Родмонга Потапова
Родмонга Потапова | |
---|---|
Туган | 27 апрель 1936 (88 яшь) Улан-Батор, Монголия Халык Республикасы[d] |
Ватандашлыгы | СССР Россия |
Әлма-матер | Мәскәү дәүләт лингвистика университеты[d] |
Һөнәре | галим, телбелгеч, университет профессоры |
Эш бирүче | Мәскәү дәүләт лингвистика университеты[d] |
Гыйльми дәрәҗә: | филология фәннәре докторы[d] |
Потапова Родмонга Кондратьевна (27 апрель 1936 ел, Улан-Батор) — ССРБ һәм Россия тел белгече. Филология фәннәре докторы (1983), профессор (1987), Россия Федерациясенең атказанган югары мәктәп хезмәткәре, хөрмәтле вице-президенты, Фонетика фәннәре буенча Халыкара җәмгыятьнең (ISPhS) мактаулы вице-президенты, гамәли һәм эксперименталь лингвистика кафедрасы мөдире, МГУ-ның гамәли һәм математик лингвистика институты директоры.
Биографиясе
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1954 елда Мәскәүнең Краснопресненский районындагы 92-нче урта мәктәпне алтын медаль белән тәмамлый. Бер үк вакытта П. И. Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваториясендә укый.
1959 елда Морис Торез исемендәге Мәскәү дәүләт чит ил телләре институтының немец теле факультетын тәмамлый (хәзер МГЛУ-Мәскәү дәүләт лингвистика университеты). 1959—1963 елларда — гомуми һәм роман−герман тел гыйлеме кафедрасы аспиранты (гыйльми җитәкчесе — профессор Н. А. Слюсарев).
1963 елдан алып МГЛУ-да эшли.
1965 елда ул «Различные типы слогов стека (экспериментально−фонетические исследование)» темасына Морис Торез исемендәге Мәскәү дәүләт чит ил телләре институтында кандидатлык диссертациясе яклый. 1981 елда А. А Жданов исемендәге Ленинград дәүләт университетының филология факультетында «Сегментно-структурная организация речи (экспериментально-фонетическое исследование)» темасына докторлык диссертациясе яклый.
Күп еллар дәвамында ул «Speech and Computer» (SPECOM) Халыкара конференциясен оештыру һәм аны үткәрү буенча комитетның әгъзасы.
1995 елдан алып Мартин-Лютер исемендәге Галле-Виттенберг университеты (Галле каласы, Алмания) белән хезмәттәшлек итә; 2013 елның гыйнварыннан Р. К. Потапова Галле-Виттенберг университетының речеведение буенча гыйльми совет әгъзасы булып тора. Сөйләм коммуникациясе буенча Халыкара ассоциация чикләрендә (ISCA — International Association Communication Speech) Көнчыгыш Аурупа илләрендә бу юнәлештә гыйльми тикшеренүләр буенча координатор булып тора.
550-дән артык фәнни хезмәте бар. Р. К. Потапова җитәкчелегендә75 кандидатлык һәм 9 докторлык диссертациясе язылган һәм якланган.
Уллары: Вл. В. Потапов һәм Вс. В. Потапов.
Төп эшләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Потапова Р. К. Слоговая фонетика германских языков. — М.: Высшая школа, 1986.
- Златоустова Л. В., Потапова Р. К., Трунин-Донской В. Н. Общая и прикладная фонетика. — М.: Изд-во МГУ, 1986.
- 2-е изд., перераб. и доп.: Златоустова Л. В., Потапова Р. К., Потапов В. В., Трунин-Донской В. Н. Общая и прикладная фонетика. — М.: Изд-во МГУ, 1997. — ISBN 5-211-03041-9
- Потапова Р. К. Речевое управление роботом: Лингвистика и современные автоматизированные системы. — М.: Радио и связь, 1989.
