Елена Лыкова

Елена Лыкова
Туган	30 октябрь 1944(1944-10-30) (80 яшь) Владивосток, РСФСР, СССР
Ватандашлыгы	СССР  Россия
Әлма-матер	Ерак Көнчыгыш федераль университеты
Һөнәре	фәнни хезмәткәр
Эш бирүче	Ерак Көнчыгыш федераль университеты
Гыйльми дәрәҗә:	тарих фәннәре кандидаты[d]
Гыйльми исем:	доцент[d]

Елена Лыкова (30 октябрь 1944 ел) — ССРБ һәм Россиянең галим-тарихчысы. Тарих фәннәре кандидаты (1981), доцент (1986). Күп еллар Ерак Көнчыгыш федераль университеты сәнгать һәм гуманитар фәннәр мәктәбенең тарих һәм археология департаменты профессоры булып эшли. Россия Федерациясенең югары һөнәри белем бирүнең мактаулы хезмәткәре (2005).

Биографиясе

Елена Арсентьевна Лыкова 1944 елның 30 октябрендә Владивосток шәһәрендә хәрби хезмәткәр гаиләсендә туган. 9 нчы Владивосток мәктәбен тәмамлаган. 1961—1966 елларда Ерак Көнчыгыш дәүләт университеты (ЕКДУ) тарих факультетында укый. 1966 елда бу югары уку йортын тәмамлаганнан соң университетның тарихи-хокук факультетында ССРБ тарихы кафедрасы ассистенты була. Югары уку йортының бу бүлегендә (үз тарихында берничә тапкыр исемен үзгәртә) 2017 елга кадәр эшли.

Е. А. Лыкованың гыйльми җитәкчесе булып Ерак Көнчыгышның зур тикшеренүчесе профессор Г. С. Куцый тора. Аның инициативасы белән Лыкова 1920 еллардагы Ерак Көнчыгыш крестьяннарын өйрәнә. 1981 елда Г. С. Куцый җитәкчелеге астында ул «Земельная политика Светского государства на Дальнем Востоке (октябрь 1917-1929 гг.)» темасына кандидатлык диссертациясен уңышлы яклый.

1986 елның 25 июнендә Е. А. Лыковага доцент исеме бирелә.

Диссертацияне яклаганнан соң, колхозга кадәрге Ерак Көнчыгыш крәстьяннары темасы белән шөгыльләнүен дәвам итә. Күп еллар Россия фәннәр академиясе Ерак Көнчыгыш бүлегенең Ерак Көнчыгыш халыкларының Тарих, археология һәм этнография институты белән нәтиҗәле хезмәттәшлек итә. «Крестьянство Дальнего Востока ССРБ XIX—XX вв.» коллектив монографиясе авторларының берсе. 1997 елда Приморье крае энциклопедик белешмәсенең авторларының берсе була.

2004 елда Е. А. Лыкованың һәм ИИАЭ хезмәткәре Л. И. Проскурина белән берлектә «Деревня российского Дальнего Востока в 20-30-е годы ХХ века. Коллективизация и её последствия» монографиясе чыга.

1999 елда ЕКДУ тарихы факультетының Ватан тарихы кафедрасы профессоры була. Бу вазифаны 2010 елга кадәр үти.

Е. А. Лыкова «История Дальнего Востока России» югары уку йорты дәреслегенең авторлар коллективын җитәкли, дәреслек 2013 елда Ерак Көнчыгыш федераль университет нәшриятында басылып чыга

Әлеге вакытта Елена Арсентьевна — Ерак Көнчыгыш федераль университеты сәнгатьләр һәм гуманитар фәннәр мәктәбенең Археология һәм тарих департаменты профессоры. Фәнни эшчәнлек белән бергә актив укыту эше белән шөгыльләнә. Түбәндәге курслар һәм махсус курслар алып бара:

• Россия тарихы (XIX—XX гасыр башы),
• Ерак Көнчыгышта Россия тарихы;
• Ерак Көнчыгышның актуаль проблемалары,
• Ерак Көнчыгыш республикасы: хокукый демократик дәүләт тәҗрибәсе,
• Ерак Көнчыгыш крестьян тарихы.

Берничә тапкыр төбәк, федераль һәм чит ил киң мәгълүмат чараларында эксперт сыйфатында чыгыш ясый. Атап әйткәндә, 1993-1994 елларда Транссебер тимер юлы магистраленең нигезләнү тарихы һәм Себердә һәм Ерак Көнчыгышта капитализмның үсеш үзенчәлекләре буенча инглиз телекомпаниясенә консультацияләр бирә, Иркутскида Транссебернең документаль фильмын төшерүдә катнаша. 1995 елда Ерак Көнчыгышта корея халкының проблемалары буенча корея телекомпаниясенә консультация бирә. 2015 елның сентябрендә «Эхо Москвы» радиостанциясенә XX гасыр башында Ерак Көнчыгышның геосәяси роле турында ярты сәгатьлек интервью бирә.

