Александр Сойфер
| Александр Сойфер | |
|---|---|
| Туган | 18 декабрь 1906 Льеж, Валлония[d], Бельгия |
| Үлгән | 21 гыйнвар 1969 (62 яшь) Самар, РСФСР, СССР |
| Ватандашлыгы | Россия империясе.svg){kind=small} СССР |
| Әлма-матер | Мәскәү дәүләт техника университеты[d] |
| Һөнәре | галим |
| Эш бирүче | Самар дәүләт аэрокосмос университеты[d] |
| Гыйльми дәрәҗә: | техник фәннәр нәмзәте[d] |
Александр Миронович Сойфер ( 1906 елның 18 декабре, Льеж - 1969 елның 21 гыйнвары, Куйбышев ) — совет педагогы һәм инженеры . Техник фәннәргә кандидат, профессор . 1942 елда Куйбышев авиация институты директоры вазифасын башкаручы [1].
Биография
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1906 елда Льежда (Бельгия), 1905-1907 елгы революциядән соң Россиядән эмиграцияләнгән Мирон Соломонович Сойфер гаиләсендә, туган. 1908 елда гаилә Россиягә кайта, ә 1917 елда Харьковка күченә. Октябрь революциясеннән соң әтисе Украинаның Халык Хуҗалыгының Югары Шурасына баш инженеры итеп билгеләнә, ләкин 1922 елда вафат була.[2] .
Ундүрт яшендә эшли башлый: башта эшче-штамповщик, ә 1923 елда авиабаза слесаре. Харьков кичке политехникумы рабфактын тәмамлый, ә 1923 елда Харьков технология институтына укырга керә. 1927 елда авиабүлеккә күчә. 1928 елдан 1932 елга кадәр Запорожьеда N 29 моторлар төзү заводында эшли һәм берничә совет авиадвигательләрен, шул исәптән М-11 двигателен үзләштерүдә катнаша. Цех инженерыннан конструктор бүлеге башлыгы урынбасарына кадәр хезмәт юл үтә.[3]
1932 елда ул Харьков авиация институтына (ХАИ) авиация двигательләре бүлегенең проект бюросы башлыгы булып күчә. 1937 елда ул ХАИ җылылык двигательләре бүлеге мөдире булып эшли. 1938 елда ул доцентның академик титулына лаек була, һәм 1939 елда кандидатлык диссертациясен яклый. 1941елда, сугыш башланганнан соң, Казанга эвакуацияләнә, һәм Сойфер эвакуация эшелоны башлыгы итеп билгеләнә. Шул ук вакытта ул бүлек начальнигы һәм ХАИ самолет двигательләре факультеты деканы булып эшли [2] .
1942 елның 8 июлендә СССР Халык Комиссарлары Советы Куйбышевта авиация институты булдыру турында боерык чыгара, һәм Соифер яңа оешкан университет директоры вазифасын башкаручы итеп билгеләнә. Ноябрь аенда ул академик һәм фәнни эш буенча директор урынбасары булып эшли, Ф.И.Стебихов директор итеп билгеләнә. 1942 елның августында ул шулай ук самолет двигательләренең теориясе һәм дизайны бүлеге мөдире булып эшли [3].
60 нчы еллар башына А. М. Сойфер авиадвигательләрнең ышанычлылыгы һәм эшләнмәләрне виброяклауның зур галиме буларак формалаша, ул берничә фәнни эш бастыра. Шулай ук берничә патент ала. 1962 елда аңа профессор исеме бирелә.[2] .
1966 елда формалаштырыла торган көпшәк системаны пресслаганда барлыкка китерүче спираль пружиналарны тоташтыру һәм компактлаштыру нигезендә чәнечкеле үткен материаллар концепциясен эшләүне тәмамлады. Бүген бу материалдан эшләнмәләр самолетларда һәм космик корабльләрдә, су асты һәм су өсте судноларында, медицинада, атом сәнәгатендә кулланыла.[3] .
1969 елның 21 гыйнварында студентлардан имтихан кабул итү вакытында вафат була [2] .
Бүләкләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- “1941-1945 елгы Бөек Ватан сугышында батыр хезмәт өчен." медале
- Мактау билгесе ордены
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ РУКОВОДСТВО Директора, ректоры. әлеге чыганактан 2016-11-14 архивланды. 2018-02-01 тикшерелгән.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Белоусов А.И. Слово об Александре Мироновиче Сойфере - Самарский университет. www.ssau.ru. әлеге чыганактан 2018-02-02 архивланды. 2018-02-01 тикшерелгән.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Иван Соломонович Пятов, Александр Михайлович Шевкун, ООО "РЕАМ/РТИ" Анатолий Павлович Бевз, ООО "Энергооборудование". Беспламенные инфракрасные горелки. әлеге чыганактан 2018-02-02 архивланды. 2021-10-15 тикшерелгән.