Дивитиакус (Аэдуи)
Дивитиакус яки Дивишакус ул Галлиядә безнең эрага кадәр 1-енче гасырда яшәгән Аэдуи кабиләсеннән друид булган, антиклыктан булуы исем шәһадәте булган бердәнбер друид. [1]
Аның туу датасы билгеле түгел, әмма ул безнең эрага кадәр 60-ынчы елларда инде олы булган, шул вакытта ул Юлий Цезарь тарафыннан Аэдуи "сенаторы" буларак тасвирланган булган. Цезарьның Галлик Сугышында, "сенатор" сүзе кланнарының чишелеш кабул итүендә катнашкан Галл аристократларына карый торган сүз булган. Дивишакус Аэдуиның Рим белән алдан булган шурадашлыгын тәэмин иткән.
Римга зиярәте[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Безнең эрага кадәр 63 елда, Дивишакус Магетобрига Сугышында исән калган, анда Секуани һәм Арверни көчләре, Суэби патшасы Ариовистус Герман гаскәрләре белән бергә Аэдуины суйганнар.[2] Шуннан соң, Аэдуи Секуанига ясак түләүчеләр булып киткән. Аэдуиның җиңелүеннән соң Дивишакус Римга сәяхәт иткән һәм Рим Сенаты алдында хәрби ярдәм сорап чыгыш ясаган. Анда булганда ул Цицеронның кунагы булган, ул аның рухият, астрономия һәм табигый фәлсәфә белеме турында яза һәм аны друид дип атый.[3] Аны яхшы белгән Юлий Цезарь аны друид дип атамыйча, Дивишакусның дипломат буларак аеруча сәләтләрен билгеләп үткән.
Цезарь белән шура[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Цезарьның Гельветия өстеннән җиңүеннән соң, Дивишакус Цезарьга Галлар делегациясенең күренекле әгъзасы булган һәм аларның баш чыгыш ясаучысы итеп билгеләнгән булган. Ул Аэдуиларның тормышларын һәм азатлыгын алган Ариовистус турында Галларның борчуларын Цезарьга китергән һәм шулай ук Секуани җирләре Ариовистус тарафыннан талану фактына шулай ук игътибар җәлеп иткән.[4][5][6] Галлар мөрәҗәгате Цезарьның Галлия Яулап Алуының алдагы фазасы өчен катализатор тәэмин иткән, шул вакытта Цезарь Ариовистуска каршы чыгу һәм тар-мар итү өчен дәвам иткән.
Дивишакусның агрессив рәвештә Римга каршы булган ир туганы Думнорикс булган. Галлик Сугышлар аша Думнорикс Цезарьның яулап алуларын актив рәвештә саботаж итә алган, бу аның Аэдуи арасында көчле позициясенә күрә булган. Цезарь Думнорикс мәкерле дәүләт эшлеклесе Оргеторикс һәм Секуани аша Гельветиядә йогынтысы аша бөтен Галлияне алырга заговор ясаган дип раслый.[4] Аны сугышта тар-мар иткәннән соң, Цезарь аннан иртуганына җәза бирмәскә сораган каршы торучы Дивишакустан котылган сыман тормышын айый. Соңрак, шулай да, Думнорикс Цезарьның контроленнән китеп караган һәм шул маташуында үтерелгән булган.
Иҗтимагый позицияләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Деламарр раслаганча, друид дини хезмәтен башкаруына өстәп, Дивишакус Галлиядә иң көчле милләтлләрнең берсе Аэдуиларның баш магистратының ел саен сайлана торган җитәкчесе Уэргобрето булырга мөмкин булган. Әгәр дә чын булса, Аедуада аның хәрби һәм дини вазифалар комбинациясе Цезарьның римлылар арасында вазифалар белән параллель булган (Римда, Цезарь Pontifex Maximus магистрат һәм генерал булуга өстәвенә Pontifex Maximus булган). Дивишакус безнең эрага кадәр 52 елга кадәр тирәсендә сайлаулар Конвиктолитавис һәм Котос арасында булганда Уэргобрето булыр иде.[7]
Популяр мәдәниятта[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Дивишакус 2003 ел Преторианнар видео уенында махсус Друид берлеге буларак пәйда була, уенның өлеше Галлик Сугышлар дәвамында бара. Уенда Дивишакус дәвалаучы кампания барышында Рим ягында дәвалаучы буларак хезмәт итә. Аның исеме "Дивитиакус" дип язылган.
Элувейти "(Do)minion" җырына шигырьләр иртуганы Думнорикска мөрәҗәгать ителгән Дивишакус карау ноктасыннан язылган.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ Delamarre, 2003, 145–146 бит.
- ↑ Brunaux, 2005, 282 бит.
- ↑ Cicero, De Divinatione I xli.
- ↑ 4,0 4,1 Caesar-Translated by Hammond, Carolyn. The Gallic War. Oxford World's Classics. pp. 3–34.
- ↑ Walter, Caesar: A Biography, 158 and 161
- ↑ Goldsworthy, Caesar, 271
- ↑ Brunaux, 2005, 283 бит.
Библиография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Brunaux, Jean-Louis (2005). Les Gaulois. Paris: Les Belles Lettres. .
- Cicero, De Divinatione 1.41