Ак куян
| Ак куян | |
 | |
| Кыскача исем | L. timidus |
|---|---|
| Халыкара фәнни исем | Lepus timidus L., 1758[1][2][3] |
| Таксономик ранг | төр[1][2][3] |
| Югарырак таксон | Lepus[d][2] |
| Таксонның халык атамасы | Mountain Hare[4][5], Liebre Variable[4], Lièvre Variable[4], Arctic Hare[4], Blue Hare[5], Eurasischer Schneehase[5], metsäjänis[6], заяц-бяляк, Mountain hare[7], القوَّاع الجبلي, القوَّاع الأزرق, sneeuwhaas, 雪兔, Iepure alb, Iepure al zăpezilor, Iepure polar, Iepure al Alpilor, Iepure de munte, Iepure albastru, Iepure de zăpadă, hare һәм llebre de tundra[8] |
| Макималь гомер озынлыгы | 18 ел[9] |
| Йөклелек чоры | 50 тәүлек[10] |
| ХТСБ саклану статусы | югалу куркынычы иң аз булган[d][11] |
 | |
| Яшәү тирәлеге | Травянистые сообщества[d] |
| Нинди вики-проектка керә | ВикиПроект Инвазив биология[d] |
| Тәүлек циклы | ночной[d] |
 Ак куян Викиҗыентыкта | |
Ак куян (лат. Lepus timidus) — куяннар ыругы куянсыманнар отрядына керүче хайван.
Ак куян — чагыштырмача эре хайван. Аның киң табаннары куе йон белән каймалап алынган, бу аңа кар өстендә батмыйча чабарга ярдәм итә. Төсе сезонга карап үзгәрә: җәен — мехы коңгырт-көрән, корсак асты ак; кышын ап-ак төскә керә, колак очлары гына кара кала. Күбрәк вакытын урман буйларында, сирәк агачлыкларда, куаклыклар һәм яшь агач араларында уздыра. Азыкны, нигездә төнлә эзли, көндезен куак астына качып яки әрәмәлекләрдә посып ята.
Үр куяныннан кечерәк. Һәр ике төре елына 2—3 тапкыр үрчем бирә. Куян балалары җитлегеп туа: күзләре ачык, тәне йон белән капланган була. Ана куян үз балаларын гына түгел, читләрне дә имезә. Сөте бик куе (майлылыгы 15 % ка җитә) һәм куян баласына, ныгып китү өчен, берничә тапкыр имү җитә, аннан ул үзе үлән белән туклана башлый.
Куяннар ау объекты булып тора, ите ашарга яраклы, ә тиресеннән төрле мех әйберләр тегәләр.
Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Рәхимов И.И. , Ибраһимова К.К., Татарстанның үсемлекләр һәм хайваннар дөньясы. бит 190.
- ↑ 1,0 1,1 Integrated Taxonomic Information System — 1996.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference / D. E. Wilson, D. M. Reeder — 3 — Baltimore: JHU Press, 2005. — 35, 2142 p. — ISBN 978-0-8018-8221-0
- ↑ 3,0 3,1 Smith A. T., Xie Y., Lunde D. P. et al. A Guide to the Mammals of China. / A. T. Smith, Y. Xie — Princeton: Princeton University Press, 2008.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Кызыл китап — 1964.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Cole T. C. H. Wörterbuch der Säugetiernamen - Dictionary of Mammal Names — 2015. — ISBN 978-3-662-46270-6 — doi:10.1007/978-3-662-46270-6
- ↑ Finnish Biodiversity Information Facility — 2012.
- ↑ Wildscreen ARKive — 2003.
- ↑ http://www.sabencia.net/nomenclator.php
- ↑ Angerbjorn A., Flux J. E. C. Lepus timidus // Mamm. Species — ASM, OUP, 1995. — ISSN 0076-3519; 1545-1410 — doi:10.2307/3504302
- ↑ Grzimeks Enzyklopädie — 1 — M: Kindler Verlag, 1988.
- ↑ The IUCN Red List of Threatened Species 2022.2