Триния

Триния
Халыкара фәнни исем	Trinia Hoffm., 1814
Таксономик ранг	ыру
Югарырак таксон	Selineae[d]
Триния Викиҗыентыкта

Триния (лат. Trinia) — чатыр чәчәклеләр (Apiaceae) семьялыгыннан ике- һәм күпьеллык үләнчел чәчәкле үсемлекләр ыругы. Европадан Иранга һәм Көнбатыш Себергә кадәр таралган. Ыруг беренче тапкыр 1814-нче елда Георг Франц Хоффман тарафыннан тасвирланган.

Төрләр

2022 елның ноябренә караган Plants of the World Online исемлеге буенча шушы 12 төрне кертә:

• Trinia biebersteinii Fedor.
• Trinia castroviejoi Gómez Nav., Roselló, E.Laguna, P.P.Ferrer, Peris, A.Guillén,
• Trinia crithmifolia (Willd.) H.Wolff
• Trinia dalechampii (Ten.) Janch.
• Trinia esteparia Uribe-Ech.
• Trinia frigida (Boiss. & Heldr.) Drude
• Trinia glauca (L.) Dumort.
• Trinia guicciardii (Boiss. & Heldr.) Drude
• Trinia hispida Hoffm.
• Trinia kitaibelii M.Bieb.
• Trinia leiogona (C.A.Mey.) B.Fedtsch.
• Trinia multicaulis (Poir.) Schischk.
• Trinia muricata Godet

Trinia multicaulis

Trinia glauca

Татарстан территориясендә 2 төре бар: күпсабаклы триния (T. multicaulis) һәм кытыршы триния (T. muricata) Көньяк-Көнчыгыш Кама аръягында очрыйлар. Далаланган тау битләрендә үсәләр.

Ботаник тасвирлау

10-45 см биеклектәге күпьеллык үсемлек. Күпсанлы сабаклары ялангач, төбеннән үк диярлек тармаклы. Яфраклары сабакны чорнап алучы җиңсә рәвешендәге киң сапларда, өчпочмаклы-йомыркасыман, буй яки җепсыман-буй өлешле икешәр, өчәр каурыйсыман. Җимеше — вакланган чикләвек. Июнь-июль башында чәчәк аталар. Чәчәк атканнан соң ук ата чәчәкләр үлә, ә ана чәчәкләрдә җимешләр барлыкка килә. Җимешләре июнь-августта өлгерә. Орлыктан үрчиләр.

ТРның Кызыл китабына кертелгәннәр (2006).