Dönyanıñ cide moğcizası

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Dönyanıñ cide moğcizası latin yazuında])
Dönyanıñ cide moğcizası (suldan uñğa):
Xeops piramidası, Elenä torğan Semiramida baqçaları,
Efestağı Artemida ğibädätxänäse, Olimpiädäge Zevs sını,
Galikarnastağı törbä, Rodos Kolossı
Aleksandriä mayagı

Dönyanıñ cide moğcizası yäki Borınğı Dönyanıñ cide moğcizası - borınğı yunan ğalimnarına bilgele bulğan dönyanıñ (Oykumena) iñ danlanğan mädäni kürenekle urınnarınıñ isemlege.

Cide - Apollon izge sanı bulıp sanalğan. Cide moğciza borınğı yunan kitaplarında telgä alına.

Berençe isemlekne V b.e.q. ğasırda Herodot tözegän. Anıñ eçenä Akveduk, Samos utrawındağı damba, alihä Gera ğibädätxxänäse kergän.

İsemlek[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Klassik isemlekkä tübändäge moğcizalar kerälär:

Moğciza Tözelgän Urın Tözüçelär Cimerelgän Säbäp Maqsat
Xeops piramidası 2540 b.e.q. Giza, Misır misırlı[1] berdänber saqlanğan moğciza Xeops firğäwen törbäse
Elenä torğan Semiramida baqçaları 605 b.e.q. Babil, Ğiraq babilçelär 562 b.e.q. su basu fundamentın cimergän Navuxodonosor II xatını öçen tözelgän
Olimpiädäge Zevs sını 435 b.e.q., Fidiy miğmar Olimpiä, Yunanstan yunannar V—VI ğasır Konstantinopol ippodromında yanıp betkän , V ğasır ğibädätxänädäge Zevs sını
Efestağı Artemida ğibädätxänäse 550 b.e.q. Efes, Törkiä yunannar, farsılar 370 b.e.q.
356 b.e.q. (Herostrat)
yäki 262 b.e.q. (gotlar)
yanğın Artemida alihä xaqına tözelgän
Halikarnastağı törbä 351 b.e.q., miğmar Pifey Galikarnas, Törkiä kariylı, yunannar, farsılar 1494 cir teträw; öleşläre saqlanğannar (Britan muzeyı) kariy xakime Mavsol qäber taşı bularaq tözelgän
Rodos Kolossı 292 - 280 b.e.q., miğmar Xares Rodos, Yunanstan yunannar 224 (226) b.e.q.
bronza korpusı 654 yılda sütelgän
cir teträw Rodosnıñ Demetriy Poliorket östennän ciñüenä (304 b.e.q.) bağışlanğan häykäl
Aleksandriä mayagı IV b.e.q. Misırdağı Aleksandriä Ptolemey näselennän yunannar 303 b.e.q. — 1480 (1783 yıl däwamında torğan) cir teträw diñgez säyäxäläre öçen

Tarixçılar bu isemlek İskändär Zölqarnäyn belän bäylilär.

Ädäbiät[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • С. Г. Загорской, М. А. Калининой, Д. А. Колосовой 70 чудес зодчества Древнего мира: Как они создавались? = The Seventy Wonders of the Ancient World. The Great Monuments and How They Were Built. — М: Издательство Астрель, 2004. — 304 с. — ISBN 5-271-10388-9.
  • Вигасин А. А., Дандамаев М. А., Крюков М. В., Кузищин В. И. История Древнего Востока. М., 2007.
  1. Вигасин А. А., Дандамаев М. А., Крюков М. В., Кузищин В. И. История Древнего Востока. М., 2007.