Ферапонтово Белозерский монастыре
| Ферапонтово Белозерский монастыре | |
| рус. Ферапонтов Белозерский монастырь | |
| Нигезләнү датасы | 1398 |
|---|---|
 | |
 | |
| Дәүләт |
 Россия Россия империясе СССР Рус дәүләте |
| Административ-территориаль берәмлек | Ферапонтово[d] |
| Епархия | Московская епархия[d] |
| Архитектура стиле | русская архитектура[d] |
| Входит в состав списка памятников культурного наследия | Культурное наследие России/Вологодская область/Кирилловский район[d] |
| Мирас статусы | Бөтендөнья мирасы һәм федераль әһәмияттәге Россия мәдәни мирас объекты[d][1] |
| Рәсми веб-сайт | ferapontov-monastyr.ru |
| Бөтендөнья мирасы исемлегенә кертелү критерие | (i)[d][2] һәм (iv)[d][2] |
 | |
 Ферапонтово Белозерский монастыре Викиҗыентыкта | |
Ферапонтово Белозерский монастыре — Вологда өлкәсенең Кириллов районы Ферапонтово авылында урнашкан Рус православие чиркәвенең Вологда епархиясе ирләр монастыре; рус төньягының XIV гасырда нигез салынган борынгы монастырьларының берсе. 400 ел дәвамында ул Белозерск краеның иң мөһим мәдәни һәм дини агарту үзәге булып торган. Хәзерге вакытка кадәр монастырь XIV-XVII гасырлар корылмаларында һәм танылган иконоязмачы Дионисия рәсемнәрендә килеп җитә. Анда монахлар традициясе XX гасыр башында Россиядә Дәүләт төзелешен алмаштыру нәтиҗәләре белән өзелә. Совет чорыннан бирле Ферапонтов монастырендә Кирилло-Белозер музей-тыюлыгының филиалы фресок Дионисий музее урнашкан. ЮНЕСКО сессиясе 2000 елда монастырьны Бөтендөнья мирасы исемлегенә кертә.
Урыны[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Кирилловтан 20 км төньяк-көнчыгышка таба һәм Вологдадан 120 км төньяк-көнбатышка таба урнашкан монастырь ике күл — Ферапонтов һәм Спас күлләре арасындагы калкулыкта төзелгән. Ферапонтово авылы, күбесенчә, монастырьның капма-каршы ярында урнашкан. Монастырь әйләнә-тирә мохит өстендә өстенлек итә, әмма үзенең камера күләме һәм матур стиле аркасында ул, аның якын күршесе — Кирилло Белозерский монастыре кебек, аерылып тормый.
Архитектура[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Монастырьнең Ферапонтово ансамбле матурлык, чынлык, төрле гасырлар архитектура эшлеклеләре килештерелгән булуы белән уникаль. Ансамбльнең идеясе - архитектура һәм матур образларда ходай темасын ачу.
Рус һәм дөнья мәдәнияте өчен Богородица Рождество соборы аерым әһәмияткә ия. Елъязма тексты нигезендә, ул төньяк ишекнең тышында Дионисий һәм аның уллары тарафыннан 1502 елның 6 августыннан 8 сентябренә кадәр язылган.
Аның мәйданы 600 м2. Ул останың бердәнбер документаль расланган язмасы булып тора. Дионисий дивар рәсеменең индивидуальлеге - чәчәкләрнең кабатланмас йомшак тональ байлыгында, соборның архитектура әгъзалары белән бергә күп санлы сюжетларның ритмик гармониясендә. Сюжет цикллары һәм аерым композицияләр арасында үзара бәйләнешнең үзенчәлекләре собор эчендә дә, тышкы яктан да, колористик күптөрлелек һәм фәлсәфи тирәнлеге Богородица Соборы стенописиесенең әһәмиятен билгели. Православие даирәсе һәйкәлләре арасында собор стенописы беркайчан да яңартылмаган, авторлык рәсеменең тулы сакланышы белән аерып тора.
Дионисий рәсемле ферапонтлар монастыре XV-XVII гасыр рус төньяк монастырь ансамбленең сирәк сакланышы һәм стильле бердәмлеге үрнәге булып тора. Монастырьнең Ферапонтов ансамбле XVII гасырдан бирле диярлек үзгәрмәгән табигый тирә-як ландшафты белән гармонияле бердәмлекнең ачык мисалы.
Монастырьнең рус төньягындагы бердәнбер биналары декор һәм интерьерларның барлык характерлы үзенчәлекләрен саклап калган. Монастырь ансамбле XVI гасыр башыннан Россиядә тулысынча сакланган бердәнбер архитектура һәм дивар язу үрнәге.
Сак статусы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Монастырь федераль дәрәҗәдәге тарих һәм мәдәният һәйкәле, шулай ук Вологда өлкәсе территориясендә бердәнбер ЮНЕСКО Бөтендөнья мирасы һәйкәле булып тора. Дионисий фрескалары музее «Кирилло-Белозер тарихи-архитектура һәм сәнгать музей-тыюлыгы» (КБИАХМЗ) филиалы булып тора.
Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Семенищева Е. В. Можайский Лужецкий Рождества Пресвятой Богородицы Ферапонтов монастырь. — М: Историко-просветительское общество памяти преподобного Ферапонта, 2008. — С. 11. — ISBN 978-5-903848-01-0.
- Выголов В. П., Удралова Н. В. В край белых ночей: Вологда. Кириллов. Ферапонтово. Белозерск. Вытегра. Петрозаводск. Кижи. Марциальные воды. Кондопога. Кивач: Путеводитель. — М.: Профиздат, 1986. — 320 с. — (Сто путей — сто дорог). — 100 000 экз.
- Протоиерей Алексий Мокиевский. Святые камни Русского Севера // Вест. нац. парка «Русский Север». — 2007. — № 5.