Пир (Зәрдөштлек)

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Пир (Зәрдөштлек) latin yazuında])
Викибирелмәләрнең буш элементы

Пир (Фарсыча:پیر) Фарсы телендә гадәттә Зәрдөштлек диненең дини сәфәр кылу урынына карый торган төшенчә. Пирлар асаба тугърылык урыннарыннан төп табыну үзәкләренә кадәр була.[1] Алты иң яхшы мәгълүм булган пирлар арасында алты тау пиры, алар Иранда, Йәзд шәһәрендә һәм аның тирәсендә урнашкан: Сети Пир, Пир-э Сабз, Пир-э Нараки, Пир-э Бану, Пир-э Херишт һәм Пир-э Нарестан.[2] Шулай да, пирлар Кирманны, Ширазны һәм Тәһранны кертеп Фарсы дөньясының шәһәрләрендә табылырга мөмкин.[3] [4][5]

Пир корылышы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Зәрдөштлек дини архитектурасында универсаль кору принцибы юк; нәтиҗәдә, һәр пирның үз уникаль структуралары һәм хасиятләре бар. Шулай да, күп пирлар ия булган билгеле алынмалар бар, мәсәлән, атар яки изге утларны урнаштыру өчен алтарь-сыман структура. Тау пирларында изге урыннар еш зур таш яки каты таш кыя кисәге формасын ала. Зуррак изге урыннарның күбе табигый су чыганагы янында урнашкан, шуларның сулары шулай ук изге булып танылырга мөмкин. Пир янында еш чинар агачлары яки кипарислар табылырга мөмкин. Бу агачларга еш декоратив, очраклы рәвештә катлаулы текстиль гирляндалар формасы теләк тасмалары тагыла.

Хәзерге практикалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Традицион рәвештә, пилигримнар пирларда киткәнгә кадәр өч көн уздыралар. Бердәнбер чыгарылма булып Пир-э Сабз тора, биредә табынучылар арасында 15 июньнән 18 июньгә кадәр калу киң таралган, бу дини сәфәрнең традицион даталары. Ванкуверда Зәрдөштлек җәмәгате ел саен тауларда 13 июньдә махсус урында җыела һәм Пир-э Сабзның үзенә сәяхәт иткән кебек ритуалларын һәм традицияләрен практикалый. Бу җәмәгать дини сәфәр кылу көннәрен шул рәвешле 1999 елдан бирле башкара.

Шулай ук карарга мөмкин[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. Aspandyar Sohrab Gotla (2000). "Guide to Zarthoshtrian historical places in Iran." University of Michigan Press. LCCN 2005388611 pg. 164
  2. Zoroastrian Sacred Sites.
  3. Aspandyar Sohrab Gotla (2000). "Guide to Zarthoshtrian historical places in Iran." University of Michigan Press. LCCN 2005388611 pg. 47
  4. http://www.vohuman.org/SlideShow/Firuzabad/Firuzabad00.htm
  5. G. Gropp, "Die rezenten Feuertempel der Zarathustrier (II)", Archaeologische Mitteilungen aus Iran N.F.4, 1971 pp. 263-288 (German)