Куньлунь

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Куньлунь latin yazuında])
Куньлунь
кыт. 昆仑山
Сурәт
Дөнья кисәге Азия
Дәүләт  Кытай
Иң югары ноктасы Liushi Shan[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 7167 метр
Эра ташкүмер дәвере[d]
Озынлык 3000 km
Карта
 Куньлунь Викиҗыентыкта

Тибет-Синьцзян шоссесыннан Көнбатыш Куньлунь тавының манзарасы.

Куньлу́нь[1] (искечә Кунь-Лунь, Куэнь-Лунь; кыт. 昆仑山脉, Калып:Lang-ug2, тиб. ཁུ་ནུ་རི་རྒྱུད།, кытай теленнән тәрҗемәсе — «Ай таулары») — Азиянең иң зур тау системаларының берсе.

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Кытайда урнашкан. Төньяктан Тибет таулыгын уратып, көнбатышта Памир тауларыннан көнчыгышта Син-Тибет тауларына кадәр сузылган. Тау системасының озынлыгы — якынча 2500 км, киңлеге — көнбатышта 150 километрдан көнчыгышта 600 километрга кадәр. Иң биек нокталары: үзәктә Улугмузтаг (7723 м) һәм көнбатыш өлешендә — Конгур (7719 м). Көнбатышта — Яркенд, көнчыгышта Хуанхэ елгаларының үзәннәре Куньлунь тауларының табигый чикләре булып тора.

Тау системасының үзәк өлешендә Аркатаг сырты; алга таба көнчыгыштарак — Бокалыктаг сырты урнашкан.

Куньлуньшанькоу үткеле аша Тибетка юл үтә. Монда 2006 елда Куньлунь тимер юл тоннеле ачыла.

Мифология[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Даосизм традицияләре буенча, Куньлунь тавы (мифологик "дөнья тавы"ның юрамасы) Алиһәләрнең яшәгән урыны, җирдәге оҗмаһ һәм Шан-ди югары алиһәнең түбәндәге баш каласы дип исәпләнә. Шан-ди һәм Хуан-ди образдарының катыштырыу һөзөмтәһендә, Куньлунь тавы нефрит стеналары белән капланган Хуан-диның гадәти дәүләте дип санала башлый. Бу дәүләткә Күк Капкалары — Чанхэ аша керергә мөмкин. Тау түбәләрендә Си-ван-му алиһәсенең тылсымлы бакчалары урнашкан, шулай ук җимешләре үлемсезлек биргән җимешле шәфталу агачы үсә. Риваятьләр буенча тауга беренчеләрдән булып Чжоу династиясе императоры Му-ван бара.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. Куньлу́нь // Словарь географических названий зарубежных стран / отв. ред. А. М. Комков. — 3-е изд., перераб. и доп. — М. : Недра, 1986. — С. 181.

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]