Зәрдөштлек текстлары

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Зәрдөштлек текстлары latin yazuında])

Зәрдөштлек текстларыЗәрдөштлек тарафдарларында бар (һәм булган) ышану, дини ихтирам итүгә, әхлакка, закон бирүгә, гадәтләр һәм йолалар тасвирламаларга багышланган традицион текстлар берлеге.

Авеста[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Төп мәкалә Авеста

Зәрдөштлекнең изге текстлары:

  • Ясна («Ихтирам итү») — 72 бүлектән торган Зәрдөштлек литургиясе.
  • ВендидадДиюләргә каршы закон», 22 бүлек)
  • Висперед («Барлык бүлекләр») — Яснага 24 бүлектән торган өстәмә.
  • Хорде Авеста («Кече Авеста») — көнкүреш догалар җыентыгы
  • Фрагментлар — төрле югалтылган насклар фрагментлары.

Пәһләви текстлары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Сасанидлар вакытларында һәм алардан соң беренче гасырларда Сасанид чоры мирасы нигезендә Урта Фарсы телендә әдәбият.

  • Зенд (Авестаның тәрҗемәсе һәм аңа комментарий)
  • Дадестан-и меног-и храд («Аң рухы фикер йөртүләре») — үгет-нәсихәт дәгъва тексты
  • Денкард («Ышану гамәлләре») — 9 томда Зәрдөштлек дини белемнәрнең зур күләмле энциклопедиясе (беренче икенчесе югалтылган), IX—X гасыр, авторлары — Адурфарнбаг Фаррахзадан һәм Адурбад Умедан.
  • Бундахишн («Нигез барлыкка китерү») — космогония һәм дөнья корылышы тасвирламасы, XI гасыр, авторы — Фарнбаг Дадагих
  • Визидагиха-и Задспрам («Задспрамның сайланганы»), космогония, Зәрдөшт тормышы, эсхатология, IX гасыр, авторы — Задспрам Джуван-Джаман.
  • Дадистан-и Дениг («Ышану турында фикер йөртүләр»), абруйлы мобедның дөньявиларның сорауларына җаваплар, IX гасыр, авторы — Манушчихр Джуван-Джаман.
  • Намагиха-и Манушчихр — искә алынган авторның хатлары.
  • Шаист-Нашаист («Рөхсәт ителгән һәм рөхсәт ителмәгән») — дини кагыйдәләр тупланмасы.
  • Шканд-гуманиг-визар («Икеләнүләрне таратучы фикер йөртү»), апологетик һәм полемик характерлы инша, IX гасыр, авторы Марданфаррух
  • Пәһләви риваятьләре (авторлары: Адурфарнбаг һәм Фарнбаг Срош)
  • Төрле «андарзлар» (нәсихәтләр)

Фарсы текстлары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Яңа Фарсы телендә борынгы әдәбият

  • Саддар (XI гасыр)
  • Саддар Бондахеш (XVI гасыр)
  • Фарсы риваятьләре (XV - XVII гасырлар)
  • Зартошт-наме - Зәрдөштнең шигъри тормыш тасвирламасы (XIII гасыр, авторы - Зартошт Бахрам Пажду)

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]