- 2-е изд., доп.: Потапова Р. К. Речевое управление роботом: Лингвистика и современные автоматизированные системы. — М.: КомКнига, 2005. — ISBN 5-484-00035-1
- 3-е изд.: Потапова Р. К. Речевое управление роботом: Лингвистика и современные автоматизированные системы. — М.: УРСС, 2012. — ISBN 978-5-484-01303-6
- Потапова Р. К., Линднер Г. Особенности немецкого произношения. — М.: Высшая школа, 1991. — ISBN 5-06-001061-9
- Потапова Р. К. Тайны современного Кентавра. Речевое взаимодействие «человек-машина». — М.: Радио и связь, 1992. — ISBN 5-256-00877-3
- 2-е изд.: Потапова Р. К. Тайны современного Кентавра. Речевое взаимодействие «человек-машина». — М.: Изд-во УРСС, 2003. — ISBN 5-354-00447-0
- Potapowa R.K. Das Aussprachewörterbuch der Deutschen Sprache. — M.: Помовский и партнеры, 1994. (на нем. яз.) — ISBN 5-87232-043-4
- Потапова Р. К. Речь: коммуникация, информация, кибернетика. — М.: Радио и связь, 1997. — ISBN 5-256-01126-X
- 2-е изд., доп.: Потапова Р. К. Речь: коммуникация, информация, кибернетика. — М.: Изд-во УРСС, 2001. — ISBN 5-8360-0350-5
- 3-е изд., доп.: Потапова Р. К. Речь: коммуникация, информация, кибернетика. — М.: Изд-во УРСС, 2003. — ISBN 5-354-00368-7
- 4-е изд., доп.: Потапова Р. К. Речь: коммуникация, информация, кибернетика. — М.: Изд-во УРСС, 2010. — ISBN 978-5-397-00391-9
- изд. стереотип.: Потапова Р. К. Речь: коммуникация, информация, кибернетика. — М.: Изд-во УРСС, 2015. — ISBN 978-5-397-04715-9
- Потапова Р. К. Новые информационные технологии и лингвистика. — М.: МГЛУ, 2002. — ISBN 5-85941-079-4
- 5-е изд.: Потапова Р. К. Новые информационные технологии и лингвистика. — М.: Изд-во УРСС, 2012. — ISBN 978-5-397-03206-3
- 6-е изд.: Потапова Р. К. Новые информационные технологии и лингвистика. — М.: Изд-во УРСС, 2016. — ISBN 978-5-9710-2395-1
- Potapova R.K., Shigina E.V. New information technologies in foreign language learning today. — Moscow, 2003. — ISBN 5-85941-016-6
- Потапова Р. К., Потапов В. В. Семантическое поле «Наркотики»: Дискурс как объект прикладной лингвистики. — УРСС, 2004. − 192 с. − ISBN 5-354-00775-5
- Потапова Р. К., Потапов В. В. Язык, речь, личность. — М.: Языки славянской культуры, 2006. — ISBN 5-9551-0123-3
- Potapova, Rodmonga K; Potapov, Vsevolod V. Kommunikative Sprechtätigkeit. Russland und Deutschland im Vergleich. — Köln, Weimar, Wien: Böhlau Verlag, 2011. (на нем. яз.) — ISBN 978-3-412-20688-8 (Калып:Недоступная ссылка http://www.boehlau.de/978-3-412-20688-8.html(недоступная+ссылка))
- Потапова Р. К., Михайлов В. Г. Основы речевой акустики. — М.: ИПК МГЛУ «Рема», 2012. — ISBN 978-5-88983-475-5
- Потапова Р. К., Потапов В. В. Речевая коммуникация: От звука к высказыванию. — М.: Языки славянских культур, 2012. — ISBN 978-5-9551-0559-8
- Потапова Р. К., Потапов В. В., Лебедева Н. Н., Агибалова Т. В. Междисциплинарность в исследовании речевой полиинформативности. — М.: Языки славянской культуры, 2015. — ISBN 978-5-94457-224-0
- Речевая коммуникация в информационном пространстве / Отв. ред. Р. К. Потапова. — М.: ЛЕНАНД/URSS, 2017. — ISBN 978-5-9710-3940-2
Бүләкләре һәм премияләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- "Югары Мәктәпнең Алтын Исемнәре» («Золотые Имена Высшей Школы») югары уку йорты укытучылары конкурсы җиңүчесе, 2018 ел.