Е. А. Лыкова — 70 тән артык гыйльми басма авторы. Аның гыйльми җитәкчелеге астында берничә кандидатлык диссертациясе әзерләнә һәм уңышлы яклана. Аның укучылары арасында — С. М. . Стасюкевич (диссертация «Социально-экономическое развитие Амурской доколхозной деревни (1922—1929 гг.)», 1995) һәм Е. В. Черная (диссертациясе «Земское самоуправление на Дальнем Востоке в условиях революций и гражданской войны (1917—1922 гг.)», 2011).

Мактаулы исемнәре, бүләкләре

• Россия Федерациясенең мактаулы югары һөнәри белем бирү хезмәткәре (16 февраль 2005 ел) — «уку процессын камилләштерү һәм үстерү буенча купьеллык нәтиҗәле хезмәте, гыйльми тикшеренүләр өлкәсендә актив эшчәнлеге, квалификацияле белгечләр әзерләүгә зур өлеш керткән өчен».
• Россия Федерациясе Мәгариф министрлыгының Мактау грамотасы (октябрь 1999 ел) — «күпьеллык фәнни-педагогик эшчәнлеге, белгечләр әзерләүгә зур өлеш керткәне һәм Ерак Көнчыгышта югары белемнең 100-еллыгы белән бәйле».
• Приморье крае губернаторының Рәхмәт хаты (27 август 2009) — «купьеллык нәтиҗәле хезмәте, актив фәнни-педагогик эшчәнлегендә зур уңышка ирешкән, квалификацияле белгечләр әзерләүгә һәм Ерак Көнчыгыш дәүләт университетын үстерүгә зур өлеш керткәне өчен һәм университетның барлыкка килүенең 110 еллыгы белән».
• Приморье краеның Мәгариф һәм фән департаментының Мактау грамотасы (20 ноябрь 2014 ел) — «купьеллык намуслы хезмәт өчен, белем бирү өлкәсендә һәм квалификацияле белгечләр әзерләүдә актив һәм нәтиҗәле эшчәнлеге һәм тууының 70-еллыгы белән бәйле».
• «Ерак Көнчыгыш дәүләт университетының иң яхшы укытучысы» (2002).
• «Ерак Көнчыгыш дәүләт университетының хезмәт ветераны» (21 октябрь 2006) — «Күпьеллык хезмәте һәм Ерак Көнчыгыш дәүләт университетын үстерүгә зур өлеш керткәне өчен».

Библиография

Диссертациясе

• Земельная политика советского государства на Дальнем Востоке (окт. 1917—1929 гг.) : дис. … канд. ист. наук / Акад. наук СССР, Дальневост. науч. центр, Ин-т истории, археологии и этнографии народов Дальнего Востока; науч. рук. докт. ист. наук, проф. Г. С. Куцый, чл.-корр. АН СССР, докт. ист. наук, проф. А. И. Крушанов. — Владивосток, 1981. — 219 с.

Дәреслеге

• Лыкова Е. А., Дударёнок С. М., Батаршев С. В. и др. История Дальнего Востока России : учеб. пособие. — Владивосток : Изд-во Дальневост. федер. ун-та, 2013. — 319 с.

Белешмәсе

• Приморский край : краткий энцикл. справ. / гл. ред. проф. Э. В. Ермакова. — Владивосток: Изд-во Дальневост. ун-та, 1997. — 596 с. (автор ряда статей справочника по следующим темам: история Приморья со второй половины 19 в. до 1917 г. ; история края в 1917—1993 гг)

Монографияләр

• • Лыкова Е. А. Очерки истории Приморья / Дальневост. гос. ун-т, фак. истории и философии. — Владивосток : Дальнаука, 1996. — 212 c.
  • Лыкова Е. А, Ермакова Э. В., и др. Дальневосточный государственный университет. История и современность. 1899—1999. — Владивосток : Изд-во Дальневост. ун-та, 1999. — 704 с.
  • Лыкова Е. А., Проскурина Л. И. Деревня российского Дальнего Востока в 20-30-е годы XX века. Коллективизация и её последствия = The Russian Far Eastern village in the 20-30-s of the 20th century. Collectivization and its consequences. — Владивосток : Дальнаука, 2004. — 185 с.

Мәкаләләре

• Лыкова Е. А., Проскурина Л. И. Расчет Сталина оправдался. (Батрак в дальневосточной деревне 20-х годов) // Россия и

АТР. — 1996. — № 4. — С. 14-17.

• Лыкова Е. А., Проскурина Л. И. Третья волна иммиграции. «Корейский вопрос» в приморской деревне в 20-е — 30-е годы

ХХ в. // Россия и АТР. — 1996. — № 2. — 82-87.

