Маҗар кенәзлеге
| Маҗар кенәзлеге маҗар. Magyar Fejedelemség | |||||||||
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Башкала | Эстергом һәм Секешфеһервар | ||||||||
| Тел(ләр) | маҗар теле | ||||||||
| Нәсел | Арпадлар | ||||||||
| Бөек кенәз | |||||||||
| - якынча 895 — 907 | Арпад | ||||||||
| - 907—947 | Жольт | ||||||||
| - 947—955 | Файс | ||||||||
| - 955—970 | Такшонь | ||||||||
| - 970—997 | Геза | ||||||||
| - 997—1000 | Иштван | ||||||||
.svg)
.svg)
Маҗар кенәзлеге (маҗар. Magyar Fejedelemség) — Урта Дунай түбәнлегендә беренче маҗар дәүләте, якынча 895 елда нигезләнгән.
Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Барлыкка килү[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
890 ел тирәсендә хазарлар һәм угызлар басымы астында бөҗәнәк кабиләләренең бер өлеше Волга аша чыккан һәм монда күчеп йөрүче маҗарларны кыса башлаган. Нәтиҗәдә, маҗарлар Леведияне калдырырга һәм көнбатышка Днепр аша күченергә мәҗбүр булганнар. «Gesta Hungarorum» хроникасы мәгълүматлары буенча, Кенәз Альмош аталган түгел рус кенәзен (бәлки, Олегны) тар-мар иткән, аны Киевта камап алган һәм руслар аңа 10 мең көмеш марка түләгәннән соң гына китәргә ризалашкан[1].
Маҗарларның Днепрның уң ярында пәйда булуы Болгария белән конфликтка китергән. Бу вакытта Болгар патшасы Симеон Византия белән сугыш алып барган, әмма моңа карамастан, маҗарлар тар — мар ителгәннәр һәм көнбатышка, Карпатлар артына — Паннониягә хәрәкәтләрен дәвам итәргә мәҗбүр булганнар.
906 ел тирәсендә маҗарлар, Бөек Морав дәүләте калдыкларын тар-мар итеп, Паннон тигезлеген басып алганнар.
Маҗар патшалыгы барлыкка килгәнче[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
 |
Бу мәкалә бүлеге әлегә язылмаган. Монда аерым махсус бүлек куела ала. Сез аны язып Википедиягә ярдәм итә аласыз.
|
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ Сахаров А. Н. «Мы от рода Русского…» Рождение русской дипломатии 2014 елның 6 гыйнвар көнендә архивланган.
Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Kozma, Gábor (Editor) (2011-12). New Results of Cross-Border Co-operation. The Department of Social Geography and Regional Development Planning of the University of Debrecen; et al.. әлеге чыганактан 2012-04-26 архивланды. 2012-06-02 тикшерелгән. ISBN 9789638916730
- Magyar Néprajz IV(ингл.) / Balassa, Iván. — Budapest: Akadémiai Kiadó, 1997. — ISBN 963-05-7325-3.
- Berend, Nora; Urbańczyk, Przemysław; Wiszewski, Przemysław. Central Europe in the High Middle Ages: Bohemia, Hungary and Poland, c. 900-c. 1300(ингл.). — Cambridge University Press, 2013. — ISBN 978-0-521-78156-5.
- Madgearu, Alexandru {{{башлык}}}(ингл.) // Byzantinoslavica : journal. — Т. 66. — С. 119—138.
- Madgearu, Alexandru {{{башлык}}}(ингл.) // Acta Musei Napocensis : journal. — Т. 54. — № 2. — С. 1—16.
- Wolf, Mária; Takács, Miklós. Sáncok, földvárak" ("Ramparts, earthworks") by Wolf; "A középkori falusias települések feltárása" ("Excavation of the medieval rural settlements") by Takács // Régészeti Kézikönyv(ингл.) / Müller, Róbert. — Magyar Régész Szövetség, 2011. — P. 209—248. — ISBN 978-963-08-0860-6.
- Wolf, Mária. A borsodi földvár(ингл.). — Művelődési Központ, Könyvtár és Múzeum, Edelény, 2008. — ISBN 978-963-87047-3-3.