Çikago

Şähär Çikago ингл. Chicago Bayraq Gerb Bayraq Gerb İl AQŞAQŞ Ştat İllinoisİllinois Töbäk Kuk Koordinatalar 41°54′ т. к. 87°39′ кб. о. Mer Ram İ. Emmanuel Nigezlände 1795 Mäydan 606,1 km² Märkäz bieklege 179 m Xalıq sanı 2 714 856 keşe (2012) Aglomeratsiä 9 522 434 keşe UTC UTC-6 Telefon kodı 312, 773, 872 Räsmi säxifä http://cityofchicago.org [[Файл:|300px|Çikago (Җир)]]

Çikago (ингл. Chicago) - xalıq sanı buylap AQŞ öçençe şähäre (Nyu-Yorktan häm Los-Ancelestan soñ), AQŞnıñ ikençe aqça üzäge, Tönyaq Amerikanıñ iñ zur transport töyene.

Miçigan küle tönyaq-könbatış yarında, İllinois ştatında urnaşa.

Kuk Kaunti (töbäge) idärä üzäge.

Xalıq sanı - 2 896 000 keşe (2000), şähär yanı belän (Zur Çikago) 10 mln. keşe.

Urta Könbatış iqtisadi, sänäği, mädäni, transport üzäge bulıp sanala.

Qayçaqta "İkençe Şähär" yäki "Cillär şähäre" dip yörtelä.

İsem

Çikago - «shikaakwa» iseme mayami-illinois indeets qäbiläläre telendä "qırğıy suğan" digän süz.

Başqa yurama buyınça Çikago - indeets telendä "skunk" - közän digän süz.

Tarix

1674 yılda bügenge Çikago urınında iezuit Jak Markett missioner postına nigezli.

1856 yılda AQŞnıñ berençe şähär kanalizatsiäse tözelä.

1871 yılda yanğın zur zıyan kiterä.

1885 yılda dönyanıñ berençe "küktırnawçı"sı - küp qatlı yortı tözelgän.

1892 yılda Çikago ünivirsitite açıla.

1893 - Bötendönya kürgäzmäse ütkärelä.

1900 yılda - Çikago yılğası borıla.

1920 yılda - oyışqan cinäyätlelek üsä, meñ artıq banda bulğan.

1942 yılda Manxetten proyektında berençe atom-töş reaktsiäse ütkärelä.

Çikago şähärendä AQŞnıñ iñ zur binası - "Sirs-tawer" urnaşa.

Şähär klimatı

Çikago klimatı
Kürsätkeç	Ği	Fev	Mar	Apr	May	İün	İül	Avg	Sen	Okt	Noya	Dek	Yıl
Absolüt maksimum,  °C	19,4	23,9	31,1	32,8	36,7	40,0	40,6	38,9	38,3	34,4	27,2	21,7	40,6
Urtaça maksimum, °C	−0,6	1,8	8,1	15,0	21,1	26,5	28,9	27,7	23,8	16,8	9,0	1,6	15,0
Urtaça temperatura, °C	−4,6	−2,4	3,3	9,4	15,1	20,5	23,3	22,4	18,1	11,4	4,6	−2,4	9,9
Urtaça minimum, °C	−8,6	−6,6	−1,6	3,8	9,1	14,5	17,7	17,2	12,4	6,0	0,2	−6,3	4,8
Absolüt minimum, °C	−32,8	−29,4	−24,4	−13,9	−2,8	1,7	7,2	5,6	−1,7	−10	−18,9	−31,7	−32,8
Yawım-töşem norması, mm	44	46	64	86	94	88	94	125	82	80	80	57	940

Sıltamalar

• Räsmi sayt(ингл.)