Анатолий Чижов
| Анатолий Чижов | |
|---|---|
| Туган | 15 июнь 1934[1] Каменка (Пенза өлкәсе), Урта Идел крае, РСФСР, СССР |
| Үлгән | 4 август 2021[1][2][3] (87 яшь) Мәскәү, Россия |
| Ватандашлыгы |  Россия |
| Һөнәре | инженер |
Анатолий Чижов (15 июнь, 1934 ел - 4 август, 2021ел [4]) - совет һәм Россия ракета-космос техникасын җитештерүне оештыручы, СССР гомуми машина төзелеше министрлыгының Советлар Союзы Маршалы Д.Ф.Устинов исемендәге Куйбышев «Прогресс» заводы директоры (1980-1996). СССР дәүләт премиясе лауреаты (1981). Россия Федерациясенең атказанган машина төзүчесе (1992). Социалистик Хезмәт Герое (1988). СССР халык депутаты (1989-1991).
Биография
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Анатолий Алексеевич Чижов 1934 елның 15 июнендә Пенза өлкәсенең Каменка шәһәрендә туган.
1954-1960 елларда Казан авиация институтында укыган. 1960 елдан СССР гомуми машина төзелеше министрлыгының «Прогресс» Куйбышев заводында 17 ел технологик бүлеге инженеры, өлкән инженер, начальник урынбасары, кабель цехы начальнигы, производство башлыгы, заводның баш инженеры урынбасары вазыйфаларын башкара.
1960 - 1974 елларда ул Совет "ай программасы" өчен ракета-носитель булдыру өстендә эшли, 1974 елдан 1977 елга кадәр ул күп тапкыр кулланыла торган космос системасын булдыру проектының баш технологы була. .
1977-1980 елларда А. А.Чижов СССР гомуми машина төзелеше министрлыгының үзәк аппаратында 3 нче Баш идарәнең баш инженеры вазыйфасын башкара.
1980 елдан 1996 елга кадәр "Прогресс" Куйбышев заводы директоры. Аның җитәкчелегендә һәм турыдан-туры катнашып, яңа космик эшләнмәләр үзләштерелә: "Энергия" ракета-носителе,«Орлец-1», «Орлец-2», «Янтарь», «Силуэт» һәм «Неман» космик аппаратлары.
1978 елның 6 сентябрендә СССР Югары Советы Президиумы Указы белән "Хезмәттәге казанышлары өчен" Анатолий Алексеевич Чижов Кызыл Байрак Хезмәт ордены белән бүләкләнә.
1981 елда, КПСС Үзәк Комитеты һәм СССР Министрлар Советы Указы белән Анатолий Алексеевич Чижов СССР Дәүләт премиясенә лаек була .
1988 елның 10 октябрендә СССР Югары Советы Президиумының "ябык" Указы белән "Анатолий Алексеевич Чижовка "Урак һәм Чүкеч" алтын медале, Ленин ордены һәм Социалистик Хезмәт Герое исеме бирелә. .
Төп эшчәнлегеннән тыш, ул шулай ук иҗтимагый-сәяси эш белән дә шөгыльләнә: 1989 - 1991 елларда КПССның XXVII Конгрессы (1986) һәм XIX Бөтендөнья Союз Конференциясе (1988) делегаты итеп сайлана. Куйбышев өлкәсенең 205 нче номерлы Киров территориаль округыннан СССР Халык депутаты, оборона һәм дәүләт куркынычсызлыгы мәсьәләләре буенча СССР Югары Советы Комитеты әгъзасы.[5] [6] .
1997 елда лаеклы ялга чыга, Мәскәүдә яши.
Мәскәү өлкәсендә "Ватан сакчылары пантеоны" Федераль хәрби мемориалында җирләнгән.
Бүләкләре һәм мактаулы исемнәре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- "Урак һәм Чүкеч" медале (1988)
- Ленин ордены (1988)
- Кызыл Байрак Хезмәт ордены (1978)
- Медальләр
- СССР дәүләт премиясе (1981)
Ранг
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Социалистик Хезмәт Герое (1988)
- Россия Федерациясенең атказанган машина төзүчесе (1992)
Искәрмәләр (үзгәртү)
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ 1,0 1,1 https://iz.ru/1211669/2021-08-24/umer-byvshii-direktor-zavoda-progress-anatolii-chizhov
- ↑ https://www.aex.ru/news/2021/8/24/233969/
- ↑ https://www.roscosmos.ru/32295/
- ↑ Умер бывший директор завода «Прогресс» Анатолий Чижов
- ↑ Народные депутаты СССР / Изд. Верховного Совета СССР, 1990 г. — 655 с. — С.647
- ↑ Чижов Анатолий Алексеевич(үле сылтама)
Әдәбият
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- "Космонавтика и ракетостроение России: биографическая энциклопедия": А—Я / сост.: М. А. Первов. — Москва. Издательство "Столичная энциклопедия", 2011 г. — 742 с. — ISBN 978-5-903989-11-9