Nant färmanı
Nant färmanı yäki Nant ediktı (frantzuzça l'édit de Nantes) — 1598 yılda Fransa protestantlar-hugenotlarına dini xoquqların birgän qanun.
Färmannıñ çığaruı utız yıllıq Fransa Dini suğışların tämamlağan häm "böyek ğasır" digän tınıçlıq çorına nigez salğan.
Fransa patşası Henrix IV şuşı färmannı Nant şähärendä raslağan (13 aprel, 1598), läkin 1685 yılda Lüdovik XIV färmannı yuqqa çığarğan.
Nant färmanı 93 mäddä häm 35 serle qarardan tora. XVI ğasırda Nant ediktı Awrupada dinnärgä tigez qaraşlı, iñ tüzemle qarawçı färman bulğan.
Nant ediktı näticäsendä qaçaqlar Watanğa qaytalar, hugenotlarda 200 kirmän qaldırılğan, töp kirmännäre: La-Roşel, Somür, Montoban.
Rim papası ediktnı "gönahlı" dip atağan.
Läkin Henrix IV barlıq parlamentlarda ediktnı raslarğa mäcbür itkän.
Beterü
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1661 yıdan dini ezärlekläwlär yänä başlana. Küp kenä protestantlar çirkäwläre cimerelä başlıy.
1685 yılda Lüdovik XIV Fonteblo ediktın imzalap, Nant färmanın yuqqa çığara.
Näticädä hugenotlar çirkäwläre, mäktäpläre cimerelä, protestantlar Frantsidän qaçalar, säwdä häm iqtisad töşä.
Ädäbiät
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Эдикт Нантский // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Élie Benoit, «Histoire de l’Édit de Nantes»;
- Bernard, «Explication de l’Édit de Nantes» (H., 1666);
- Абрамсон М. Л., Гуревич А. Я., Колесницкий Н. Ф. История средних веков. — М., 1964.
- Зикен, Б. Фердинанд I. // Кайзеры. Сост. Шиндлинг А., Циглер В. — Ростов-на-Дону, 1997. ISBN 5-222-00022-2
- Колер, А. Карл V. // Кайзеры. Сост. Шиндлинг А., Циглер В. — Ростов-на-Дону, 1997. ISBN 5-222-00022-2
- Прокопьев, А. Ю. Германия в эпоху религиозного раскола: 1555—1648. — СПб, 2002. ISBN 5-93762-014-3