• • Лыкова Е. А. К вопросу о земствах на Дальнем Востоке в начале ХХ в. // Россия и Китай на дальневосточных рубежах / Амур. гос. ун-т. — Благовещенск : Изд-во АмГУ, 2001. — Т. 2. — С. 359—362.
  • Лыкова Е. А. Распространение сельскохозяйственных знаний среди крестьянства Дальнего Востока в 20-е годы ХХ в. // Россия и Китай на дальневосточных рубежах / Амур. гос. ун-т. — Благовещенск : Изд-во АмГУ, 2002. — Вып. 4. — С. 539—544.
  • Лыкова Е. А. Политические настроения крестьян приморской деревни в 20-е годы ХХ в. // 85 лет высшему историческому и филологическому образованию на Дальнем Востоке России : сб. тр. / Дальневост. гос. ун-т. — Владивосток : Изд-во Дальневост. ун-та, 2003. — Ч. 1 : Сб. тр. Ин-та истории и философии ДВГУ. — С. 341—346.
  • Лыкова Е. А. Владивостокские восстания 1905—1907 гг. // Большая российская энциклопедия. В 35 т. — М. : Большая Рос. энцикл., 2006. — Т. 5. — С. 427 428.
  • Лыкова Е. А. Особенности введения Земельного Кодекса РСФСР 1922 года на Дальнем Востоке // Историческая наука и историческое образование на Дальнем Востоке : сб. науч. ст. — Владивосток : Изд-во Дальневост. ун-та, 2009. — С. 58-61.
  • Лыкова Е. А. «Корейский вопрос» в аграрной политике Советского государства на Дальнем Востоке в 1920—1930-е годы // Известия Восточного института. — 2016. — № 1 (29). — С. 26-32.
  • Лыкова Е. А. Крестьянство Дальнего Востока России в Первой русской революции 1905—1907 гг.: к постановке проблемы [Электронный ресурс] // Дальний Восток России на перекрестке эпох : сб. науч. тр. — Хабаровск : Изд-во РИО ДВЮИ МВД России, 2017.

Рецензиясе

• Лыкова Е. А., Крупянко А. А. В облегченном варианте. История Дальнего Востока в интерпретации И. Д. Саначева // Россия и АТР. — 1998. — № 2. — С. 126—130 — Рец. на кн.: Саначев, И. Д. История Дальнего Востока / И. Д. Саначев. — Владивосток : Изд-во Дальневост. гос. ун-та, 1997. — 131 с.

Конференция материаллары

• • Лыкова Е. А. Роль земельных обществ в жизни дальневосточной деревни 20-х гг. XX в. // Дальний Восток России в системе международных отношений в Азиатско Тихоокеанском регионе: история, экономика, культура. — Владивосток : Дальнаука, 2006. — С. 393—397. — (Третьи Крушановские чтения ; 2003).
  • Лыкова Е. А. Советская власть и земельная община на Дальнем Востоке в 20-е годы XX века // Исторический опыт аграрных реформ в Сибири и на Дальнем Востоке : материалы междунар. науч.-практ. конф., посвящ. 100-летию аграрной реформы П. А. Столыпина, Благовещенск, 19-20 окт. 2006. — Благовещенск : Изд-во ДальГАУ, 2006. — С. 50-52.
  • Лыкова Е. А., Проскурина Л. И. Основные проблемы аграрной истории российского Дальнего Востока (20-30-е гг. XX в.) // Тихоокеанская Россия в истории российской и восточноазиатских цивилизаций. — Владивосток : Дальнаука, 2008. — Т. 1. — С. 310—320. — (Пятые Крушановские чтения ; 2006)
  • Лыкова Е. А., Проскурина Л. И. «Корейский вопрос» в приморской деревне в 20-е —30-е годы XX века // Россия — Восток — Запад. Проблемы межкультурной коммуникации : сб. науч. ст. 4-ой междунар. науч. конф., посвящ. Году русского языка в Китае и 110-летию образования ДВГУ, Владивосток, 2-4 марта 2009 г. [В 2 ч.]. — Владивосток : Изд-во Дальневост. ун-та, 2009. — Ч. II : История. Философия. Культура. — С. 40-43.
  • Лыкова Е. А. Вовлечение дальневосточного казачества в советское строительство в 20-е годы XX века // Гражданская война и иностранная интервенция на российском Дальнем Востоке: уроки истории : материалы II Междунар. науч. конф., посвящ. 90-летию окончания Гражданской войны и иностранной интервенции на российском Дальнем Востоке, Владивосток, 25-27 окт. 2012 г. — Владивосток : Изд. дом Дальневост. федер. ун-та, 2012. — С. 351—353.
  • Лыкова Е. А. Государственное регулирование социально-экономических процессов в дальневосточной деревне в 20-е годы XX // Историческое образование на российском Дальнем Востоке: проблемы преподавания истории на современном этапе : тез. докл. и науч. сообщ. междунар. науч. конф., посвящ. 95-летию высшего исторического образования на российском Дальнем Востоке, Владивосток, 18-19 нояб. 2013 г. — Владивосток : Изд-во Дальневост. федер. ун-та, 2013. — С. 82-83.
  • Лыкова Е. А. Крестьянство Дальнего Востока России в Первой русской революции 1905—1907 гг.: к постановке проблемы // Революция 1905—1907 годов в России и на восточных окраинах империи. Формирование российского парламентаризма : тез. докл. круглого стола, посвящ. 111-летию Первой русской революции и 110-летию открытия Первой Государственной Думы, Владивосток, 27-28 28 апреля 2016 г. — Владивосток : Изд. дом Дальневост. федер. ун-та, 2016. — С. 79-80.

Әдәбият

• Крупенина Е. Г. .