Buxenwald

Lagergä kergändä **"Härkemgä üzeneke"** yazması

Buxenwald (almança Buchenwald - buk urmanı) - Almaniä Öçençe reyx waqıtındağı iñ zur ülem lagerläreneñ berse, Türingiä Weymar yanında urnaşqan.

1937-1945 yıllarda lagerdä 250 000 keşe utırtılğan, 56 000 totqın üterelgän.

Totqınnar östendä medik täcribälär ütkärelgän: timgelle tif, tuberkulöz çirläre belän yoqtırılğan, vaktsinalar sınap tikşerelgän. Küpçelek totqınnar wafat bulğan.

Azat itü

1945 yılnıñ 11 aprelendä lagerdä totqınnar baş kütärä, 80 SS-xärbien qoralsızlıy. 13 apreldä AQŞ ğäskäre azat itelgän lagergä kerä, avgustta lager SSRB qaramağına tapşırıla, anda iternlanğan totqınnar lagere 1958 yılğa qädär bula.

1958 yılda memorial' kompleksı "Buxenwald" oyıştırıla.

Ädäbiät

Тычков Н. П., Тычкова Л. К. Набат памяти. Верхне-Волжское книжное изд-во, 1990. — 256 с., ил. ISBN 5-7415-0182-6
Либстер М. В горниле ужаса: рассказ человека, прошедшего через фашистский террор. — Пер. с англ. — М.: Особая книга, 2007, 250г, 192 с.: ил. ISBN 978-5-9797-0003-8
Max Liebster: Hoffnungsstrahl im Nazisturm. Geschichte eines Holocaustüberlebenden; Esch-sur-Alzette, 2003; ISBN 2-87953-990-0