Xose Migel Benyaran
| Xose Migel Benyaran bask. José Miguel Beñaran | |
 | |
| Psevdonimnar |
Argala |
|---|---|
| Tuu datası | |
| Tuu urını | |
| Ülem datası |
21 dekäber 1978 (29 yäş) |
| Ülem urını | |
| Watandaşlıq | |
| Oyışma | |
Xose Migel Benyaran, Xose Migel Benyaran Ordenyana (bask. José Miguel Beñaran Ordeñana; 1949 yılnıñ 7 martı, İspaniä, Arrigorriaga — 1978 yılnıñ 21 dekäbre, Fransiä, Anglet), Argala (argala bask telennän yabıq) bularaq kübräk bilgele — bask inqilabçı-antifrankist[1], ETAnıñ[eu] töp figuralarınıñ berse, frankist premyer-ministrı Luis Karrero Blankonı[en] üterüdä qatnaşuçı[2].
Biografiäse[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
1949 yılnıñ 7 martında Arrigorriagada yarlı eşçe ğailäsendä tuğan. Ber-bersenä qunaqqa kilgän barlıq tuğannarı bask telendä genä aralaşqanğa, ä alarnıñ balaları — Xose Migelneñ dusları — keçkenädän eşlärgä mäcbür bulğanğa kürä, Benyaran bask mäs’äläse belän qızıqsına başlağan[3].
Xose Migel Benyaran Ordenyana, yarlılarğa häm awırularğa niçek tä bulsa yärdäm itärgä tırışıp, Legión de María katolik xäyriä oyışmasına quşılğan. 1960 yıllar başında eşçelärneñ eş birüçelär belän nizaglarına häm däwlät tarafınnan bu çığışlarnı bastıruğa şahit bulğan. Bu çorda ul marksist teoriäsenä möräcäğät itkän.
Başqa yäş basklar belän bergä ETAğa quşılğan. 1968 yılda qulğa alular häm ezärlekläwlär näticäsendä tuğan cirlären taşlap Onyateğa küçenergä mäcbür bulğan. Annarı Basklar İleneñ Fransiä öleşenä kitkän, anda oyışmanıñ evolütsiä plannarın eşläwdä aktiv qatnaşqan.
1973 yılnıñ dekäbrendä Madridta legal’ bulmağan xäldä, Frankonıñ eşçelärgä häm milli azçılıqlarğa qarata repressiä säyäsäten däwam itkän öçen neofrankist premyer-ministr Luis Karrero Blankonı üterüne äzerlägän häm oyıştırğan[4][5]. Üterü Karlos Arias Navarronı[en] demokratiägä borılu kiräklegen tanırğa mäcbür itkän.
Benyaran yañadan Basklar İleneñ Fransiä öleşendä bulğan, anda ul ETA reorganizatsiäse östendä eşlägän. Oyışmadağı eçke qarşılıqlar legal’ partiä oyıştıru tarafdarlarına häm yäşeren qorallı köräşne däwam itü tarafdarlarına bülenügä kitergän. Soñğıları belän Argala citäkçelek itkän.
1976 yılnıñ oktäbrendä, Ye[en] utrawına deportatsiädä bulğanda, Benyaran öylängän häm materikqa qaytqaç, Angletta tuqtalğan. 1978 yılnıñ 21 dekäbrendä «ülem eskadronı[en]» äğzaları tarafınnan anıñ avtomobilenä urnaştırılğan bomba şartlawdan häläq bulğan.
İskärmälär[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ Dictionnaire antifranquiste: Beñaran Ordeñana, Jose Miguel.
- ↑ «Yo maté al asesino de Carrero Blanco».
- ↑ José Miguel Beñaran Ordeñana Autobiografía política 2009 елның 21 август көнендә архивланган.
- ↑ Communiqués au sujet de l'exécution de Carrero Blanco.
- ↑ Interview du commando Txikia au sujet de l'action contre Carrero Blanco.