мең км². Халык саны 8 162 кеше (2000). 25 гамәлдәге янартау бар, шуларның иң биеге — Шишалдин янартавы (2860 м). Җир тетрәүләр еш булалар.

Климат

Климаты — субарктик океан, кыш җылы, дымлы, көчле җилләр исәләр. Кар күп ява. Тау түбәләрен һәрвакыт кар каплап тора. Җәй салкынча, томаннар еш була. Иң суык ай — февральның уртача температурасы —1,4°, кайвакыт —10, 15° кадәр суык була. Августның уртача температурасы +11,9°. Еллык явымнар саны — 1500 мм.

Үсемлекләр — нигездә үләннәр һәм куаклыклар; туфраклары субполяр, кәсле-торфлы һәм таулы-тундра.

Энг йирик аҳоли пункти — Адак. Аҳолиси балиқ, денгиз ҳайвонларини овлаш б-н шуғулланади.

Тарих

Алеут утраулары 18 гасыр уртасында Русия империясенә кушылган. 1867 елда Александр II Алеут утрауларын Әләскә белән бергә АКШка сатып җибәргән. 1942 елда утрауларның көнбатыш өлеше японнар тарафыннан басып алынган; 1943 елда аны американ-канад десанты бәреп чыгарган.

Гарелой (алеут. Анаҥусиҳ, Anangusix̂^[1]) утравы
Уналаска утравында
Атка утравында

Тышкы сылтамалар

Алеут утраулары

Искәрмәләр

↑ Bergsland, K. (1994). Aleut Dictionary. Fairbanks: Alaska Native Language Center.

[Bergsland-1] Bergsland, K. (1994). Aleut Dictionary. Fairbanks: Alaska Native Language Center.

[1]

@@ Юл номеры - 3: / Юл номеры - 3: @@
 | Милли исем= en/Aleutian Islands
 | Ил               = АКШ
- |Төбәк               = Аляска
+ |Төбәк               = Әләскә
 | Акватория            = Тын океан
  |Координатлар              = 52/5/49/N/173/30/2/W
@@ Юл номеры - 14: / Юл номеры - 14: @@
  |Банисәп елы         = 2000
 | Сурәт          = North-Pacific-air-routes.png
-}}'''Алеут утраулары''' ({{lang-ru|Алеутские острова}}, {{lang-en|Aleutian Islands}}) — [[Тын океан]]ның төньякгында, [[Аляска ярымутравы]]ннан көньякка 1740 километрга дуга шәкелендә сузылган архипелаг. [[АКШ]]ның Аляска штатына карый. Утрауларда АКШ хәрби базалар бар.
+}}'''Алеут утраулары''' ({{lang-ru|Алеутские острова}}, {{lang-en|Aleutian Islands}}) — [[Тын океан]]ның төньякгында, [[Әләскә ярымутравы]]ннан көньякка 1740 километрга дуга шәкелендә сузылган архипелаг. [[АКШ]]ның Әләскә штатына карый. Утрауларда АКШ хәрби базалар бар.
 == География ==
 утрау һәм күп [[кыя]]лардан гыйбарәт. [[Беринг диңгезе]]н көньяктан урап тора. Мәйданы — 37,8 мең км². Халык саны 8 162 кеше (2000). 25 гамәлдәге {{comment|[[янартау]]|вулкан}} бар, шуларның иң биеге — Шишалдин янартавы (2860 м). [[Җир тетрәү]]ләр еш булалар.
@@ Юл номеры - 24: / Юл номеры - 24: @@
 Энг йирик аҳоли пункти — Адак. Аҳолиси балиқ, денгиз ҳайвонларини овлаш б-н шуғулланади.
 == Тарих ==
-Алеут утраулары 18 гасыр уртасында [[Русия империясе]]нә кушылган. 1867 елда [[Александр II]] Алеут утрауларын Аляска белән бергә [[АКШ]]ка сатып җибәргән.
+Алеут утраулары 18 гасыр уртасында [[Русия империясе]]нә кушылган. 1867 елда [[Александр II]] Алеут утрауларын Әләскә белән бергә [[АКШ]]ка сатып җибәргән.
 елда утрауларның көнбатыш өлеше японнар тарафыннан басып алынган; 1943 елда аны американ-канад десанты бәреп чыгарган.
 <gallery align="center" widths="215px">