Райхсбрюке
| Райхсбрюке | |
| алман. Reichsbrücke | |
| Нигезләнү датасы | 8 ноябрь 1980[1] |
|---|---|
 | |
| Дәүләт |
 Австрия |
| Административ-территориаль берәмлек | Леопольдштадт[d], Донауштадт[d] һәм Вена |
| Елга тамагыннан ераклык | 1928,9 km |
| Нәрсә аркылы үтә | Дунай, Новый Дунай[d] һәм Донауинзель[d] |
| Моның аркылы үткәне | Angerner Straße[d] һәм U1[d] |
| Озынлык | 528 метр[1] |
 | |
 | |
 Райхсбрюке Викиҗыентыкта | |
Райхсбрюке (алман. Reichsbrücke, Империя күпере) — Венада Дунай, Донауинзель һәм Яңа Дунай аша берләштерелгән метромост. Венаның 2 районын, Леопольдштадтны, 22 район, Донауштадт, белән тоташтыра. Иң танылган Вена күперләренең берсе.
Урнашу[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Мексикоплацны Ваграмер-штрасс (алман. Wagramer Strasse) белән тоташтыра.
Агым буенча югарырак — Бригиттенауэр күпере (Дунай аша) һәм Понте Кагран күпере (Яңа Дунай каналы аша), түбәнрәк — Донауштадт күпере (Дунай аша) һәм Кайзермюлен күпере (Яңа Дунай каналы аша).
Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Хәзерге Райхсбрюке урынында беренче күпер 1872—1876 елларда төзелгән һәм кронпринц Рудольф күпере дип аталган. Бу Венада Дунай үзәнен җайга салганчы ук килеп чыккан. Елганың үзе аша корыч фермалардан күпер узган, ә Дунайның ике ярындагы болыннар өстендә аркалы секцияләр узган. 1919 елда, Австрия республикага әйләнгәч, күпер Райхсбрюке дип үзгәртелә.
1930 нчы еллардагы Бөек депрессия вакытында эшсезлекне киметү буенча чара буларак, шул ук урында асылмалы күпер төзү турында карар кабул ителә. Эшне инженер ягыннан архитектор Зигфрид Тайс һәм Ганс Якш, ә сәнгать ягыннан Клеменс Хольцмайстер җитәкчелек итә.
Төзелеш 1934 елның 26 февралендә башлана. Эшләрдә Австрия компанияләре генә катнашкан[2]. Иске күпер агымы буенча аска 26 метрга күчерелә, шуңа күрә яңа төзелеш шул ук урында уза һәм хәрәкәткә комачауламый.
1936 елның июнендә төзелә торган күпернең терәгенә Беренче Дунай пароходчылыгының «Вена» пассажир пароходы бәрелә. Бәрелештән соң корабль шунда ук баткан, 6 кеше һәлак булган.
Күпернең тантаналы ачылышы 1937 елның 10 октябрендә федераль президент Вильгельм Миклас, канцлер Курт Шушниг, кардинал Теодор Иннитцер, Вена вице-мэры Фриц Лар һәм сәүдә министры Вильгельм Таухер катнашында уза.
Эшләрнең гомуми бәясе 24 млн. шиллинг тәшкил иткән. Күпердә дүрт полосалы автомобиль юлы, ике трамвай колеясы һәм һәр якта җәяүлеләр юлы урнашкан.
Икенче бөтендөнья сугышы вакытында Райхсбрюке Дунай аша, шактый зыян күрмәгән, бердәнбер Вена күпере булган. Шәһәрне азат иткән совет гаскәрләре Империя күперенә десант төшерәләр һәм аны вермахт отрядлары белән шартлатлатуын өзәләр. Нәтиҗәдә, күпер Кызыл Армия күпере (Brücke der Roten Armee) итеп үзгәртелә. 1948 һәм 1952 еллар арасында реконструкцияләнә.
Җимереклек[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
1976 елның 1 августында якшәмбе көнне төнге 5 сәгатькә кадәр күпер җимерелә, бер кеше һәлак була. Күпер җимерелгәндә бер йөк машинасы юкка чыга һәм берничә корабка зыян салына. Судночылык Донауканал аша җибәрелә; автомобиль һәм трамвай хәрәкәте өчен ике вакытлы күпер төзелә, алар киләсе дүрт ел дәвамында файдаланыла.
Яңа күперне проектлау һәм төзү өчен халыкара тендер оештырыла. Тендерны Австрия драматургы һәм XIX гасыр актёры хөрмәтенә аталган «Иоганн Нестрой» проекты җиңә. Төзелеш 1978 елда башланган һәм күпер 1980 елның 8 ноябрендә ачылган. Ике елдан соң, 1982 елның 3 сентябрендә, озак вакыт дәвамында тест үткәргәннән соң, Райхсбрюк буенча Вена метрополитенының беренче линия поездлары йөри башлый.
Конструкция[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Күпер 865 метр озынлыкка ия. Пролётка бүлү схемасы: 3 + 169 + 150 + 60 + 59 + 61 + 76 + 75 + 65 + 54 м. Пролётларның бер үк зурлыклары иске күпер терәкләренең тиешле урнашуы, шулай ук транспорт юлларының Дунай ярларында урнашуы белән бәйле.
Күпер автотранспорт, метро поездлары, велосипедчылар һәм җәяүлеләр хәрәкәте өчен билгеләнгән. Күпердә хәрәкәт итү өлеше дәрәҗәсендә алты хәрәкәт полосасы, киңлеге 1 метр булган бүлү полосасы һәм 1 метр киңлектәге ике хезмәт тротуары каралган[3]. Метрополитен линиясе пролёт төзелеше тартмалары эчендә урнашкан. Тротуарлар һәм велосипед юллар түбән ярустагы күпер янында урнашкан.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ 1,0 1,1 https://structurae.net/en/structures/reichsbrucke
- ↑ Payer, 2002
- ↑ Вольнов В. С. XI Международный конгресс по мостам и инженерным сооружениям // Автомобильные дороги. — № 6. — С. 26.
Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Walter Jaksch. Schicksal einer Brücke, die Reichsbrücke. Von der Planung bis zum Einsturz. — Graz: Böhlau, 1976.(алм.)
- Alfred Karrer. Reichsbrückeneinsturz 1976. Ein Verkehrsstrom zwängt sich durch den Donaukanal. — Wien: Martin Fuchs, 2002.(алм.)
- Alfred Pauser. Brücken in Wien. Ein Führer durch die Baugeschichte. — Wien: Springer, 2005.(алм.)
- Peter Payer. Die Reichsbrücke: Zur Geschichte eines Mythos // Brücken in Wien. Ein Führer durch die Baugeschichte. — Kufstein: Sappl, 2002. — С. 111–122.(алм.)
- Friedrich Schneider. Die Reichsbrücke. Die schicksalhafte Geschichte eines 110-jährigen Donauüberganges. 1876–1986. — Wien: Österreichischer Donaubrücken-Verein, 1987. — 208 с.(алм.)
- Günter Ramberger, Francesco Aigner. Donaubrücken in Wien: Geschichte, Konstruktion, Besonderheiten. — Graz: Technischen Universität Graz, 2001. — С. 161–199.(алм.)
Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Reichsbrücke // Structurae(ингл.)