- Special Award (Twentieth anniversary of the International Conference on Speech & Computer) to an outstanding scientist, honorary vice-president of the International Society of Phonetic Sciences, director of Institute of Applied and Mathematical Linguistics at Moscow State Linguistic University, ScD, Professor Rodmonga Potapova who made a great contribution to SPECOM evolution. Budapest, Hungary (2016)
- «Россия Федерациясе Югары һөнәри белем бирү мактаулы хезмәткәре» 2011 ел.
- "Казанышлар өчен" («За заслуги») медале (2007)
- Үзбәк Дәүләт дөнья телләре университетының мактаулы докторы (2006)
- Казах дәүләт дөнья телләре һәм халыкара мөнәсәбәтләр университетының мактаулы профессоры (2005)
- Казан дәүләт дөнья телләре һәм халыкара мөнәсәбәтләр университетының мактаулы профессоры (2005)
- «Россия Федерациясенең атказанган югары мәктәбе хезмәткәре" (2000)
- «Хезмәт ветераны» (1989).
- "Мәскәүнең 850 еллыгы истәлегенә»
- Золотая медаль Американской Биографические Общества (АБО) «За выдающиеся достижения и вклад в науку» (1992)
- «Күренекле казанышлары һәм фәнгә керткән өлеше өчен»Америка Биография җәмгыятенең (АБҖ) алтын медале
Аның исеме кертелгән:
- "5000 дөнья эшлеклеләренең исемнәре» («5000 имен деятелей мира») Америка Биография җәмгыятенең китабына кергән (3 нче һәм 4 нче басмалар);
- «Кто есть кто» (дөньяның күренекле хатын-кызлары) Америка Биография җәмгыятенең китабына кергән (12 нче басма);
- «Дөньяның күренекле лидерлары» халыкара белешмә (5 нче басма).
Р.К. Потапованың «Югары белемгә күренекле өлеш керткән өчен»АБҖ сертификаты бар (1992).
Р. К. Потапова һәм аның китаплары турында
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Кривнова О. Ф. Рецензия на книгу: Потапова Р. К., Потапов В. В. Язык, речь, личность. М.: Языки славянской культуры, 2006. — 496 с. // Russian Linguistics. — 2007. — № 31. — С. 309—316. — (http://www.springerlink.com/content/6g161563q5827051/(үле сылтама))
- Памиес А., Писанова Т. В. Рецензия на книгу: Потапова Р. К., Потапов В. В. Речевая коммуникация: От звука к высказыванию. М.: Языки славянских культур, 2012. — 464 с. // Language Design. — 2012. — № 14. — С. 99—112. — (http://elies.rediris.es/Language_Design/LD14/RESENA1.pdf)
- Кривнова О. Ф. Рецензия на книгу: Потапова Р. К., Потапов В. В. Речевая коммуникация: От звука к высказыванию. М.: Языки славянских культур, 2012. — 464 с. // Речевые технологии. — 2013. — № 1. — С. 92—106. (http://speechtechnology.ru/files/1-2013.pdf#page=92 2016 елның 4 март көнендә архивланган.)
- Steinke, Klaus. Rezension: Potapova, Rodmonga K.; Potapov, Vsevolod V. Kommunikative Sprechtätigkeit. Russland und Deutschland im Vergleich. Köln; Weimar; Wien: Böhlau-Verlag, 2011. — 312 pp. Quelle Informationsmittel (IFB): digitales Rezensionsorgan für Bibliothek und Wissenschaft.(http://ifb.bsz-bw.de/bsz33682436Xrez-1.pdf)
- Sadziński R., Sadziński W. Rezension: Potapova, Rodmonga K.; Potapov, Vsevolod V. Kommunikative Sprechtätigkeit. Russland und Deutschland im Vergleich. Köln; Weimar; Wien: Böhlau-Verlag, 2011. — 312 pp. // Kritikon Litterarum. — 2014. — Vol. 41. — Issue 1-2. — P. 69—74— (http://www.degruyter.com/view/j/kl.2014.41.issue-1-2/kl-2014-0023/kl-2014-0023.xml)
Әдәбият
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Юнкин А. П. Славянская энциклопедия: теоретические, прикладное и славянское языкознание. К. 2. М., 2005. С. 713-717.
- Лингвистическая полифония. Сборник статей в честь юбилея профессора Р. К. Потапово / Отв. ред. чл.-корр. РАН В. А. Виноградов. М.: Языки славянских культур, 2007. — 1000 с.