Эркин Вахидов

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Эркин Вахидов latin yazuında])
Эркин Вахидов

Туу датасы: 28 декабрь 1936(1936-12-28)
Туу урыны: Алтыарыкский район[d], Фәрганә вилаяте, Үзбәкстан ССР, СССР
Үлем датасы: 30 май 2016(2016-05-30) (79 яшь)
Үлем урыны: Ташкәнт, Үзбәкстан
Эшчәнлек төре: драматург, шагыйрь, сәясәтче

Эркин Вахидович Вахидов (үзб. Erkin Vohidovich Vohidov; 28 декабрь, 1936, Алтарык районы, Фергана өлкәсе, Үзбәк ССР, СССР - 2016 елның 30 мае, Ташкент, Үзбәкстан [1]) - Үзбәк Совет шагыйре, драматург, җәмәгать һәм дәүләт эшлеклесе, Үзбәкстан Герое, Үзбәкстан ССР халык шагыйре, Хәмзә исемендәге Үзбәкстан ССР дәүләт премиясе лауреаты .

Биография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Фергана өлкәсенең Алтыярк районында укытучы гаиләсендә туган.

1960 елда ул Ташкент дәүләт университетының филология факультетын тәмамлый. Аны тәмамлагач, Еш Гвардия нәшрияты редакторы (1960-1963) һәм баш мөхәррире (1975-1982) булып эшли; Гафур Гөлям исемендәге әдәбият һәм сәнгать нәшриятының редакторы, баш мөхәррире (1963-1970) һәм директоры (1985-1987); 1982 дән 1985 елга кадәр булган беренче [2] "Ешлик" журналының баш мөхәррире.

1990 елдан ул җәмәгать һәм дәүләт эшчәнлеге белән шөгыльләнә:

  • 1990 - 1995 - Үзбәкстанның Югары Советы комитеты председателе,
  • 1995 - 2005 - Үзбәкстан Республикасының Олий Мәҗлеснең Халыкара мөнәсәбәтләр һәм парламентара мөнәсәбәтләр комитеты председателе,
  • 2005 - 2009 - сенат Олий Мәҗлеснең Фән, Мәгариф, Мәдәният һәм Спорт Комитеты Рәисе [3].

1999 елда аңа Үзбәкстан Герое исеме бирелде [4].

Иҗаты[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Мәктәптә укыганда ул беренче шигырьләрен яза башлый. Эркин Вахидовның "Таң сулышы" әсәрләренең беренче җыентыгы 1961 елда дөнья күрә. Шагыйрьнең алдагы җыентыклары ел саен диярлек басылып чыга - "Сезнең өчен җырларым" (1962), "Йөрәк һәм акыл" (1963), "Минем йолдызым" (1964), "Отзвук" (1965), "Лирика" (1966) ), "Яшьлек диваны" (1969), "Яктылык" (1970), "Бүгенге яшьләр" (1971).

Шагыйрь Роберт Рождественский Эркин Вахидов иҗатын югары бәяли.

Ул үзен төрле жанрларда сынап карый - эпик, публицистик, ләкин җырга күбрәк омтыла. Аның күпчелек шигырьләре Үзбәк җырчылары башкарган җырлар буларак билгеле. Соңрак язылган эшләре аның беренче эшләреннән шактый аерылып тора, ул элек аның иҗатына хас лаконизм һәм интонацияләрдән арына. Бу чорда "Мәхәббәт" (1976), "Тере планеталар" (1978), "Көнчыгыш яр" (1982), "Нәселгә хәбәр" (1983), "Йокысызлык" (1985), "Газаплар" (1991), "Ачы хакыйкать яхшырак" (1992) җыентыклары дөнья күрә.

Эркин Вахидов "Җир хыялы", "Чатырда язылган шигырь", "Тугрылык", "Үлемсезләр күтәрелеше", "Җиңүче һәм Чәчтараш", "Алтын" пьесаларына аның иҗатына карый. "Дивар ", "Истанбул трагедиясе ", " Икенче талисман" [5] пьесаларын яза.

Үзбәк теленә Гетеның "Фауст" әсәрен, С. Есенин, А. Твардовский, М. Икбала, Р. Гамзатова, Г. Эминс һәм башка бик күп шагыйрьләрләрең шигырьләрен тәрҗемә итә.

Бүләкләре һәм мактаулы исемнәре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Үзбәкстан герое (1999)
  • "Буюк Хизматлари Учун" ордены (1996)
  • "Дустлык" ордены (1994)
  • Үзбәкстан халык шагыйре (1987)
  • Хәмзә исемендәге Үзбәкстан ССР дәүләт премиясе лауреаты (1983)

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. Скончался Эркин Вахидов
  2. Биография Эркина Вахидова, Archived from the original on 2015-11-26, retrieved 2021-08-11 
  3. Руководство страны соболезнует в связи с кончиной Эркина Вахидова
  4. 10 писателей современного Узбекистана. әлеге чыганактан 2015-11-25 архивланды. 2015-11-26 тикшерелгән.
  5. Эркин Вахидов, Archived from the original on 2016-02-01, retrieved 2021-08-11