Батырша: юрамалар арасында аерма
кТөзәтмә аңлатмасы юк |
DerslekBot (бәхәс | кертем) к clean up, replaced: ]] - → ]] — (2) using AWB |
||
| Юл номеры - 26: | Юл номеры - 26: | ||
Татарстан җирендәге [[Тайсуган]] һәм [[Ташкичү (Арча районы)|Ташкичү]] авылларында [[мәдрәсә]]ләрдә укый. |
Татарстан җирендәге [[Тайсуган]] һәм [[Ташкичү (Арча районы)|Ташкичү]] авылларында [[мәдрәсә]]ләрдә укый. |
||
[[1744 ел|1744]] |
[[1744 ел|1744]] — [[1745 ел|45 ел]]ларда [[Барда авылы|Барда]] якларында мөгаллимлек итә. [[1749 ел]]дан [[Карышбаш]] авылы [[мулла]]сы. [[Шәригать]]не тирән белүе белән аерылып тора. Еш кына хакимнәр тарафыннан мирас эшләрен хәл итәр өчен чакырыла. [[1754 ел|1754]]дә Себер юлы ахуны булып сайланыла, ләкин бу вазифаны алмый. [[1754 ел|1754]] — [[1755 ел|55 ел]]ларда Уса, Себер юлларының байтак кына волостьларында була. |
||
Урыс хөкүмәтенең христианлаштыру сәясәтенә җавап итеп [[1755 ел]]ның язында мөселманнарны җиһадка (баш күтәрүгә) өнди. |
Урыс хөкүмәтенең христианлаштыру сәясәтенә җавап итеп [[1755 ел]]ның язында мөселманнарны җиһадка (баш күтәрүгә) өнди. |
||
| Юл номеры - 37: | Юл номеры - 37: | ||
* [http://tashlar.narod.ru/yazmalar/batyrsha-tehrizname.htm Тәхризнамә (Батыршаның халыкка өндәмәсе)] |
* [http://tashlar.narod.ru/yazmalar/batyrsha-tehrizname.htm Тәхризнамә (Батыршаның халыкка өндәмәсе)] |
||
== Чыганак == |
== Чыганак == |
||
* [http://www.tatknigafund.ru/books/916 Ф. Исләев. Батырша восстаниесе. 1755 ел: Тарихи очерк] |
* [http://www.tatknigafund.ru/books/916 Ф. Исләев. Батырша восстаниесе. 1755 ел: Тарихи очерк] |
||
* [http://www.tataroved.ru/publicat/Batirsha.pdf Батырша җитәкчелегендәге баш күтәрү һәм XVIII йөз татар җәмгыятендә иҗтимагый-мәдәни торыш. Фәнни-гамәли конференция материаллары (2005 елның 17 мае, Казан шәһәре)] |
* [http://www.tataroved.ru/publicat/Batirsha.pdf Батырша җитәкчелегендәге баш күтәрү һәм XVIII йөз татар җәмгыятендә иҗтимагый-мәдәни торыш. Фәнни-гамәли конференция материаллары (2005 елның 17 мае, Казан шәһәре)] |
||
{{Reflist}} |
{{Reflist}} |
||
[[Төркем:Татар дин әһелләре]] |
[[Төркем:Татар дин әһелләре]] |
||
[[Төркем:Халык юлбашчылары]] |
[[Төркем:Халык юлбашчылары]] |
||
13 авг 2012, 11:59 юрамасы
| Габдулла Гали Улы, Ğabdulla Ğali uğlı | |
|---|---|
.jpg) | |
| Туган телдә исем | Габдулла Гали улы |
| Туган | 1710 Себер даругасының Карыш авылы (хәзерге Балтач районы (Башкортстан)) |
| Үлгән | 24 июнь 1762 Шлиссельбург, Рәсәй империясы |
| Милләт | татар |
| Әлма-матер | Ташкичү мәдрәсәсе |
| Һөнәре | мулла |
Батырша (1710 — 24 июнь, 1762) (тарихи әдәбиятта — рус. Абдулла Алеев, Батырша Алиев, Абдулла Мязгялдин, Губайдулла Матзялтдин; чын исеме Габдулла Гали улы) — 1755-56 еллардагы мөселман баш күтәрүе җитәкчесе, публицист, мулла.
Биография
Себер юлы, Уфа өязе Карышбаш исемле мишәр авылында туа.
Татарстан җирендәге Тайсуган һәм Ташкичү авылларында мәдрәсәләрдә укый. 1744 — 45 елларда Барда якларында мөгаллимлек итә. 1749 елдан Карышбаш авылы мулласы. Шәригатьне тирән белүе белән аерылып тора. Еш кына хакимнәр тарафыннан мирас эшләрен хәл итәр өчен чакырыла. 1754дә Себер юлы ахуны булып сайланыла, ләкин бу вазифаны алмый. 1754 — 55 елларда Уса, Себер юлларының байтак кына волостьларында була.
Урыс хөкүмәтенең христианлаштыру сәясәтенә җавап итеп 1755 елның язында мөселманнарны җиһадка (баш күтәрүгә) өнди.
Баш күтәрүләр Урыс империясе тарафыннан басыла һәм 1758 елда Батырша каторга җибәрелә.
1762 елда аннан качкан вакытта 4 сакчыны балта белән чабып үтерә һәм үзе дә үтерелә.
Мирасы
Чыганак
- Ф. Исләев. Батырша восстаниесе. 1755 ел: Тарихи очерк
- Батырша җитәкчелегендәге баш күтәрү һәм XVIII йөз татар җәмгыятендә иҗтимагый-мәдәни торыш. Фәнни-гамәли конференция материаллары (2005 елның 17 мае, Казан шәһәре)