Картвелология

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Картвелология latin yazuında])

Картвелология яки картвелистика, грузиноведение (гөрҗ. ქართველოლოგია) — междисциплинарная регионоведческая фән, сконцентрированная бу комплекслы өйрәнү , Грузия, фән турында , Грузия, Картвелистика мөһим өлеше кавказоведения. Шул тар мәгънәдә, лингвистик специализация бу өйрәнүдә картвельских телләрен. Картвелолог — эксперт специализация" Грузия. Кайчагында әлеге термин билгели шул тар мәгънәдә (картвелистика) — ничек фәнгә, ул өйрәнә грузинскую филологию һәм әдәбияты.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Грузия (Сакартвело), бикчура борынгы Колхиды һәм Иберии, ята чигендә Европа һәм Азия, көнчыгыш нче Кара диңгез, көньяк-көнбатыш өлешендә, Кавказ.

Царство Картли, упоминаемое " классик чыганакларына, ничек Иберия, леп на рубеже IV—III ст. к. ф. к. е, якынча территориясендә заманча, Грузия. Раслаган тарихы ил белән башлана, шул ук вакыт.

1991 елдан башлана тарихы бәйсез заманча Грузия. Бүген ул географик, икътисади һәм мәдәни мостом арасында Востоком һәм Көнбатышы.

Соңгы дистә елларда картвелология белән кызыксыну арта бара. Перспектив темаларга фәнни эшләнмәләрне:

  • грузино этногенезе һәм урта гасыр Грузия проблемалары контекстында мәдәни һәм сәяси мөнәсәбәтләре белән көнбатыш һәм көнчыгыш илләре;
  • грузинского теленең оригиналҗлеге һәм аның белән элемтә гаиләләре индоевропейских һәм семитских телләрен;
  • грузин мифлар һәм грузин-кавказ дөнья классик мифологии;
  • турыдан-туры яки типологические мөнәсәбәтләр бай грузин әдәби традицияләр белән византийской һәм көнчыгыш әдәбият, параллели белән европа идеясе Торгызу, элемтә белән заманча европа һәм рус әдәбият һәм моннан шундый.

Тагын башында ХV гасыр. ауропалылар инде элегрәк тамаша турында Кавказ ярдәмендә «Китабында өйрәнү дөнья» Йогана де Галонифонтибуса[1]. Соңрак кызыксыну Грузия туды ярдәмендә странствии Кавказом француз ботаника Жозефа Питтона де Турнефора һәм тарихи изысканиям царевичаТеймураза Багратиона. Башы научному өйрәнү грузин тарих һәм археология положил француз Марий Иванович Броссе.

Бүгенге көндәге картвелология[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Хәзер территориясендә Грузия бар кайбер үзәкләр һәм берләшмәләр, призванных популярлаштырырга үз мәдәни мирасы. Фонд картвельских (грузинских) тикшеренүләрнең нигезе булып тора Үзәге эшчәнлеген картвельских тикшеренүләр (нигез салына һәм 1992 елда). Үзәге картвельских тикшеренүләр эшләп килә Тбилисском дәүләт университетында ничек мөстәкыйль мәдәни-белем бирү бүлекчәсе. Үзәге ирешњ үстерүгә булышлык күрсәтү грузин мәдәният һәм үстерү картвелологии буларак, халыкара дисциплинасын. Ул координацияли тикшеренүләр һәм ярдәм итә, чит студентларга һәм галимнәргәбелән шөгыльләнә торган картвелологией. Бу бердәнбер Үзәк картвелистических тикшеренүләр дөньяда[2].

Моннан тыш, актив ярдәме белән филология фәннәре докторы, профессор Элгуджи Хинтибидзе (Институты грузин әдәбияты) төзелгән Мәктәп картвелологии, халыкара ассоциациясенә ярдәм картвелологии, фәнни журналы «Картвелолог» (грузинском һәм инглиз телләрендә)[2].

Һәр биш ел Тбилиси уза симпозиумнар картвелологии, кая җыела әйдәп баручы картвелисти дөньяның төрле илләреннән килгән. 2016 елда VII Халыкара картвелология симпозиумы[3].

Танылган картвелологлар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Давид Чубинашвили (1814-1891)
  • Броссе, Марий Иванович (1802-1880)
  • Хаханов, Александр Соломонович
  • Джавахишвили, Иван Александрович
  • Меликишвили, Георгий Александрович
  • Дюмезиль, Жорж
  • Туманов, Кирилл Львович
  • Лэнг, Дэвид Маршалл
  • Климов, Георгий Андреевич
  • Жгенти, Сергей Михайлович
  • Алиев, Диләрә Алекпер кызы (1929-1991)

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

ИОАНН ДЕ ГАЛОНИФОНТИБУС. КНИГА ПОЗНАНИЯ МИРА

Зардашвили Н. Картвелолог я, картвелолог… // Русский клуб.

Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ИОАНН ДЕ ГАЛОНИФОНТИБУС. КНИГА ПОЗНАНИЯ МИРА
  2. 2,0 2,1 Error on call to Template:cite web: Parameters url and title must be specified.
  3. Зардашвили Н. Картвелолог я, картвелолог… 2018 елның 14 апрель көнендә архивланган. // Русский клуб.